Yaşam
  • 28.2.2003 15:25

SAĞLIKLI BESLENMEDE 12 ADIM...

RUHİ AYTAÇ GAZİANTEP - Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre sağlıklı beslenme 12 adımdan oluşuyor. Örgüt, sağlıklı beslenmede 12 önemli adımı şöyle sıraladı: ''Besleyici diyet, hayvansal besinler yerine temel olarak bitkisel kaynaklı besinlerden oluşmalıdır. Günde birkaç kez tahıl grubu besinler (ekmek, makarna, pirinç, patates gibi) ürünler tüketilmelidir. Günde bir kaç kez mevsimine göre taze sebze ve meyve tüketilmeli. Vücut ağırlığı, tercihen her gün yapılan orta düzeyde fiziksel aktivite ile birlikte önerilen sınırlar içinde (bedensel kitle endeksi) tutulmalıdır.'' Örgütün açıklamalarına göre beslenmede yağ alımı kontrol edilmeli. Yağdan gelen enerji oranı yüzde 30'u geçmemeli. Doymuş (tereyağı, kuyrukyağı gibi) yağlar yerine doymamış (ayçiçek, mısırözü, soya, fındık ve zeytinyağı) yağlar tercih edilmeli. Yağlı kırmızı etler ve et ürünlerinin yerine kuru baklagiller (mercimek, kuru fasulye, nohut), balık, tavuk ve yağsız etler tüketilmeli. Süt ve süt ürünleri kullanılmalı. Ancak bunlar az yağlı ve az tuzlu olmalı. Seçilen besinler düşük şekerli olmalı. Basit karbonhidratlar ya da basit şekerler yerine (çay şekeri) kompleks karbonhidratlar (tahıllar, baklagiller) tercih edilmeli. Şekerli içecekler ve tatlıların tüketim sıklığı azaltılmalı. Az tuzlu diyet tercih edilmeli. Günlük toplam tuz tüketimi yemeklerle, ekmekle ve içeceklerle aldığımız tüm tuz miktarı 6 gramı geçmemeli. Kullanılan tuz iyotlu olmalıdır. Eğer alkol tüketiliyorsa, günde 2 kere alınmalıdır. Her alınan içki miktarındaki alkol değeri 10 gram olmalı. Yemekler, güvenlik ve hijyenik ortamlarda hazırlanmalı. Haşlama, fırında pişirme, ızgara ya da mikro dalga fırında pişirme gibi yöntemler kullanılarak yemeğe katılacak yağın azaltılması sağlanmalı. Son olarak bebeklere ilk 6 ayda sadece anne sütü verilmeli. 6 aydan sonra yeterli miktarda ek besinlere başlanılmalıdır. Bir yaşına kadar emzirmeye devam edilmelidir. BESİN HAZIRLAMA İLKELERİ Gıdaların besleyici değerlerinin artırılması ya da azaltılmasının hazırlanması esnasında meydana geldiği açıklandı. Besinlerin hazırlanmasında da şu kurallara uymak gerekiyor: ''Ekmek, çörek, kurabiye yapmak için hamurun mayalandırılması besleyici değerini artırır. Kabartma tozu ve karbonat gibi maddeler ise azaltır. Mayalandırmadan yapılan ekmeğin besleyici değeri, mayalı ekmekten daha düşüktür. Dış kepeği biraz ayrılmış, özü ve iç kepeği ayrılmamış undan iyice mayalandırılarak yapılan ekmek, en besleyici ekmektir. Tarhana güneşte kurutulursa, vitamin değeri azalır. Bu nedenle gölgede ve üstü örtülü kurutulmalı. Süt ve yoğurt, aydınlık yerde ve güneşte bekletilirse, vitamini kaybolur. Yeşil ve sarı sebzelerde yapılan salatalar, limon ya da sirke eklendikten sonra hemen servis yapılmalı. Limon ve sirke eklendikten sonra bekletilen salatanın A ve C vitamini azalır. Meyveler kesildikten ya da suyu sıkıldıktan sonra buzdolabında bekletilse bile C vitamini değeri azalır. Kapakları hafif de olsa kabarık konserveler sağlık için son derece zararlıdır. Besin zehirlenmelerine neden olur. Buzluk ya da derin dondurucuda çıkarılan besinler, oda ısısında değil, buzdolabında çözdürülmeli. Çözdürülmüş besinlerin tekrar dondurulması sağlıklı değil. Kuru baklagiller yerden yukarıda, üzeri kapalı olarak raflarda saklanmalıdır.'' Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:27

İLGİLİ HABERLER