TANIKLAR YENİ BİR YÜZ VE YENİ BİR KİMLİKLE KORUNACAK...

Söylemez Kardeşler Çetesi Davası'nın tanıklarından fabrikatör Ali Açıkgöz'ün öldürülmesi gibi olayların tekrar etmemesi için devletçe gerekli tedbirler alınacak. Yeni Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 58. maddesi uyarınca hazırlanan tasarıda; soruşturma ve dava sırasında şahitlik yapanlara yönelik çok sayıda koruma tedbiri getiriliyor. Bu kapsamdaki tanıklar duruşmada, perde arkasında, yada sesleri teknik cihazlar vasıtasıyla değiştirilerek dinlenebilecek. Buna rağmen deşifre olanların, yüzleri estetik ameliyatla değiştirilecek ve yeni bir kimlik verilecek.

Tasarının genel gerekçe bölümünde, tanıklığın karşılıksız olarak yerine getirilmesi gereken bir kamu görevi olduğu belirtilerek, verdiği bilgiler sebebiyle tanığın korunmasının devletin sorumluluğunda olduğu vurgulanıyor. Devletin, tanığı suçlularla baş başa bırakmaması gerektiğine dikkat çekilen gerekçede şöyle deniliyor: "Terör örgütleri ile suç işlemek amacıyla kurulmuş diğer örgütlerin sahip oldukları güç ve kullandıkları yöntemler karşısında klasik ceza muhakemesi tedbirleri yetersiz kaldığından, bu tür örgütlere karşı farklı yöntemlerin kullanılması mecburi olmuştur."

Tasarıya göre program terör ve mafya gibi örgütlü suçların yanı sıra üst sınırı 10 yıl ve daha fazla olan adam öldürme, işkence, gasp, fuhuş, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma gibi örgütsüz suçlara ilişkin davalarda da uygulanabilecek. Sadece davalarda şahitlik yapan kişilerin kendileri değil; tanığın eşi, nişanlısı, çocukları, anne-babası, kardeşleri gibi yakınları da koruma kapsamına alınabilecek. Yasada yer alan suçlarla ilgili soruşturma ve davalar sırasında tanıklık yapan bir kişi hakkında koruma tedbiri uygulanıp uygulanmamasına cumhuriyet savcısı veya tanığın kendi talebi üzerine mahkeme tarafından karar verilecek. Mahkeme, tanık koruma kararını alırken, korunan kişinin veya yakınlarının karşı karşıya kaldıkları tehlikenin ağırlığını ve ciddiyetini, soruşturma konusu suçun önemini, tanığın yapacağı açıklamaları ve koruma tedbirinin maliyetini göz önünde bulunduracak. Koruma tedbirinin uygulanmasına ya da reddedilmesine ilişkin kararlarda mutlaka bunun gerekçesi gösterilecek. Mahkeme tarafından alınan koruma tedbirlerini uygulamak üzere Emniyet, Jandarma ve Gümrük Muhafaza bünyesinde tanık koruma birimleri oluşturulacak. Tanıkların korunması için ne tür tedbirlerin alınması gerektiği, bunların süresi ve kaldırılması gibi konularda İçişleri Bakanlığı bünyesinde bir "Tanık Koruma Kurulu" oluşturulacak. Koruma tedbirlerinin uygulanmasında ülke genelinde birliğin sağlanması amacıyla oluşturulacak 7 üyeli kurulda İçişleri Bakanlığı'ndan 4, Adalet Bakanlığı'ndan 2, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü'nden 1 üye yer alacak. Kurul, koruma kararı verdiği kişiler ile uygulanan tedbirler hakkında her yıl ocak ayı sonuna kadar İçişleri Bakanlığı'na sunulmak üzere rapor hazırlayacak. Kurul tarafından uluslararası anlaşmalar uyarınca yabancıların da Türkiye'de korunmasına karar verilebilecek. Yabancıların korunmasına ilişkin masraflar, talep eden ülke tarafından karşılanacak. Tasarıda, verilen koruma tedbirine ilişkin kararların hangi hallerde kaldırılacağı da sayılıyor. Buna göre, tanığın koruma kararı verilmesine sebep olan olay hakkında yanlış bilgi vermesi veya bildiği hususları açıklamaması, yalan tanıklık veya iftiradan mahkum olması, kimlik bilgileri hakkında yanlış bilgi vermesi, koruma tedbirlerine aykırı bir davranış içine girmesi, koruma sebebinin ortadan kalkması gibi durumlarda tedbir uygulamasına son verilecek. Yalan tanıklık veya iftiradan mahkum olması sebebiyle koruma tedbiri kaldırılan kişiler için yapılan masraflar faizleri ile birlikte bu şahıslardan tahsil edilecek.

Tanıkların korunmasının son derece gizlilik içinde yürütülmesi gerektiği için bu tedbir işlemleriyle ilgili bilgi ve belgeleri açıklayanlar hakkında 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. Ayrıca tasarı kanunlaştıktan sonra 3 ay içinde tanık koruma tedbirlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak Adalet ve İçişleri bakanlıkları tarafından gizli yönetmelikler çıkarılacak.

Tanıkları korumak için uygulanacak tedbirler

Tanığın kimlik bilgileri gizli tutulacak. Tanık gizli duruşmada ya da ses ve görüntüsü değiştirilerek özel bir ortamda dinlenebilecek. Sanık konumunda ise durumlarına uygun tutukevine yerleştirilecek. Gerektiğinde koruma görevlisi ve silah ruhsatı verilecek. Resmi belgeleri değiştirilebilecek. Geçici olarak maddi yardım yapılacak. İş alanı değiştirilebilecek. Yurtiçinde ya da yabancı bir ülkede yeri değiştirilebilecek. Deşifre olan tanıkların fizyolojik görünümü estetik ameliyatla değiştirilecek.