Sağlık
  • 25.2.2003 15:54

SİGARAYI BIRAKMANIN EN ETKİLİ YOLLARI

BİLGİN ŞAŞMAZ ANKARA - Türkiye'de her yıl 100 bin kişinin sigaraya bağlı ölümlere kurban verildiği bildirildi. İnternetteki 'www.sigara.gen.tr' sitesindeki verilere göre, insan hayatına ve sağlığına verdiği zararlara göre bir sıralama yapıldığında sigara Türkiye'nin en önemli sorunu olarak ortaya çıkıyor. Bu noktada her yıl Türkiye'de 100 bin kişi erken yaşlarda sigaraya kurban veriliyor. Eğer önlem alınmazsa gelecek 20 yılda bu sayının 250 bine çıkması bekleniyor. Her yıl 100 bin kişinin ölmesi, her gün bir uçak düşmesi ve 300 kişinin ölmesi, her yıl 100 bin nüfuslu bir şehre bir atom bombası atılması, her gün içi dolu 6 otobüsün uçuruma yuvarlanması ve kimsenin sağ kalmaması anlamına geliyor. Türkiye'de bilinen teröre yılda 2-3 bin kişinin, trafik terörüne de yılda 6-7 bin kişinin kurban verildiğinin altı çizilen sitede, 100 bin kişinin ölümünün; trafik, terör, iş kazaları gibi tüm ölümlerin toplamından beş kat daha fazla olduğuna dikkat çekiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) de dünyada en büyük sağlık sorununun sigara olduğunu ilan etti. Dünyada her yıl 4 milyon insan sigaradan hayatını kaybediyor. Eğer, gerekli önlemler alınmazsa bu sayı gelecek 20 yılda 10 milyona ulaşacak. Söz konusu sitede, sigara hakkında çok detaylı bilgilere de yer verilirken, sigarayı bırakmak için yapılması gerekenler şöyle sıralanıyor: ''Pekçok sigara tiryakisi, bu çirkin alışkanlığı bırakmamalarının sebebinin kilo alma korkusu olduğunu söyler. Günde bir paket sigaranın sağlığınız için taşıdığı riski eğer normal kilonuzdan en az 65 kilo daha fazla olursanız taşırsınız. Birdenbire 65 kilo almak da mümkün değildir. Genellikle sigarayı bırakanlar ilk başta birkaç kilo alırlar. Amerika'da yapılan bir araştırmaya göre, sigarayı bırakan erkeklerin yüzde 61'i, kadınların ise yüzde 51'i sigarayı bıraktıktan sonra bir-iki kilo almaktadır. Ancak sigarayı bırakanların yüzde 23'ü de kilo vermektedir. Sigara içenler kilo almaz çünkü sigara bazı gıdalardaki faydalı maddelerin vücutta kullanılmasını engeller. Sigarayı bırakınca kilo almanın sebebi bu gıdalardan daha fazla faydalanılmasıdır. Nikotin, metabolizmayı da etkiler ve tiryaki daha çabuk kalori yakar. Sigarayı bıraktıktan sonra kilo almamak için şunları yapabilirsiniz: Unutun. En iyi yaklaşım kilo alma ihtimalini göz ardı ederek, sigarayı bırakmaktır. Belki de en fazla bir-iki kilo alırsınız ya da hiç kilo almazsınız. Egzersiz yapın. Hem sigarayı bırakmak hem de hayat tarzınızda değişiklik yapmak zordur. Gene de sigarayı bırakmadan önce spora başlamak ve bıraktığınız dönemde buna devam etmek çok faydalı olacaktır. Spor yapmak, hem kilo almanızı engelleyecektir, hem de sigarayı unutmanıza yardımcı olacaktır. Deneyin, göreceksiniz. Şeker tüketiminizi azaltın. Çok sıkı bir rejim uygulamanıza gerek yok. Çok sıkı bir rejim yaparak kendinizi zorlamak yerine sadece yeme miktarınızı azaltın ama her şeyi yiyin. Şekerli şeylerden uzak durun ve yediğiniz meyve miktarını arttırın. Kan şekeri miktarınız düzelecektir ve canınız daha az şeker isteyecektir. Yeme alışkanlığınızı değiştirin. Daha küçük porsiyonlarda yemek yiyin. Daha yavaş yemek yiyin, sofrada yemeğini en son bitiren siz olun. Her lokmadan sonra çatalınızı bırakın. Daha büyük bir su bardağı kullanın, her lokmadan sonra bir yudum su için. Tatlı yerine meyve yiyin. Yemeğinizi bitirir bitirmez sofradan kalkın. Yemekten sonra bir şey yapın. Yürüyüş yapabilirsiniz, dişlerinizi fırçalayabilirsiniz, bulaşık yıkayabilirsiniz. Yemek aralarında havuç, salatalık, lahana gibi çiğ sebzeler yiyin. Daha erken yatmaya özen gösterin. Abur cubur yemeyin. Hareket edin''. SİGARAYI SEVDİĞİNİZ HALDE BIRAKABİLİRSİNİZ Sitede, tiryakilerin sigaranın bazı yönlerini seviyor olabileceğine dikkat çekilerek, ''Hatta bazı insanlar ne yazık ki, sigarayı gerçekten seviyorlar. Sigaranın kendilerini rahatlattığını ve daha güvende hissettirdiğini düşünüyorlar. Peki, sigarayı severek bırakmanız mümkün mü? Bunun için her şeyden önce gerçekten bırakmayı istemeniz gerekli. Eğer sigarayı seviyorsanız ve sigarayı bırakmayı düşünmüyorsanız, ya da istemiyorsanız, bu bölümün devamını okumanıza gerek yok. Ama eğer gerçekten sigarayı seviyor ve bırakmak için ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız, başarmak için gerekli olan en temel şeye sahipsiniz demektir; istek. Sigarayı severken onu bırakmak istemek mümkündür. Yapmayı sevdiğiniz ama zararlı olduğu için yapmadığınız şeyleri düşünün. Örneğin; hızlı araba kullanmayı seviyor olabilirsiniz ama tehlikeli olduğunu biliyorsunuz ve yapmıyorsunuz. Sigara içmeyi seviyorsunuz ama sizin için çok tehlikeli olduğunu biliyorsunuz. 'Sigarayı o kadar seviyorum ki, bırakma isteği duyamıyorum' diyebilirsiniz. Ama bunu yapmanın bazı kolay yolları var: Sigaranın size sağladığı yararları bir liste haline getirin. Aklınıza gelen tüm faydalarını yazın. Sigarayı bırakmazsanız karşılaşacağınız ve şu ana kadar sigara bağımlılığınız yüzünden başınıza gelen kötü şeylerin bir listesini yapın. Sigara bırakmak istemenizi sağlayan sebepleri bir liste haline getirin. En başa 'Daha uzun yaşamak için' diye yazın. Diğer sebepler ise, 'çocuklarıma iyi örnek olabilmek için', 'para biriktirmek için' vb. olabilir. Herkesin hayatında bir değişiklik yaparken kuvvetli bir motivasyona ihtiyacı vardır. Eğer sigarayı neden bırakmak istediğinizi kesinleştirirseniz, başarmanız daha kolay olacaktır. Yaptığınız bu üç listeyi her gün okuyun. Bu listeler motivasyonunuzu güçlendirecektir. Bir doktordan randevu alın ve size sigaranın sağlınıza yaptığı tüm yıkıcı etkileri ayrıntılı bir şekilde anlatmasını isteyin. Eğer mümkünse, sigara içen bir kişinin ciğerlerinin resmine bakın. Ayrıca, doktorunuzdan size, sigarayı bırakarak kazanacağınız şeyleri anlatmasını da isteyin. Bunları bir doktordan duymak sizin için çok etkili olacaktır. Unutmayın, doktorlar kendilerini insan vücudunu tanımaya, onu korumaya ve olası hastalıkları iyileştirmeye adamış kişilerdir. Sigara alışkanlığının tüm gerçeklerini en iyi onlar bilir'' denildi. SİGARANIN YERİNE YENİ BİR ŞEY BULUN Sigaranın sağladığı yararları değerlendirdikten sonra, sigaranın yerini alacak başka bir şey bulunması gerektiği kaydedilen sitede şöyle denildi: ''Öncelikle, sigaranın size sağladığını düşündüğünüz yararlarının, hain yalanlardan başka bir şey olamadığını iyice anlayın. Şöyle ki; siz yıllarca sigara içerken, vücudunuz da sizin sigara içmenize alışıyor ve kendi fonksiyonlarını onun varlığına göre düzenliyor. Hem fiziksel hem de kimyasal olarak, vücudunuz sigaranın etkisi altına giriyor. Siz de, sigara içerek bir takım faydalar elde ettiğinizi zannediyorsunuz. Öyle ki, sizi rahatlatan tek şeyin sigara olduğu aldatmacasına inanıyor hatta onun sinirlerinize iyi geldiğini düşünüyorsunuz. Oysa, düşünün kendi kendinizi sigara olmadan rahatlatmayalı ne kadar zaman oldu? Sigara içmeyen bir kişi nasıl rahatlıyor? Sizin için, sigara içmek, bacağınız sağlam olduğu halde, koltuk değneği kullanmak gibi olmuş. O halde, şimdi sigaranın faydaları isimli listenizi alın, her faydanın yanına, sigara içmek yerine yapabileceğiniz başka bir şey yazın. Örneğin; 'sigara içmek uyumama yardımcı oluyor' diye yazdıysanız, bunun yanına 'düzenli egzersiz yapabilirim' diye yazabilirsiniz. Spor yapmak, vücudunuza pek çok açıdan faydalıdır, uykuyu düzenlemek de bunlardan birisidir. Eğer 'sigara içmek, sabah uyanmamda yardımcı oluyor' diye yazdıysanız, bunun karşılığı olarak, en sevdiğiniz, size neşe ve enerji veren müziği dinleyebilirsiniz. Bu noktada yaratıcı olmanız ve yapmaktan hoşlandığınız (sigar içmek dışında) şeyleri hatırlamanız gerekiyor. Kendinizi, zevklerinizi, hayatınızı yeniden keşfedin, bu bir süre sonra hoşunuza gidecek, hiç şüpheniz olmasın. Eğer sigarayı hl seviyorsanız, onu kötülemeye ve kendinizi ondan soğutmaya başlayın. En sevmediğiniz marka sigarayı için. Bitmiş bir sigarayı, bir kase su içine atın ve koklayın, ıslak sigara ne kadar tiksindirici kokuyor öyle değil mi? Bu size vücudunuzun ne halde olduğu hakkında bir fikir verecektir. Sigara içerken, aynada kendinize bakın. Ne kötü görünüyor değil mi? Dünyadaki hiçbir canlı, en ilkel yaratık bile, durup dururken içine duman çekmez. Siz niye yapıyorsunuz? Ellerinize ve dişlerinize bakın, ne kadar kirli ve bakımsız görünüyorlar, öyle değil mi? Dişlerinize bakan bir kişi, sizinle ilgili hiç de iyi şeyler düşünmeyecektir. Kendi kokunuzu hissedin. Ne kadar kötü kokuyorsunuz! Böyle kokmaya devam edecek misiniz? Sigara fabrikalarına yılda en az ne kadar para ödüyorsunuz? Siz sağlığınızı kaybederken onlar zengin oluyor. Hiç düşündünüz mü? Arabanız da, eviniz de iğrenç kokuyor. Ne kadar havalandırsanız da fayda etmiyor. Sigara içmeyenlerin yanında sigara yaktığınız zaman sizden nefret ediyorlar. Hiç kimse sizin yüzünüzden rahatsız olmak zorunda değil''. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:25

İLGİLİ HABERLER