Irak'ta Birleşmiş Milletler misyonu oluşturulması ve 25 kişiden oluşan Geçici Hükümet Konseyi’nin tanınmasını öngören karar tasarısı dün yapılan Genel Kurul’da kabul edildi. Angola, Şili, Bulgaristan, İspanya, İngiltere ve ABD tarafından hazırlanıp Konsey'e sunulan karar tasarısı, Suriye'nin 1 çekimser oyuna karşılık 14 oyla oy birliğiyle kabul edildi.
Bu kararın ardından Irak’taki Geçici Hükümet Konseyi, yeni Birleşmiş Milletler kararından destek alarak Türkiye, Hindistan, Pakistan veya uluslararası toplumun diğer ülkelerine Irak’ta istikrar gücünü oluşturmak için katılım çağrısı yapabilecek.
Karar tasarısının oy birliğiyle kabul edilmesinin ardından ABD'li temsilci John Negroponte, 10 gün gibi bir sürede çıkan kararın, Irak’ta barış, istikrar ve güvenliği sağlayacak girişimlerin önünü açacağını söyledi.
ABD, İngiltere, İspanya, Bulgaristan, Şili ve Angola’nın desteğiyle gündeme yetiştirilen tasarı, önceki gün Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesine birden dağıtıldı. Irak’taki Geçici Hükümet Konseyi’nin Birleşmiş Milletler'ce ''uluslararası alanda tanınan, temsil kabiliyetine sahip bir Irak hükümetinin oluşturulması yolunda atılmış önemli bir adım olduğu'' şeklinde tanımlanarak, tanınmasını sağlayan bu karar, ABD ve İngiltere için bir diplomatik zafer şeklinde yorumlandı.
İşgal de yasallaştı
Irak’taki işgal 1483 sayılı karardaki gibi bir kez daha yasal zemine oturtuldu ve BM tarafından da kabul edilmiş oldu. Ancak Irak’a çok uluslu bir gücün konuşlandırılmasına ya da Birleşmiş Milletler’in ülkede askeri nitelikli bir faaliyetine ilişkin bir ifade yeni tasarıda yer almadı. Geçici Hükümet'in fiilen tanınmasını sağlayan bu karar, Irak’taki Geçici Hükümet'in Türkiye'nin de yer alabileceği çok uluslu güç oluşturulması yönünde yapacağı diplomatik girişimlerine yetki de veriyor.
Tasarı ayrıca Bağdat’ta yaklaşık 300 görevliden oluşacak bir Birleşmiş Milletler misyonu heyetinin oluşturulmasını da öngörüyor. Söz konusu BM misyonu, tasarıda 1 yıl süreyle Irak’ta insani ve siyasi nitelikte ve ülkenin imarında danışmanlık hizmeti verecek bir yapı olarak ifade ediliyor. BM misyonu esasen doktor, hemşire, diplomat ve sosyal yardım uzmanlarından oluşacak. BM’nin Irak’ta askeri nitelikli bir varlığı bulunmayacak. Çok uluslu destek, Geçici Hükümet Konseyi'nin çağrılarıyla sağlanabilecek.
EN GEÇ EKİM'DE
IRAK’TAKİ istikrar gücüne gönderilmesi planlanan Türk askeri için Ankara’daki 4. Kolordu Komutanlığı bünyesindeki Birinci Taktik Tümen Komutanlığı’nda hazırlıklara başlandı. Genelkurmay Başkanlığı, MİT ve Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden oluşan bir heyetin de, inceleme yapmak amacıyla gelecek hafta Irak’a gitmesinin beklendiği öğrenildi.
Edinilen bilgiye göre, ABD ile yürütülen görüşmelerin olumlu sonuçlanması ve Türkiye’nin istikrar gücüne katkı yapmaya karar vermesi durumunda, bünyesinde daha önce Bosna ve Afganistan’a asker gönderen 28. Mekanize Piyade Tugayı’nı da barındıran Birinci Türk Taktik Tümen Komutanlığı’na hazır ol emri verildi.
Tümenin komutanlığını, Afganistan Operasyonu sırasında 28. Mekanize Piyade Tugay Komutanı olan ve aynı zamanda Florida Tampa’da irtibat görevinde bulunan Tümgeneral Ümit Şahintürk yapıyor.
8 ile 12 bin kişiden oluşacak tümenin, hazırlıklarını eylül ayı ortalarına kadar tamamlaması bekleniyor. Türkiye’nin Irak’a asker göndermeye karar vermesi halinde, bunun ekim ayını bulabileceği bildiriliyor.
Dışişleri Bakanlığı, Genelkurmay Başkanlığı ve MİT Müsteşarlığı yetkililerinden oluşan bir heyetin gelecek hafta Irak’a giderek incelemelerde bulunacağı öğrenildi. Heyet, Türk askerinin Irak halkı tarafından nasıl karşılanacağını araştıracak.
Milletvekillerinden oluşacak ayrı bir heyetin ise daha sonra Irak’a gideceği belirtiliyor. Bu arada Ubeydi aşireti ve aşiretler konseyinden temsilcilerin de gelecek hafta Türkiye’ye gelmeleri bekleniyor.
Irak’a iki ayrı heyet
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, ABD’den beklenen cevapların gelip gelmediğinin sorulması üzerine, bunların birkaç günlük işler olmadığını, ve bir süreç olduğunu belirterek, bu süreçte değerlendirme ve incelemeleri yapacaklarını söyledi.
Gül, bunların sonuçlarının hükümete geleceğini ve hükümetin siyasi bir karar alacağını kaydederek, şöyle konuştu:
''Bu karar TBMM’ye gidecektir. Komşumuzda olup biten şeylere gözümüzü kapatamayız. Irak’ın toprak bütünlüğü, Iraklı kardeşlerimizin huzura ve istikrara kavuşmaları Türkiye için de çok önemlidir. Barışçı bir Irak, kendi kaynaklarını kullanmaya başlamış, ekonomik ilişkilerin geliştiği bir bölge, Türkiye’nin yararınadır. Buna katkıda bulunmak Türkiye’nin faydasınadır ama şartları, gelişmeleri değerlendiriyoruz. Yerinde incelemeler yapacağız. Oradaki otorite ABD olduğu için onlarla yapacağımız görüşmelerin neticeleri hepsi toplanacak, değerlendirilecek ve karar alınacak.''
Kazın ayağı öyle değil
TBMM Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Mehmet Dülger de, Türkiye’nin, Irak’taki gelişmeler karşısında mutlaka söz sahibi olması gerektiğini söyledi. Türkiye’nin yanıbaşında olan bir yangına kayıtsız kalamayacağını ifade eden Dülger, şöyle dedi:
''Türkiye, Irak’taki gelişmeler karşısında mutlaka söz sahibi olmalı, bir şeyler söylemelidir. Orada hem güvenliği hem istikrarı temin etmek gerekiyor. Bu iş için de Amerika’nın orada bulunan güçleri kafi değil. Dolayısıyla yeni bir şey yapması lâzım. ABD, başlangıçta BM, NATO ve AB’yi dikkate almadan bu işe girişti. Baktı ki kazın ayağı öyle değil. Dolayısıyla burada hem güvenliği hem istikrarı temin etmek lâzım.''
Türk ordusunun Irak’a hangi statü ile gideceği konusunda kaygıları bulunduğunu söyleyen Dülger, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Orada güvenliği ve istikrarı temin etme bakımından hangi sorumlulukları alacak, bu sorumlulukları yüklendiği zaman Irak halkı bunu nasıl karşılayacak? Biz eğer kendisine işgalci olduğu ismini veren Amerikalılar’a destek olmaya gidersek Irak halkı buna nasıl bakacak, bu önemli. Irak’ın bizi karşılaması çok önemli.''
H.O.Tercüman
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:30
