KUŞLAR GRAMER ÖĞRENİYOR

ABD'deki California Üniversitesi'nde yapılan araştırmaya göre sığırcıklar, düzenli kuş ötüşü 'cümlelerini', bir hüküm ya da başka bir cümle içeren kuş ötüşlerinden ayırabiliyor.
 
Üniversitede psikoloji uzmanı olan Tim Gentner, yemek ödülü vererek kuşların kendi kuş dillerindeki en temel grameri tanımalarını görmek için 15 bin eğitim çalışması yaptırdı.
 
Fakat bu kadar uzun çalışmalar sonucunda Gentner'in keşfettiği şey, dilbilimi ve dilbilimcilerin bildiklerini kökten etkileyecek türden.
 
Gramer insana özgüydü
 
Bir yandan birçok hayvan kükrüyor, anırıyor, ötüyor ya da bazıları sadece gürültü yapıyorken, dilbilimciler yıllardır, dil becerisinin ilkokul öğretmenlerimize ve temel gramere dayandığını tartıştı.
 
Araştırmalar, açıklayıcı hükümler içeren cümlelerin sadece insanların tanımlayabileceği, hayvanların ise asla beceremmeyeceği türden yapılar olduğunu resmediyordu.
 
Tamarin maymunları öğrenemedi
 
İki yıl önce bir araştırma grubu, çok küçük bir tür olan tamarin maymunlarının ifade yeteneği kazanmaları üzerine çalışma yaptı ama başarısızlığa uğradı.
 
Sonuçlar, dilbilimci Noam Chomsky'nin tekrarlanan gramerin sadece insanlara özgü olduğu yönündeki teorisini destekliyordu ve dil kazanımını kolaylaştırma yöntemleri bulmak için anahtar oldu.
 
Şaşkına çevirdiler
 
Fakat eğitimden sonra, Gentner'in 11 kuşundan dokuzu, bir hüküm içeren ötüşleri kaynana zırıltısı gürültülerden yüzde 90 isabetle ayırabildi. Diğer ikisi ise başarısız gramere devam etti.
 
Araştırmasını değerlendiren Dr. Gentner, "bu kadar iyi yapabildiklerini görmek bizi şaşkına çevirdi. Şu kesin ki, bu işi gerçekten başarabiliyorlar" dedi.
 
Eğitim aşaması
 
Gentner kuşları duvardaki üç düğmeyi kullanarak eğitti. Kuş bir düğmeyi gagaladığında, farklı şekillerde kuş ötüşleri duyuyordu. Gentner bunlardan bazılarına belirli bir hüküm yerleştirmiş, bazılarını ise boş bırakmıştı.
 
Eğer ötüş aynı şekilde devam ediyorsa, kuşun aynı düğmeyi bir daha gagalaması öngörülüyordu. Ancak farklı bir şekilde devam ederse, hiçbir şey yapmayacaktı. Kuş, şarkının devamını doğru bilirse yemek veriliyordu.
 
Hazırlıksız yakalandı
 
Gentner, sığırcıkların öğrenmedeki başarılarına o kadar hazırlıksızdı ki, sığırcıkların cevap olarak şakıdığı cümleleri kaydetme gereği bile duymadı: "Belki de o ötüşleri tekrarlayarak cevap veriyorlardı."
 
Gentner, eğitimli sığırcıkların gramer becerilerini görmek için biri 2 yaşında diğer dokuz aylık olan oğullarıyla karşılaştırdı ve arada benzerlik olmadığını gördü.
 
Meslekdaşlarından övgü
 
Yine California Üniversitesi'nden profesör Jeffrey Elman da deneylerin, dil ve hayvan idrakının, bilim adamlarının daha önce düşündüğünden çok daha komplike olduğunu ve insanı hayvandan ayıran tek bir özellik bulunmadığını gösterdiğini söyledi.
 
Tamarin maymunları araştırmasını yöneten Harvard Üniversitesi'nden Marc Hauser da, çalışmanın önemli olduğunu ve 'planlı olarak yerleştirdiğimiz bazı bilişsel kaynakların diğer hayvanlarla da paylaşılabildiğini' gösterdiğini belirtti.
 
Fakat profesör Hauser'a göre çalışma, 2002'de Noam Chomsky ile birlikte yazdıkları makalenin aksini ispatlamıyor. Sığırcıklar temel grameri kavrıyor ama dil yeteneği için gerekli olan anlambilimi edinemiyor.
 
Gregor Samsa da eğitilebilir
 
Marc Hauser, Tim Gentner'in çalışmasının kendisine, tamarin maymunlarını tekrarlanan grameri içgüdüsel olarak tanımalarına zorlamak yerine onları eğitmesi gerektiğini gösterdiğini söyledi.
 
Hauser, "belki de sığırcıklar sanılandan daha zeki sesleticilerdir ve insan olmayan primatlardan daha iyi kavrayışa sahip olabilirler. Ve belki maymunlar da Kafka'nın 'Dönüşüm' romanının kahramanı Gregor Samsa gibi eğitilebilir" dedi.
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 06:03