SKANDAL!...KANSER HASTASI 42 TÜRK ABD'DE KOBAY OLARAK KULLANILDI

KAYNAK : Haber Vitrini ANKARA/ABD’deki MD Anderson Kanser Merkezi, 1997–2001 yılları arasında 195 hasta üzerinde yasak olan Erbitux ilacını kullandı. Türkiye’den bu dönem içinde resmi kanallardan 42 hasta gönderildi. Sağlık Bakanlığı, Türklerin kobay olarak kullanılıp kullanılmadığını inceliyor. Türkiye’den de hastaların sevk edildiği Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) ‘MD Anderson Kanser Merkezi’nin, 1997–2001 yılları arasında tedavi ettiği 195 hastası üzerinde, Federal İlaç İdaresi (FDA)’nin izin vermediği ‘Erbitux’ isimli ilacı kullandığı ortaya çıktı. Kanser merkezi, geçen ay ABD’deki bir gazetenin haberiyle kamuoyuna yansıyan olayı kabul ederken, “İlaç verilen hastaların zaten yaşama şansı yoktu.” açıklamasını yaptı. Bunun üzerine sorumlular ABD’de tutuklandı. Skandalın patlak vermesiyle birlikte Türk Dışişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı’nı uyardı. Ancak Sağlık Bakanlığı’nda inceleme yapılmak üzere yapılan yazışmalar kayboldu. Bu sebeple bakanlık yetkilileri 40 gün boyunca hiçbir girişimde bulunamadı. Olay, Zaman muhabirinin Sağlık Bakanı Osman Durmuş’a konuyu sormasıyla gündeme geldi. Kayıp yazışmaları bulduran Bakan Durmuş, inceleme başlattı. MD Anderson Kanser Merkezi’ne sevk edilen Türk hastalar tek tek tespit edildi; ancak isimlerin gizlenmesi kararlaştırıldı. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Dr. Mevlüt Mercan, 1997 yılı ile 2002 yılının Haziran ayına kadar MD Anderson Kanser Merkezi’ne resmi yolla 42 hasta gönderildiğinin tespit edildiğini; ancak kendi imkanlarıyla giden Türk hastaların sayısını öğrenebilmek için sağlık ataşesi aracılığıyla araştırma başlattıklarını açıkladı. Bakanlık, ABD’deki merkeze giden Türk hastalarına ulaşıp, bunların kobay olarak kullanılıp kullanılmadığını araştırıyor. Bakanlık Müsteşarı Dr. Mevlüt Mercan “Türk hastalar varsa bunları tespit edeceğiz. Habersizce kullanılmışsa dava açma hakları olacaktır.” dedi. ABD’de hastaların kobay olarak kullanılması, ‘Houston Chronicle’ isimli gazetenin 1 Temmuz 2002 tarihli sayısında yer alan bir haber üzerine ortaya çıktı. Gazete, Türkiye’den de hastaların gönderildiği MD Anderson Kanser Merkezi’nin 1997–2001 yılları arasında 195 hasta üzerinde haberleri ve rızaları olmaksızın henüz test aşamasında olan ‘Erbitux’ isimli ilacı denediğini yazdı. Haberde merkezin Başkan Yardımcısı Dr. Leonard Zwellig’in görüşlerine de yer verildi. Zwellig, “Hastalar bu ilaçtan herhangi bir zarar görmemiştir. Zira bu ilaçlar verilmese dahi yaşama şansları yoktu. Söz konusu ilaç Ağustos 2001 yılında sona eren mali yıl içerisinde denenen toplam 707 ilaçtan sadece biridir.” dedi. Bu beyan üzerine Houston Başkonsolosluğu, Türk hastaların sevk edildiği merkez olması sebebiyle durumu 3 Temmuz’da Dışişleri Bakanlığı’na intikal ettirdi. Bakanlık, konuyu 5 Temmuz’da resmi bir yazı ile Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler Daire Başkanlığı’na iletti. 11 Temmuz 2002 tarih ve 206 bin 744 sayı numarasıyla Sağlık Bakanlığı’na girişi yapılan evraktan, 19 Ağustos 2002 tarihine kadar, başta Bakan Osman Durmuş olmak üzere birçok ilgili bürokratın haberi olmadı. Zaman’ın olayı öğrenip araştırmaya başlaması üzerine konudan haberdar olan Bakan Durmuş, hemen inceleme başlatılması talimatı verdi. 11 Temmuz’da bakanlığa girişi yapılan yazının Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü’ne ‘gizli’ koduyla gönderildiği; ancak yazıların buralara ulaşmadan kaybolduğu tespit edildi. Yeni yazışmalar sonucunda araştırma başlatıldı. Yapılan incelemelerde 1997–2001 yılları arasında bu merkeze gönderilen resmi hastaların isimlerini tek tek listeleyen Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü, araştırmasını önceki gün tamamlayarak ‘gizli’ koduyla Dış İlişkiler Daire Başkanlığı’na gönderdi. Sağlık Bakanlığı, ilacın, ‘kolon kanseri’ olan hastalar üzerinde denendiğini açıkladı. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Dr. Mevlüt Mercan, Dışişleri Bakanlığı’na önceki gün bir yazı yazarak, Kanser Merkezi’nde bahsi geçen ‘Erbitux’ isimli ilaçtan Türk hastalara kullanılıp kullanılmadığının araştırılmasını istediklerini bildirdi. Kullanılmışsa hangi hastalara, hangi dozda, haberli mi habersiz mi uygulandığının araştırılarak kendilerine bilgi verilmesini talep ettiklerini aktaran Mercan, “Eğer habersizce ruhsatsız ilaç denenen bu 195 hasta arasında Türk hastalar da varsa, bunların isimlerini alacağız ve yaşıyorlarsa kendilerine, yaşamıyorlarsa yakınlarına bilgi vereceğiz. Habersizce kullanılmışsa dava açma hakları olacaktır. Kendileri istedikleri takdirde dava açabilecekler.” dedi. Merkeze 1997 ile 2002 yılının Haziran ayına kadar 42 resmi hasta gönderildiğinin kendi kayıtlarında yaptıkları araştırmaya göre tespit edildiğini anlatan Mercan; ancak kendi imkanlarıyla giden hastalar da olduğunu, bunların sayısını ve kimliklerini öğrenebilmek için Houston Başkonsolosluğu Sağlık Ataşesi’nden bilgi istediklerini sözlerine ekledi.Zaman Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 17:53