Trump: ABD gemilerinin Süveyş ve Panama kanallarından serbest geçiş hakkı olmalı.

ABD Başkanı Donald Trump, ABD askeri ve ticari gemilerinin Süveyş ve Panama kanallarından herhangi bir ücret ödemeden geçmesine izin verilmesi gerektiğini söyledi.

Trump, Cumartesi günü Truth Social platformunda yaptığı paylaşımda, "Dışişleri Bakanı Marco Rubio'dan bu konuyu derhal ele almasını istedim" ifadesini kullandı ve Panama ile Süveyş kanallarının ABD olmadan var olamayacağını belirtti.

Panama Kanalı, Kuzey ve Güney Amerika arasındaki boğazın en dar kısmı olup, gemilerin Atlas ve Pasifik Okyanusları arasında daha hızlı hareket etmesini sağlar. ABD'ye gelen konteynerlerin yaklaşık %40'ı her yıl kanaldan geçiyor.

ABD, kanalın inşasını 20. yüzyılın başlarında tamamladı ancak 1999 yılında stratejik öneme sahip bu su yolunun kontrolünü Panama'ya verdi.

Trump, kanalı "geri alma" isteğini defalarca vurgulamış ve geçen Ocak ayında göreve başlamadan önce gazetecilere yaptığı açıklamada, kanalın kontrolünü yeniden ele geçirmek için ekonomik veya askeri güç kullanmayı dışlamayacağını söylemişti.

Mısır'daki Süveyş Kanalı, Akdeniz ile Kızıldeniz'i birbirine bağlayan yapay bir su yoludur ve ticari ve askeri gemilerin Afrika'dan geçmeden Avrupa ile Doğu Asya arasında hareket etmesini sağlar.

Kanal, Avrupa ile Hint Okyanusu ve Batı Pasifik Okyanusu çevresindeki ülkeler arasındaki en kısa deniz yoludur. Ticaretin ve denizciliğin kalbi, dünyanın en işlek ve en popüler deniz yoludur.

Gözlemcilere göre bu su yolu, dünyadaki gemi trafiğinin yaklaşık üçte birini karşılıyor. Her yıl çeşitli milletlerden binlerce dev ticari ve askeri gemi buradan geçerek uluslararası deniz ticaretinin yüzde 10'unu gerçekleştiriyor.

Panama

Agence France-Presse, iki gün önce yaptığı haberde, ABD güçlerinin Panama Kanalı çevresine ikili bir anlaşmayla konuşlanmasına izin verileceğini, bunun "Washington için askeri üsler kuramasa bile büyük bir taviz" olacağını bildirdi.

Yakın zamanda Panama'yı ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth ile Panamalı mevkidaşı Frank Abrego arasında imzalanan anlaşmaya göre , ABD ordusu ve ABD ile çalışan özel askeri şirketler, eğitim ve insani faaliyetler için belirlenmiş yetkili saha, tesis ve alanları kullanabilecek.

Üç yıl geçerliliği olan ve yenilenebilir nitelikte olan anlaşmada, tesislerin Panama devletine ait olacağı ve iki ülke güçlerinin "ortak kullanımına" tahsis edileceği de yer alıyor.

ABD'nin Panama'daki askeri tatbikatlara uzun süredir katıldığını belirten siyasi uzmanlar, ABD askerlerinin uzun vadede Panama Devlet Başkanı José Raúl Molino'ya siyasi yük getirebileceğini ifade etti.

Kaynak : Reuters