
TÜRKİYE'NİN TEPKİSİ KARŞISINDA HRİSTOFYAS İŞTE BÖYLE KIVIRDI
MESUT GÜNSEV
LEFKOŞA
Kıbrıs Rum Kesimi'nde yayınlanan Haravgi ve diğer gazeteler, Hristofyas'ın dün BM Genel Kurulu ve ardından gazetecilere yaptığı basın açıklamasına geniş yer verdiler. Habere göre Hristofyas, BM Genel Kurulu'ndaki konuşmasında özellikle Türkiye'nin Güney Kıbrıs'a yönelik "tehditleri" üzerinde dururken, basın açıklamasında ise çarpıcı ifadeler kullandı.
Hristofyas basın açıklamasında, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kendi Münhasır Ekonomik Bölgesi'nde doğalgaz araması çalışmalarına Türkiye'nin gösterdiği tepkiden üzüntü duyduğunu belirterek, Türkiye'nin BM ve AB üyesi bir ülkenin egemenlik haklarını reddettiğini savundu.
"Çalışmalar sonrasında doğalgaz bulunması durumunda, bunun Kıbrıs sorununun çözümü çerçevesinde her iki topluma da faydası olacağını" iddia eden Hristofyas, "ayrıca çözüm bulunmasa dahi Kıbrıslı Türklerin de doğalgazın gelirlerinden faydalanmasının yolunun bulunacağını" ileri sürdü.
Bunun nasıl olacağı yönündeki bir soruya karşılık ise Hristofyas, "siyasi yaşamının verdiği sözün garantisi olduğunu" iddia ederek, şu an için neyin nasıl olacağını söylemenin zamanı olmadığını, konunun Kıbrıs Cumhuriyeti liderliği tarafından zamanı gelince ele alınacağını söyledi.
Araştırmalara başlamak için neden Kıbrıs sorununun çözümünü beklemedikleri şeklindeki bir soruya karşılık ise Hristofyas, bunca yıldır çözüm yönünde iyi niyet göstermeyenin Türk tarafı olduğunu, Türk tarafı istese hemen çözüm olabileceğini iddia etti. Hristofyas, Güney Kıbrıs'ın savaşa hazırlandığı şeklindeki iddiaları da gülünç bulduğunu belirterek, "Türkiye'nin Kıbrıs'a oranla ne kadar güçlü olduğu çok iyi bilinmektedir" şeklinde konuştu.
"EROĞLU GERİYE GİDİYOR"
Gazete, Hristofyas'ın basın açıklamasında müzakere sürecine de değindiğini ve Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nu ileri gitmek yerine geriye gitmekle suçladığını yazdı. Habere göre Hristofyas, Talat'la yönetim, ekonomi, AB ve diğer konularda ciddi ilerleme sağlamalarına karşın müzakerelerin bu dönemde ilerlemediğini ileri sürdü.
BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon'un her iki liderden üzerinde uzlaşıya varılan noktalara olan bağlılıklarını doğrulamalarını ve müzakerelere Hristofyas ile Talat'ın kaldığı yerden devam etmelerini istediğini kaydeden Hristofyas, "Ne yazık ki Sayın Eroğlu geriye doğru adımlar atmaktadır" şeklinde konuştu.
Hristofyas, BM Genel Sekreteri ile ekim ayında yapılacak görüşme öncesinde, "Kıbrıs sorununun uluslararası konularıyla meşgul olacak uluslararası bir konferansın yapılmasına olanak verecek uzlaşı noktalarına varılabilmesi için (Eroğlu'nun) düzelmesini" diledi.
GENEL KURUL KONUŞMASINDA ANLAŞMAYI ŞİKAYET ETTİ
Öte yandan gazete, Hristofyas'ın dün BM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye ile KKTC arasında imzalanan kıta sahanlığı anlaşmasını BM'ye şikayet ettiğini ve doğalgazın Kıbrıs sorununa çözüm bulunması için yeni bir teşvik olabileceği görüşünü savunduğunu yazdı. Habere göre Hristofyas konuşmasında, Türkiye ve Kıbrıs Türk liderliğinin müzakerelerde Kıbrıs sorununa kısa sürede çözüm bulunmasını sağlayacak yapıcı bir tutum geliştirmeye odaklanmak yerine, gerilim ve yeni oldubittiler yaratmaya çalıştıklarını iddia etti.
BM Güvenlik Konseyi daimi veya daimi olmayan üyeleri ile AB üyesi ülkelerin Güney Kıbrıs'ın egemenlik haklarını kullanması konusundaki tutumlarından duyduğu memnuniyeti dile getiren Hristofyas, Güvenlik Konseyi'ne ve BM'ye, "tehditlere ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin egemenlik haklarının çiğnenmesine müsamaha göstermeyecekleri" yönünde Türkiye'ye net mesaj vermeleri çağrısında bulundu.
Konuşmasında, doğalgaz arama ve çıkarma konusunda Güney Kıbrıs'ın kaydettiği aşamalara da değinen Hristofyas, Münhasır Ekonomik Bölgelerin (MEB) belirlenmesi için komşu ülkelerle imzalanan anlaşmaların uluslararası hukuka ve BM Deniz Hukuku Sözleşmesine uygun olarak imzalandıklarını ileri sürdü. Hristofyas, Güney Kıbrıs'ın doğalgaz bulma ve çıkarma çabalarının özelikle Avrupa için yeni enerji kaynaklarının bulunmasına katkı koyacağına ve Kıbrıslı Rumlarla Kıbrıslı Türklere fayda sağlayacağına inandıklarını belirtti. Doğalgaz çıkarılmasının Kıbrıslı Rumlarla Kıbrıslı Türkler için Kıbrıs sorununun çözülmesi konusunda yeni ve güçlü bir teşvik anlamı taşıyacağını da ileri süren Hristofyas, BM kürsüsünden "Kıbrıslı Türklerin, mevcut koşullardan bağımsız olarak, olası doğalgaz kaynaklarının çıkarılması ve kullanılmasının meyvelerinden faydalanacaklarını" öne sürdü.
"KIBRISLI TÜRK LİDER GERİ ADIM ATTI"
Hristofyas, konuşmasının müzakerelere değindiği kısmında ise, Kıbrıs Türk tarafı ve Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nu suçlayıcı ifadeler kullanarak, Eroğlu'nun "ne yazık ki çok büyük önem taşıyan uzlaşılmış noktalardan geri adım attığı" iddiasında bulundu. Kıbrıs sorununun en kısa sürede çözüme ulaşmasının yolunun iki tarafın BM Genel Sekreteri nezdinde üstlendikleri taahhütlere bağlı kalmaları ve müzakerelerin net bir temel üzerinde gerçekleştirilmesi olduğunu belirten Hristofyas, Kıbrıs sorununa üzerinde uzlaşıya varılmış temel çerçevesinde çözüm bulunması için çalışmaya devam edeceklerini savundu.
Hristofyas, Kıbrıs Rum tarafının kapalı bölge Maraş'ın BM idaresi adlında yasal sahiplerine iadesi ile Kıbrıslı Türklerin kentin limanını AB gözetiminde kullanmaları önerisini de hatırlatarak, bu önerinin hayata geçirilmesinin müzakereleri ve iki toplum arasındaki güveni çok büyük oranda güçlendireceğini, Türkiye'nin de bazı AB başlıklarının açılmasını sağlayacağını kaydetti. Hristofyas konuşmasında, Türkiye'nin 1974'ten beri sözde Kıbrıs Cumhuriyeti'nin toprak bütünlüğünü ve egemenliğini çiğnemekte olduğunu da ileri sürdü ve Kıbrıs sorununun "bir işgal ve istila sorunu olduğu" tezini yineledi.
HRİSTOFYAS-LAMBRİDİS GÖRÜŞMESİ
Öte yandan Fileleftheros, "Doğalgazı Paylaşmaya Hazır-Hristofyas Doğalgazı Kıbrıslı Türklere Kıbrıs Sorununu Çözülmese Bile Sunuyor-Eşit Haklara Sahip Eşit Vatandaşlar" başlıkları altında haberleri verirken, Hristofyas'ın New York'ta Yunanistan Dışişleri Bakanı Stavro Lambrinidi'yle de görüştüğünü yazdı. Gazete, Hristofyas'ın Lambridis'le görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, doğalgaz çıkarılması halinde çözüm olmasa dahi Kıbrıslı Türklerin de bundan yararlanacağı şeklindeki açıklamalarını yinelediğini yazdı. Hristofyas ayrıca, Türkiye'ye "Eroğlu'nu hemen çözüme yönlendirmesi" çağrısında bulunurken, çözümde Kıbrıslı Türklerin hiçbir şey kaybetmeyeceklerini, aksine doğalgaz kullanımı konularının merkezi hükümetin yetki alanına düşecek olması ve merkezi hükümetin de doğalgazdan elde edilecek geliri oluşturucu devletçiklere paylaştıracak olmasından ötürü kazançlı çıkacaklarını öne sürdü. Yunanistan ile Güney Kıbrıs'ın tam bir görüş birliği içerisinde olduklarını da ifade eden Hristofyas, Yunanistan'ın en büyük destekçileri olduğunu vurguladı.
Lambridis ise yaptığı açıklamada, KKTC ile Türkiye arasındaki kıta sahanlığı anlaşmasının "tamamen yasa dışı olduğunu" iddia etti. Lambridis, Türkiye'nin bu hareketinin "kınanması gerektiğini" belirtirken, ülkesinin Hristofyas'a yönelik desteğini vurguladı.
Diğer gazeteler ise konuya ilişkin haber başlıklarında Hristofyas'ın özellikle basın açıklamasında, Kıbrıslı Türklerin çözüm olmadan da doğalgaz gelirlerinden faydalanacağı şeklinde yaptığı açıklamayı öne çıkardılar. Gazeteler şu başlıkları kullandılar:
Alithia: "Hristofyas'tan Dönüş-Kıbrıslı Türkler Doğalgazdan Çözümden Önce De Yararlanacaklar - Doğalgaz Konusunda Kıbrıslı Türklere Yönelik Açılım" Politis: "Kıbrıslı Türklere Açılım, Tehditlere Yanıt - Çözümden Önce De Faydalanma-Hristofyas Türkiye'nin Tehditlerine Karşı Kıbrıslı Türklere Yönelik Açılım Yaptı-Maraş Önerisini Yeniden Gündeme Getirdi" Simerini: "Başka Tehdide Müsamaha Etmeyeceğinizi Açıkça Söyleyin-Kıbrıslı Türklere Avans Hediye-Kıbrıs Türk Toplumu Her Halükarda Garanti Altında-Kıbrıs Sorununda Son Aylarda Geriye Doğru Gidiyoruz-Talat Başka Eroğlu Başka"