Türkiye’nin gizli devriyesi dünyayı salladı

 ‘Komşular dikkatle takipte, kritik eşik aşıldı’

Türkiye’nin son hamlesi dünya basınında büyük ses getirirken ABD’den Vietnam’a, Belçika’dan Yunanistan’a uluslararası medya Ankara’nın savunmadaki yükselişini manşetlere taşıdı. İşte detaylar...

Milli Savunma Bakanlığı,   geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin denizlerdeki stratejik bağımsızlığını güçlendirecek Milli Denizaltı (MİLDEN) projesinde kritik bir eşik geçildiğini duyurdu.

Açıklamada, MİLDEN’in ilk test bloğu için inşa çalışmalarının Gölcük Tersanesi Komutanlığı’nda resmi olarak başladığı belirtildi. Türkiye’nin tamamen kendi kabiliyetleriyle geliştirdiği MİLDEN denizaltısının, yerli silah, sensör ve görev sistemleriyle donatılacağı vurgulandı.

MİLDEN NEDİR?
MİLDEN ya da tam adıyla Millî Denizaltı, Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ihtiyaçları doğrultusunda millî imkânlarla geliştirilip üretilmesi planlanan, havadan bağımsız itki sistemli denizaltı projesi. MİLDEN'in, 2022 yılında konsept tasarımı Gölcük Tersanesi'nde tamamlanarak Eylül 2022'de "ana ve yardımcı sistemlerin detaylı olarak geliştirileceği ön tasarım aşaması" başlamıştı.

Türk Deniz Kuvvetleri tarafından başlatılan kalkınma programı kapsamında tamamen yerli tasarım bir denizaltı için teknik ve operasyonel çalışmalar devam etmektedir. Gölcük Tersanesi'nde üretilecek olan denizaltı projesi kapsamında STM kuruluşu tarafından çeşitli kavramsal tasarımlar da yapılmıştı ve STM'nin, Denizaltı Projesi'ni 2023 yılında tamamlayacağı açıklanmıştı.

Reis sınıfı denizaltılardan sonra TDzKK envanterinde havadan bağımsız tahrik sistemli (AIP) 2. denizaltı olacak denizaltılarda sessiz seyir, gelişmiş torpido ve güdümlü füze fırlatma sistemlerinin yer alması planlanmaktadır.2021 yılı içinde denizaltı torpido kovanlarının yer aldığı "Section 50" olarak adlandırılan baş kısım Türkiye'de üretilmişti.

MİLDEN Projesinden önce son yabancı lisanslı üretim projesi olan Yeni Tip Denizaltı Projesi (YTDP) kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı'nın (SSB) Almanya'nın ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS) firmasıyla yaptığı 22 Haziran 2011 tarihli anlaşma ile U-214 AIP tipi 6 adet Reis Sınıfı Denizaltı'nın üretilmesi planlanmıştı.

Denizaltıların 2030'lu yılların ikinci yarısından itibaren Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterine alınması öngörülmektedir.

MİLDEN Projesini destekler nitelikte yeni geliştirilen milli mühimmatlar da hazırlanmaktadır. 200 km menzilli milli gemisavar füze Atmaca, milli ağır torpido AKYA ve geliştirme süreci tamamlanan milli torpido aldatma/karıştırma sistemi ZARGANA bu denizaltılara da entegre edilecektir.[6] Diğer yeni ürünlerden olan torpidoya karşı savunma torpidosu TORK ve ORKA adlı hafif torpidonun MİLDEN ve muhtemel ilki 22 Mart 2021'de denize indirilen TCG Piri Reis (S-330) ile başlayan Reis sınıfı denizaltılarda (6 adet Reis sınıfı denizaltının üretilmesi planlanmaktadır. kullanılacağı tahmin edilmektedir. Gezgin seyir füzesinin geliştirilmesi ile MİLDEN projesi kapsamında geliştirilecek denizaltılara entegre edilmesi ve denizaltıların saldırı menzilini büyük oranda artırması hedeflenmektedir.

2 Ocak 2025'te ilk denizaltının inşasına başlandı 4 Aralık 2025 tarihinde MİLDEN projesinin ilk "test bloğu"nun inşasına Gölcük Tersanesi'nde başlanmıştır.

‘TÜRKİYE’NİN STRATEJİK ÖZERKLİĞİ GÜÇLENİYOR’

Türkiye’nin bu hamlesi dünya basınında geniş yankı uyandırdı. ABD basınından Defense Post, haberi “Türkiye, yerli olarak geliştirdiği ilk denizaltının yapımına başladı” ifadeleriyle duyurarak Ankara’nın savunma alanında yabancı teknolojiye bağımlılığını azaltma yönünde önemli bir adım attığını belirtti. Haberde ayrıca, “Türkiye’nin bu hamlesi, ülkelerin stratejik özerkliğini güçlendirmek amacıyla yerli denizaltılarına yatırım yapma yönündeki küresel eğilimi yansıtıyor” değerlendirmesi yapıldı.

Vietnam basınından Viet Bao ise çelik kesimi ve ilk blok montajının başlamasını, MİLDEN’in tasarım aşamasından endüstriyel üretime geçişindeki en önemli adım olarak nitelendirdi.

‘KRİTİK EŞİK AŞILDI'

Haberde, MİLDEN’in 80 metreden uzun ve 2.700 tonluk dizel-elektrikli bir saldırı denizaltısı olduğu, şnorkel ihtiyacı olmadan uzun süreli sualtı dayanıklılığı sağlayan AIP sistemiyle donatıldığı aktarıldı. Yetkililerin, akustik imzayı azaltan ve denizaltının günlerce kesintisiz şekilde su altında kalmasını sağlayan bir motor konfigürasyonu üzerinde çalıştığı belirtilirken, bu teknolojinin özellikle kapalı ve yoğun gözetim altındaki ortamlarda Türkiye’ye kritik eşiği aştığına dikkat çekildi.

Viet Bao, Türkiye’nin MİLDEN ile daha yüksek teknolojik özerkliğe ulaşmayı hedeflediğini ve yabancı ihracat kontrol düzenlemelerine olan bağımlılığını azaltmayı amaçladığını yazdı.

'GİZLİ DEVRİYELER MÜMKÜN'

Belçika basınından Army Recognition, Türkiye’nin MİLDEN projesini donanmadaki diğer büyük ölçekli modernizasyon adımlarıyla birlikte değerlendirdi.

Haberde, İstanbul Tersanesi'ndeki ilk TF-2000 hava savunma destroyeri bloklarının yapımıyla paralel ilerleyen MİLDEN programının, tamamen milli ilk denizaltının Gölcük Tersanesi'nde inşasına başlanmasıyla yeni bir döneme girdiği ifade edildi. Ayrıca Türkiye’nin yeni hava ve füze savunma projeleri, Çelik Kubbe anlaşmaları ve Romanya’ya gerçekleştirilen ilk Hisar sınıfı korvet ihracatıyla birlikte Doğu Akdeniz, Karadeniz ve Türk Boğazları’nda daha özerk ve güçlenen bir donanma konumu elde ettiği belirtildi.

Öte yandan, MİLDEN’in taktik kapasitesine de geniş yer verildi. AIP sistemi ve lityum iyon bataryaların yoğun gözetimli bölgelerde uzun ve gizli devriyeleri mümkün kıldığı, AKYA torpidolarının savaş gemileri veya düşman denizaltılarını etkisiz hale getirme yeteneği sunduğu, Atmaca füzelerinin deniz gruplarına karşı angajman mesafelerini artırdığı vurgulandı.

‘DOĞU AKDENİZ’DE GÜÇ DENGELERİNİ DEĞİŞTİRECEK’

Ayrıca MİLDEN’e Gezgin seyir füzesinin olası entegrasyonunun Türkiye’ye denizden karaya esnek saldırı yeteneği kazandırarak bölgesel caydırıcılığı daha da güçlendireceği belirtildi. Army Recognition, MİLDEN programının ilerlemesinin Doğu Akdeniz çevresindeki güç dengelerini değiştirdiğini ifade etti.

‘KOMŞULAR DİKKATLE TAKİP EDİYOR’

Bununla birlikte yerli tasarım denizaltılar ve hava savunma muhripleriyle giderek güçlenen Türk filosunun Ankara’nın NATO içindeki ağırlığını artırdığını ve komşu donanmaların dikkatle takip ettiği bir dönüşüm yarattığını yazdı.

Türkiye için bu programın, kendi teknolojik mimarisini kontrol ettiği, bölgesel varlığını kalıcılaştırdığı ve çevre denizlerdeki güvenlik dinamiklerini şekillendirme kapasitesine sahip güçlü bir deniz kuvveti oluşturma çabasının en kritik aşamalarından biri olduğu vurgulandı.

‘DENİZ KABİLİYETİNİN ANA DİREĞİ’

Yunan basınından Ena News ise Türkiye’nin son yıllarda savunma sanayisi alanında gösterdiği hızlı yükselişe dikkat çekerek, ülkenin yurt içi savunma üretimini büyük ölçüde artırdığını ve yabancı tedarikçilere olan bağımlılığını azalttığını belirtti.

Haberde, Türkiye’nin gelişmiş deniz ve hava savunma sistemlerine yaptığı yatırımların, MİLDEN denizaltısının da üzerinde yükseldiği stratejik dönüşümün temelini oluşturduğu ifade edildi ve MİLDEN’in Türkiye’nin deniz kabiliyetlerinin stratejik olarak yükseltilmesinin ana direklerinden biri olduğu vurgulandı.

‘TAKİP EDEN DEĞİL KENDİ ÜRETEN ÜLKE’

Analistlere göre Türkiye, MİLDEN ile birlikte artık kendi teknolojisini sadece kullanıcı değil, üretici ve geliştirici olarak şekillendiren bir ülke konumuna yükseliyor. Bu hamle, donanmanın geleceğini yerli mimari üzerine inşa eden güçlü ve uzun vadeli bir vizyonun somut yansıması olarak değerlendiriliyor.

Öte yandan projenin teknik yapısı da dikkat çekiyor. MİLDEN’in 2.700 ton deplasmana sahip olacağı, 80 metreden daha uzun bir gövdeye ulaşacağı ve havadan bağımsız tahrik (AIP) sistemiyle dizel-elektrik tasarım esaslı bir mimari kullanacağı ifade edildi. Stratejistlere göre bu nitelikler Türkiye’yi, denizaltı teknolojisinde artık takip eden değil, kendi sınıfını oluşturan bir ülke konumuna taşıyor.

MİLLİYET.COM.TR /