Soma'da 'dayıbaşılar'a şok

MHP'li Erkan Akçay, dayıbaşıların 50 bin TL'ye kadar ücretler aldığını ifade ederek, banka hesaplarının araştırılmasını istedi.

Akçay, "Bu iş kara para soruşturmasına kadar gidebilir" dedi. CHP'li Özgür Özel de, "1 milyon ton anlaşması yapılmasına karşın 3 milyon ton kömür çıkarılmış. Dayıbaşılık sistemi sayesinde deniliyor. Alp Gürkan ve dayıbaşılarla konuşmamız gerek" diye konuştu. Komisyonun Ak Partili Başkanı Ali Rıza Alaboyun da, komisyonun yasal çerçevesinde inceleme yapacaklarını belirterek, "Banka hesapları incelenebilir mi bakarız. Gerekirse araştırılmasını öneririz" dedi.
 

Soma'da yaşanan faciayı araştırmak için kurulan komisyon, dünkü toplantısında dinlenecek uzmanları belirledi. TKİ, TTK, EPDK, Çalışma ve Enerji bakanlıkları ile AFAD'dan uzmanlar komisyon tarafından dinlenecek. Komisyon, önümüzdeki hafta facianın yaşandığı bölgede inceleme de yapacak. Bu arada komisyon toplantısında vekillere meyve ve mesir macunu ikram edilmesi dikkati çekti.
 
Dayıbaşılık sistemi incelenecek

Komisyon toplantısında MHP'li Erkan Akçay ve CHP'li Özgür Özel, dayıbaşılık sistemini gündeme getirerek bu konunun üzerine gidilmesini istedi. Komisyon bunu kabul ederken Soma'ya yapılacak ziyarette dayıbaşıların da dinlenilmesine karar verildi. Akçay, "Dayıbaşılar 50 bin liraya kadar para alıyorlar. Soma kömürleri firmasında kara para araştırmasına kadar gidilebilir. Bu paralar kayıt içi mi kayıt dışı mı? Şirketlerin üst düzey yöneticileri ile irtibat halinde olan dayıbaşılar var. Hatta alınan paraların şirket yöneticileri ile paylaşıldığı da söyleniyor. Bunları araştırmamız gerek. Asıl kilit bilgiler bunlar vasıtası ile alınabilir. Banka hesaplarına bakılmalıdır. Dayıbaşıların malvarlıkları hesapları ve üst düzey yöneticilerin de malvarlıkları ve hesaplarına bakılmalıdır" dedi.

Komisyon araştıracak

Komisyon Başkanı Alaboyun, Anayasa'ya göre araştırma komisyonu olduğu için banka hesapları hakkında bilgi alınamama ihtimali olduğunu söyledi. Muhalefet konu araştırılırken bu konuda da bilgi alınabileceğini savundu. Alaboyun bunun üzerine, "Gerekirse bunun araştırılması için somut öneride bulunabiliriz. Mutlaka konuşulur, araştırılır süreç içerisinde" dedi. CHP'li Özel, "1 milyon ton anlaşması yapılmasına karşın 3 milyon ton kömür çıkarılmış. Dayıbaşılık sistemi sayesinde deniliyor. Alp Gürkan ve dayıbaşılarla konuşmamız gerek" dedi.

2 metrelik 9 dozeri görmemişler

CHP'li Özgür Özel'de madende mazot taşındığını öğrenince mevzuatı araştırdığı ve mazotla çalışan motorların yasak olduğunu öğrendiğini ifade ederek, "2 metrelik 9 tane dozer çalıştığını öğrendim. Bunu da Çalışma bakanlığı Teftiş Kurulu uzmanlarına söyledim. 'olmaz öyle şey' dediler. Hatta bir AKP'li vekil 'kardeşim nasıl görmezsiniz bunları' dedi. Müfettişler 'olmaz' dedi. İnatlaştık. Ben bir işçiyi arayıp bu bilgiyi doğrulattım" dedi. Özel, denetim süreçlerinin de mutlaka araştırılması gerektiğini söyledi.

İşçilere parası ödenmedi

CHP'li Özel kapatılan madenin şirketinin işlettiği "Ata" ve "Işıklar"da çalışanların da çalışmaya zorlanmayacağı ve maaşlarının şirket tarafından ödeneceğinin açıklandığını hatırlatarak, "Şirket maaşı ödemiyorsa 3-4 ay biz öderiz dedi hükümet yetkilileri. Bu sözlerin verildiği günün ertesi dayıbaşılar iş çağrısı yaptı madene insanları topladı. Dayıbaşı para kazanacak. O iş durdu. O bacalar kapalı sanılıyor ama işçiler çalışıyor. Dayıbaşılar 'ya gellin ya da yerine başkasını bulurum' diyor. İşçi 'Başbakan söz verdi' diyormuş işçiler. Dayıbaşı da 'Senin patronun Başbakan mı benim senin patronum' diyormuş. Hatta daha dün bir işçi kazası yaşandı bir işçinin parmağı koptu. Mayıs ayıu için 13 günün parası ödendi, patlamanın ertesi günü parasını dahi ödemediler. Bu şirketin diğer madenlerinin faaliyetleri de durdurulduğu için ödememiş" bilgisini verdi.

"Paralellere yardım yok"

Soma'da vatandaşlara yardım için çok sayıda sivil toplum örgütünün seferber olduğunu ifade eden Özel, "Sivil toplum örgütleri 5 gün boyunca orada yardım dağıttı. Yandaşlar sokuldu ama paraleller sokulmadı. Paraleller yaka paça dışarı atıldı. Ya kimse sokulmayacak ya da adil yapılmalı" diye konuştu.

"Keşke adımlar atılsaydı"

Komisyon Başkanı Alaboyun da, "Olayın resminin ortaya koyup, ileriye dönük çözüm önerilerimiz olsun. Aksaklıklar olsa bile keşke bu adımlar çok önceden atılmış olsaydı. AB sürecine girdik ama sürece girmiş olmakla zihinsel dönüşüm birdenbire olmuyor zaman istiyor" dedi.

Kıvanç EL / Milliyet