TÜRK MİLLETİ GÖÇMÜŞ!..

Türkiye nüfusunun yaklaşık yarısının hayatı boyunca en az bir kere göç ettiği bildirildi.
      Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının koordinatörlüğünde Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen ''Türkiye Göç ve Yerinden Olmuş Nüfus Araştırması''nın sonuçları Hilton Otel'de düzenlenen toplantıda açıklandı.
      Araştırma ile ilgili bilgi veren Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Sabahat Tezcan, Türkiye'de son 20 yılda Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde yerinden olmuş kişilerin sayısal boyutunu tahmin etmek, bunların göç etmeden önceki sosyo-ekonomik özelliklerini, göç süreci sonrasında yaşanan sorunlarını, göç nedenlerini ve beklentilerini belirlemek, böylece sorunların doğru tespiti yapılarak ilgili kamu kuruluşlarının doğru politikalar oluşturması ve çözümler bulunması için eylem planları üretmesi amacıyla bu araştırmayı gerçekleştirdikleri belirtti.
      Araştırmanın Aralık 2004-Haziran 2006 tarihleri arasında yürütüldüğünü ifade eden Tezcan, şunları kaydetti:
      ''Üç aşamalı olan bu çalışmanın ilk aşamasında konu ile ilgili literatür bilgileri derlenmiş, ikinci aşamada 5 ilde yerinden olmuş kişilerin katıldığı niteliksel araştırma yapılmış, üçüncü aşamada ise niceliksel araştırma gerçekleştirilmiştir. Niceliksel çalışma en çok göç veren 14 il (Adıyaman, Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkari, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van), yoğun göç alan 10 il ( İstanbul, Ankara İzmir, Adana, Mersin, Bursa, Antalya, Malatya, Manisa ve Kocaeli) ile diğer 57 ilin kentsel ve kırsal alanlarını temsil eden yaklaşık 6 bin hane halkından oluşan, ülkeyi temsil eden bir örneklem üzerinden yapılmıştır. Niceliksel araştırmada veri toplanmasında kullanılan soru kağıdının göçe ilişkin bölümü Birleşmiş Milletlerin Ülke İçinde Yerinden Olmuş Kişiler Yol Gösterici İlkeleri doğrultusunda hazırlanmıştır.''

     ARAŞTIRMA SONUÇLARI
      Araştırma sonuçlarına göre, görüşülen hane halkı nüfusunun yüzde 48,9'u doğduğu yerleşim yeri dışındaki başka bir yerleşim yerinde yaşıyor.
      Kentsel alanlardaki hane halkı nüfusunun yüzde 57,6'sı doğduğu yerleşim yerinden farklı bir yerleşim yerinde yaşamını sürdürüyor.
      Kentsel yerleşim yerlerinde daha çok kentten kentte göçün (yüzde 39,4), kırsal yerleşim yerlerinde ise daha çok kırdan kente göçün (yüzde 45,7) gerçekleştiği görüldü.
      Göç sürecine dahil olmuş hane halkı nüfusunun yüzde 43,5'inin ailevi nedenlerle göç ettiği belirlenirken, göç edenlerin yaklaşık üçte birinin bireysel, yaklaşık beşte birinin ekonomik nedenlerle göç ettiği ortaya çıktı.

     GÜVENLİK NEDENLERİYLE GÖÇLER
      Güvenlik nedeniyle göç edenlerin payı yüzde 3.3, geri dönüş nedeniyle göç edenlerin payı ise yüzde 0,3 oldu.
      Son göçler değerlendirildiğinde Türkiye nüfusunun yüzde 1,8'inin güvenlik nedenleriyle göç ettiği belirlendi.
      En çok göç veren 14 ilden güvenlik nedenleriyle yapılan göçlerin Türkiye nüfusu içindeki payı da yüzde 1,.
      14 ilin kırsal yerleşim yerlerinden güvenlik nedenleriyle yapılan göçler için oran yüzde 1,19 olarak bulunurken, güvenlik nedeniyle gerçekleşen göçlerin önemli bir bölümünün 14 ilin özellikle kırsal alanlarından gerçekleştiği ortaya çıktı.
      Göç veren 14 ilin kentsel yerleşim yerlerinden güvenlik nedenleriyle göç eden nüfusun ise 9 bin 680 kişi ile 1 milyon 202 bin 200 kişi arasında olabileceği tahmin edildi.
      Araştırma sonuçlarına göre, en çok göç veren 14 ilden 1986-2005 dönemini kapsayan 20 yıllık sürede güvenlik nedeniyle meydana gelen göçlerin yaklaşık yüzde 80'inin kırsal çıkışlı, yüzde 20'sinin ise kentsel çıkışlı olduğu görüldü.
      Söz konusu süreçte bu 14 ilin kırsal kesiminden güvenlik nedenleriyle gerçekleşen göçlerin yüzde 61,3'ünün terör eylemlerinin en yoğun olduğu 1991-1995 yılları arasında, yüzde 31,6'sının 1986-1990 döneminde, yüzde 5'inin 1996-2000 yılları arasında ve geriye kalan yüzde 2,1'inin 2000-2005 yılları arasında gerçekleştiği belirlendi.
      Araştırma verileri, son 20 yılda 14 ilin kırsal yerleşim yerlerinden güvenlik nedenleriyle göç edenlerin en az 91 bininin en çok da 101 bin 200'ünün çıkış noktasına dönmüş olabileceğini ortaya koydu.
      Kentsel yerleşim yerlerinden göç edenler dikkate alındığında, geri dönüşün tahmini sayısal büyüklüğü ise 112 bin-124 bin arasında olabileceği belirlendi.
      Araştırma sonuçlarına göre, geri dönüş yapan nüfus büyüklüğünün son 20 yılda 14 ilden güvenlik nedenleriyle göç eden nüfusun yüzde 10,9'u ile yüzde 12,1'i arasında olduğu tahmin ediliyor.
      Söz konusu süreçte güvenlik nedeniyle yaşanan göçlerin yüzde 87'sinin kişilerin isteği dışında gerçekleştiği tespit edildiğine yer verilen araştırmada, bu göçlerin yaklaşık yarısının bildirim olmaksızın yapıldığı yer aldı.
      Araştırmada, güvenlik gerekçesiyle göç edenlerin yüzde 55'inin çıkış noktalarına geri dönmek istedikleri tespit edildi.
      Son 20 yılda en çok göç veren 14 ilden güvenlik nedenleriyle göç eden ve göç sırasında 15 yaşında olan kişilerden yüzde 50,1'i Köye Dönüş ve ve Rehabilitasyon Projesi'nden, yüzde ,4'ü Tazminat Yasası'ndan, yüzde 79'u da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden haberdar olduklarını bildirdi.
      Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye'de 18-69 yaş grubundaki nüfusun yüzde 10,7'sinin gelecekteki bir zamanda göç eğilimi içinde olduğu tespit edilirken, göç etmek istemeyenlerin oranı yüzde 84,5, kararsız olanların oranı da yüzde 4,7 olarak bulundu.