İzmir'deki bir vatandaş nüfus cüzdanındaki din hanesine ''İslam'' yerine ''Alevi'' yazılması için başvurdu. İzmir 11. Asliye Hukuk Mahkemesi geçen hafta başvuruyu ''Alevilik İslam'dan başka bir din değildir, o yüzden de yazılmasına gerek yoktur'' yönünde bir kararla reddetti. Bunun üzerine ''Alevilik İslam'ın içinde midir dışında mıdır?'' tartışması başladı. Aslında ilk kez Alevilik üzerine araştırmalarıyla tanınan yazar Nejat Bindoğan'ın 1995 yılında sesli biçimde dile getirdiği bu önemli iddia hem Alevi dernekleri hem de Sünni yetkililer arasında yeniden alevlenmiş oldu.Dernek-vakıf yöneticileri, akademisyenler yerine ilk kez bir Alevi dedesiyle röportaj yapılarak katılmış olduğu söz konusu tartışmayı Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görüşleri de yansıtılarak sürdürülüyor. Konuyla ilgili sorularımıza Başkan Ali Bar-dakoğlu'nun verdiği yanıtlar şöyle:
''Sığ bir anlayış''
* Din hanesine ''Alevi'' yazılmasını isteyen yurttaşların kendilerini bugünkü İslamiyet'ten ayrı düşünmelerine neden olan ama açıklamaktan çekindikleri inanışları şu: ''Kuran'da 6 bin 666 ayet olması gerekiyor. Ama sayınca 400 küsuru eksik çıkıyor. Bu 400 küsur ayet ise Ehli Beyt'le ilgili olan bölümler. Kuran Araplar tarafından Aleviler yok sayılarak değiştirildi. Bu yüzden Muhammed'den sonrasına inanmıyoruz.'' Bu iddia için ne diyorsunuz?
Bu fevkalade yanlış, sığ ve biraz da bir ideolojinin insanları yönlendirdiği bir anlayış. Biz Diyanet olarak Sünni bir kuruluş değiliz. Aleviler Müslüman kardeşlerimizdir.
* Peki Diyanet'e alacak mısınız Alevileri? Cem Vakfı Başkanı İzzettin Doğan bunun için çok uğraşıyor...
Ben Diyanet'te kim var kim yok bilmem ki... Biz insanları Diyanet'te çalışırken mezhebine göre almıyoruz ki... Vatandaşlık esasına göre alıyoruz. Diplomasına göre alıyoruz.
''Öyle bir şey yok''
* Kuran gerçekten geldiği gibi yazıldı mı? Alevi vatandaşlar için bunu gönül rahatlığıyla yanıtlayabilir misiniz?
Gönül rahatlığıyla söylüyorum, geldiği gibi yazıldı. Bunu inceleyen Batılı, Doğulu tüm bilim adamlarının ortak kanaati de budur. Ama işin içinde böyle ideolojik saptırmalar olunca buna din bile kurban edilebiliyor.
* Gerçekten 6 bin 666 ayet mi olması gerekiyor?
Öyle bir şey yok ki... Ayet eksik tartışmasını hiçbir zaman sağlıklı bilginler, düzgün bilim adamları yapmamıştır. Zaten o çok teknik bir konu. Bunu söyleyenler kusura bakmasınlar ama bu çok avami bir bakış açısıdır. İnsanlar kendi inançlarını Kuran'da da bulmak istiyorlar. Bulamayınca da ''Vardı ama atıldı'' diyorlar.
''Sıkıntı yaratır''
* Peki o zaman şu konuda da bir tefsir hazırlasanız ya da içtihat kararı alsanız da nüfuz cüzdanlarındaki din hanesi tartışması bitse, olmaz mı?
Onu bilmem de bizim kanaatimiz insanların mezheplerinin, tarikatının yazılması toplumdaki gerilimi arttırır. Alt dini kimliklerin yazılması sıkıntı yaratır. Üst kimlikte ''Müslüman'' veya ''İslam'' kelimesi yeterlidir.
* O da yazılmasa olmaz mı?
Laik Cumhuriyet'te ona da gerek yok denirse o ayrı bir tartışma konusudur.
* Yazılmasa sizi rahatsız eder mi?
O ayrı bir tartışma. Bir adam nüfus cüzdanına ''Müslüman'' yazılınca Müslüman olur, yazılmadıysa da Müslüman olmaktan çıkar demiyoruz. Bir adamın nasıl Müslüman olduğu nasıl Müslüman olmadığı bellidir. Ben siyaset konusunda da konuşmam ama nüfus cüzdanlarına alt kimliklerin yazılmasına karşıyız.
''İslamiyet'in içinde''
* Ama işte Aleviler de kendilerini alt kültür olarak görmüyor, sorun orada.
Bir insanın kendini tanımlamaktan ziyade tarihten ve bilimden akıp gelen gerçekler önemlidir. Aleviler Müslüman'dır ve de İslamiyet'in içindedir.
* Sadece Aleviler için de geçerli değil bu sorun. Sayıları giderek azaldı ama bu ülkede Hıristiyan ya da Yahudiler de var. Hatta ateistler var. Bu bölüm çıkarılsa da herkes bir rahatlasa çok mu İslamiyet'e aykırı bir iş yapılmış olur?
O konuda ben bir öneri getirmem. O konuyla ilgili ben konuşamam. Ama ''Alevilik'' yazılması laikliğe de Devrim Kanunları'na da aykırı. O zaman ''Şafi'', ''Kadiri'' vs. diye de yazmanız gerekir.
vatan
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 23:02
