Türkiye siyasi iktidarların hesap-kitap yapmadan, popülist politikalarla yaptığı ölü yatırımlar cennetine dönüştü. Birçok yatırım, daha temeli atıldıktan sonra terk edilirken, Devlet Planlama Teşkilatı Türkiye'nin 'ölü yatırımlar' envanterini çıkardı.
Bu doğrultuda Yüksek Planlama Kurulu toplantısında, ödenek yetersizliği nedeniyle 614 proje yatırım kapsamında çıkarıldı. Bir o kadar projeye ise 2003 yılı bütçesinden hiçbir ödenek ayrılmadı. Yatırım programından çıkarılan projeler arasında birbirinden ilginç ve yatırım rezaleti olarak nitelendirilen projeler de yer aldı.
130 milyar dolar uçtu
Bugüne kadar ne kadar para harcandığı tahmin bile edilemeyen Bolu ve Ayaş tünelleri tam bir yatırım rezaleti olarak yıllardan beri bitirilmeyi bekliyor. Ancak bunun yanı sıra oldukça komik yatırımlar da mevcut. 2002 yılı rakamlarıyla Türkiye'de 5 bin 556 yarım kalmış yatırım bulunuyor. Söz konusu projelere bugüne kadar 130 milyar dolar para harcandığı tespit edildi. Bu yatırımların tamamlanabilmesi için 355 milyar dolar para gerekiyor. 2003 yılı yatırım bütçesi ise 3 milyar dolar civarında.
Gerçekten bunlar çok komik
Nemrut Dağı turistik yolu: 1967 yılında başlanan proje kaynaksız yatırımlar içinde en uzun soluklusu. 36 yıldan beri kazma bile vurulmayan yola hükümetler her yıl az miktarda da olsa bir ödenek koymasına rağmen proje bir türlü hayata geçirilemedi. En uzun süren, ancak bitirilemeyen ikinci proje ise Manisa-Akhisar Sigara Fabrikası oldu. Bu proje de 27 yıldan beri yatırım programındaydı. Nihayet 58. Hükümet bu projeyi de yatırım programından çıkardı.
Ne boru hattı ama: 18 yıldır bitirilemeyen projelerden biri de İzmit-Haramidere Petrol Boru Hattı. Hattın bitirilmesi için Türkiye, İslam Bankası'ndan 8.5 milyon dolar kredi aldı. Ne proje bitirilebildi, ne de alınan kredi geri ödendi. İslam Bankası verdiği krediyi yasal faizleri ile geri isteyince ortaya çıkan çok yüksek miktardaki faiz, zorunlu olarak ödendi.
1 trilyonluktu, 301 trilyon yuttu: Ağrı'da
1977 yılında başlanan Doğubeyazıt İlçe Kültür Merkezi'nin 2003 yılında bitirilmesi gerekiyordu.
1 trilyonluk projeye bugüne kadar 301 trilyon harcandı. Ancak ortada hiçbir eser görünmüyor.
Bu tören bitmez: Aksaray'da çevre düzeni ve tören yeri yapımı için 1982 yılında bir proje hazırlandı. Toplam maliyetinin 1 trilyon 200 milyarı bulacağı tahmin edilmişti. 270 trilyon harcandı, ancak tören yeri hala ortada yok.
Bu yol hiç bitmez:
9 yıldan beri yapımı süren 12 kilometrelik Samsun Çevre Yolu projesi için bugüne kadar 22 trilyon harcandı. Projenin tamamlanabilmesi için 28 trilyon daha gerekiyor.
Çocuklarımız bile göremez: Güneydoğu Anadolu Projesi'nin 2010 yılında bitirilmesi gerekiyordu. Ancak ödenek yetersizliği ile projenin tamamlanan bölümleri bile ömrünü tamamladı. Bu ödenekle GAP en erken 2080 yılında bitirilebilecek.
Bitmeyen hastane: Batman'da 250 yataklı devlet hastanesi için bugüne kadar 2.9 trilyon harcandı. Ancak hastanenin sadece yüzde 30'u bitirilebildi.
Köpeklere doğumevi: İzmir Buca'da 950 milyar harcanarak yarısı tamamlanan doğumevi, sokak köpeklerinin mekanı oldu. İzmir'de 78 milyar liraya mal olan Kiraz Devlet Hastanesi, patates deposu olarak kullanılmaya başlandı.
Çürüyen meslek lisesi: Süleyman Demirel'in talimatları ile yapımına başlanan Yalvaç Sağlık Meslek Lisesi 130 milyara mal oldu. Ancak proje çürük olduğu için bina da çürümeye terk edildi.
Yatakhanesiz yatılı bölge okulu: Gümüşhane'de 1999 yılında bitirilen yatılı bölge okulu ise yatırım rezaletleri arasında başı çekiyor. Çünkü binayı yapan müteahhit, yatakhaneleri yapmayı unuttuğu için okul hizmete açılamıyor.
Bataklıkta hastane: İçel'de 330 milyara temeli atılan devlet hastanesinin temelinin bataklık olduğu son anda fark edildi.
330 milyar bataklığa gömülmüş oldu. İzmir Tire'de 150 yataklı hastanenin sadece yüzde 2'si tamamlanabildi. Projeye bugüne kadar 130 milyardan fazla para harcandı.
Ağaç çıkan sağlık ocağı: Edirne'de 185 milyar harcanarak yapılan sağlık ocağının temellerinden ve içinde ağaç filizleri çıktı. Bina çatladı. Mecburen hayvan barınağı oldu. Giresun Espiye Sağlık Ocağı halka fındık kurutma mekanı oldu.
(Akşam)
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:19
