MERKEZ BANKASI: ELEKTRİK VE DOĞAL GAZ ZAMLARI ENFLASYONU OLUMSUZ ETKİLEYECEK
Merkez Bankasının "Aralık Ayı Fiyat Gelişmeleri" değerlendirmesine göre, yıllık tüketici enflasyonu Kasım ayındaki seviyesini koruyarak, 2007 yılını yüzde 8,39 ile tamamladı.
İşlenmiş gıda fiyatlarında süregelen yüksek oranlı artışlar özel kapsamlı göstergeleri olumsuz etkilemeye devam etti. Bu nedenle enerji, işlenmemiş gıda ürünleri, alkollü içecekler ve tütün ürünleri ile altın hariç TÜFE göstergesinin (ÖKTG-H) yıllık artış oranındaki yükseliş bu ay da sürdü.
Aralık ayında mal grubu fiyatları yüzde 0,05, hizmet grubu fiyatları ise yüzde 0,70 oranında arttı. Yıllık enflasyon, işlenmiş gıda ve giyim fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle mal grubunda yüzde 8,29'a yükselirken, hizmet grubunda yüzde 8,64'e geriledi.
Aralık ayı hizmet grubu fiyat artışında, haberleşme hizmetlerindeki cep telefonu görüşme ücretlerinin yanı sıra ev eşyaları bakım-onarım hizmetleri fiyatlarındaki yüksek artışlar etkili oldu. Diğer yandan, kira ve ulaştırma hizmetlerinde enflasyonun düşmeye devam etmesiyle, hizmet fiyatlarındaki yıllık artış oranı geriledi. Lokanta-oteller grubu yıllık artışı yükselmeye devam etse de, bu grubun aylık artış hızı son üç aya kıyasla önemli ölçüde yavaşladı.
-OCAKTA ENFLASYON YÜKSELECEK-
Değerlendirmeye göre, Aralıkta enerji grubu fiyatları, konut grubuna yönelik enerji kalemindeki fiyat artışlarının etkisiyle yüzde 0,89 oranında artarken, bu grupta yıllık artış oranı yüzde 11,25'e ulaştı.
Değerlendirmede, şu görüşler yer aldı:
"Ocak ayında, enerji grubunda yıllık enflasyon elektrik ve doğalgaz fiyat artışlarının etkisiyle belirgin oranda yükselecektir.
Enerji ve işlenmemiş gıda dışı mal fiyatlarının yıllık artış oranı, işlenmiş gıdadaki fiyat artışları ve giyim-ayakkabı grubundaki baz etkisi nedeniyle yüzde 6,60 oranına yükselmiştir. Giyim ve ayakkabı grubunda indirim oranı yüzde 1,25 ile 2006 yılının aynı dönemine kıyasla daha düşük bir oranda gerçekleşmiş, bu gelişmede ise büyük ölçüde 2006 yılında hava sıcaklıklarının mevsim normallerine kıyasla daha yüksek seyretmesinin etkisiyle, indirimlerin daha yüksek olması belirleyici olmuştur. İlaç fiyatlarında Kasım ayında yapılan indirimin etkisi Aralık ayında da sürmüştür."
-DAYANIKLI MAL GRUBU-
Dayanıklı mal grubu (altın hariç) fiyatları, Aralık ayında yüzde 0,91 oranında gerileyerek azalış eğilimini sürdürdü.
Mobilya grubu fiyatları Kasım ayındaki seviyesini korurken, otomobil ile elektrikli ve elektriksiz aletlerin fiyatları bir önceki aya kıyasla sırasıyla yüzde 1,59 ve 0,87 oranlarında azalış gösterdi. Otomobil fiyatları son çeyrekte, elektrikli ve elektriksiz aletlerin fiyatları ise son üç çeyrekte kesintisiz bir yavaşlama eğilimi sergiledi. Bu doğrultuda, son yedi aylık dönemde dayanıklı mal grubu (altın hariç) fiyatları yüzde 4,63 oranında azaldı.
İşlenmemiş gıda fiyatları geçen aydaki kısmi düzeltme hareketini Aralık ayında da sürdürdü ve yüzde 0,64 oranında azaldı. 2007 yılı genelinde dalgalı bir seyir izleyen işlenmemiş gıda ürünleri yıllık enflasyonu, son iki aydaki gelişmeler ile yüzde 10,99 seviyesine geriledi. Diğer yandan olumsuz hava koşullarının etkisi, bakliyat fiyatlarında Aralık ayında da sürdü ve söz konusu ürün fiyatları yıllık artış oranı yüzde 20,54'e ulaştı.
İşlenmiş gıda fiyatlarında, yılın ikinci yarısından itibaren gözlenen yüksek artış eğilimi, kısmen yavaşlamakla birlikte Aralık ayında da devam etti. Grup fiyatlarının yılın ikinci yarısında yüzde 9,80 oranında artması, hava koşullarının olumsuz etkisini açıkça ortaya koydu. Söz konusu dönemde özellikle ekmek ve tahıllar ile katı ve sıvı yağlar kalemlerinde oldukça yüksek fiyat artışları (sırasıyla yüzde 10,28 ile yüzde 18,78) görüldü.
-ÜFE-
Aralık ayında üretici fiyatları yüzde 0,15 oranında artarken, yıllık ÜFE enflasyonu tarım fiyatlarındaki yüzde 15,70 düzeyindeki artışın etkisiyle yüzde 5,94'e yükseldi.
Rafine edilmiş petrol ürünleri fiyatları Aralık ayında yüzde 1,47 oranında azalırken, petrol ürünleri hariç imalat sanayi fiyatları yüzde 0,27 ile sınırlı bir oranda arttı.
Üretici fiyat endeksi MIGS sınıflamasına göre incelendiğinde, Aralık ayında dayanıklı tüketim malları ve enerji fiyatları düşerken, diğer kalemlerin fiyatlarında artış gözlendi. Dayanıklı tüketim malları fiyatlarındaki düşüşte mobilya ve kahverengi eşya fiyatlarındaki düşüşler belirleyici olurken, beyaz eşya fiyatlarındaki artışların bu kalemdeki düşüşü sınırladığı görüldü.
Diğer taraftan, dayanıksız tüketim malları fiyatlarında görülen yükselişte tekstil ürünleri imalatı fiyatlarındaki artış belirleyici oldu. Dayanıksız tüketim malları yıllık fiyat artışının diğer kalemlere kıyasla daha yüksek olması temelde tarım fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı.
