KAYNAK : Haber Vitrini
ANKARA/Bir yandan Teftiş Kurulu'nun denetimi, bir yandan gelirler bölge müdürlüklerinin kapatılmak istenmesi vergi denetimi yapan birimleri rahatsız etti. Moral olarak çöken denetmenlerin çoğu incelemeye çıkmıyor
Vergi denetiminin hemen hemen tamamını yapan gelirler bölge müdürlükleri üzerinde, Maliye Teftiş Kurulu tarafından üç aydır 'denetim' yapılıyor. AKŞAM'ın edindiği bilgilere göre, gelirler bölge müdürlüklerinin 'faili meçhul' biçimde kapatılma kararıyla sonuçlanan bu süreç bakanlık içinde iplerin gerilmesine neden oldu. O kadar ki, ekonomik programın en can alıcı unsuru olan vergi gelirlerini bile tehlikeye atar boyuta ulaştı.
Maliye Bakanı Sümer Oral, tasarruf gerekçesiyle alınan bölge müdürlüklerinin kapatılması kararına, hiçbir demirbaşı ve binası olmayan gelirler bölge müdürlüklerinin dahil edilmeyeceği sözünü vermişti. Buna rağmen, Başbakanlık'taki toplantıda, gelirler bölge müdürlüklerinin de kapatılmasına karar verilirken Gelirler Genel Müdürü'ne bilgi verilmediği ortaya çıktı.
Vergi denetmenleri, 1988'de Defterdarlık bünyesinden çıkarılarak daha bağımsız hale getirilmiş, gelirler bölge müdürlükleri böyle oluşmuştu. Zekeriya Temizel döneminde çıkarılan 4369 sayılı yasada, bunun gerekçesi, denetmenlerin 'baskıdan uzaklaşması' olarak gösterilmişti. Geçen süre içinde, sistem başarılı çalıştı. Denetmenler, 'sektör bazında' denetim gerçekleştirerek yeni sistemin yerleşmesini sağladılar.
Denetimin denetimi
AKŞAM'ın konuyla ilgili sorularını yanıtlayan vergi denetmenleri, denetimin bir türlü bitmemesi ve 'uzadıkça uzaması'nın birimlerde büyük rahatsızlığa yol açtığını, işin amacından saparak, 'yıldırma politikasına' dönüştüğünü vurguladılar. Art arda yaşanan iki gelişme vergi denetim sistemini de tıkanma noktasına getirdi. Sayıları 2 bine varan ve denetimin yüzde 98'ini yapan denetmenler çalışmalarını büyük ölçüde durdurdular.
Denetmenler ne diyor?
'Vergi denetiminde yeni bir sistem oluşturmuştuk. Artık, bir bakkalın fiş kesip kesmediğine bakmıyorduk. Bir sektörü ele aldığımızda, 'filancanın tanıdığı' kurtulamıyordu. Çünkü kapısına yıllardır hiç maliyeci gitmeyen biri de o sektördeyse bizi görüyordu. Bu da sistemi rahatlatmaya başlamıştı. Şimdi bizi yine illere dağıtarak Defterdarlık emrine verecekler. Bu yapı içinde bir vergi denetmeninin üzerinde, Defterdar'dan Vali'ye kadar birçok kişi olacak. Denetim birimi ile Gelirler Genel Müdürlüğü'nün organik bağı kopacak. Valiye, Defterdar'a kim baskı yaparsa, bize de o baskı aynen yansıyacak. Bu durumda zaten yetersiz olan denetimler bitme noktasına gelecek. Denetim ayağı şu anda ölüyor. Bu durumda ne 'veri ambarı' çalışır ne de dağıttığınız vergi kimlik numaraları bir işe yarar. Olan yine eskisi gibi 'kümesteki kazlara' olur. Yapılan düzenlemeleri iyi niyetli görmüyoruz. Şunu da kamuoyunun bilmesinde yarar var. Balina, Örümcek diye kamuoyuna yansıyan ancak başkalarının imzasını taşıyan bütün çalışmalar, 50 bin sayfalık dokümanlar hep vergi denetmenlerinin emeğidir. İş yapmayan, ama işin başında görünenler imzayı atıp, sahiplenir.'
Esnafa KDV muafiyeti gelecek
IMF'ye verilen taahhütler çerçevesinde hem mevcut vergi sistemi hem de vergi idaresi yeniden ele alınıyor. Değişiklikler çerçevesinde taksici, nakliyeci, küçük imalat işleriyle uğraşan zanaatkar, kapıaltı veya tezgahtarlık diye tabir edilen küçük işler yapan esnaf gibi basit usule tabi mükellefler (1998'e kadar götürü esasta vergilendirilenler) KDV'den muaf tutulacak. Bu arada işçi ve memurdan vergi iadesi kaldırılacak. Ayrıca, 2003 ya da 2004'ten itibaren beyana dayalı Gelir ve Kurumlar Vergisi'nde taksit sayısı azaltılacak. Bu çalışmalarda ÖTV'nin ardından ekim ayına kadar Gelir Vergisi oranlarından, vergideki istisna ve muafiyetleri daraltmaya kadar birçok alanda yeni düzenleme sevk edilecek. Değişiklikler kapsamında serbest bölgelerde uygulanan istisnaların, Gelir ve Kurumlar Vergisi istisnası dahil, kaldırılması planlanıyor. Serbest bölge kazançlarının bölgede şirket kurulması ve yurtiçi pazara satış oranının yüzde 15'ini geçmemesi koşuluyla düşük oranda vergiye tabi tutulması düşünülüyor. Ayrıca, serbest bölgelerde çalışanların ücretleri de tam olarak vergilendirilecek. Vergi idaresi ile denetim sistemi de büyük ölçüde değiştirilecek.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 16:39
