Türkiye'ye korkunç fatura

Türkiye’nin Avrupa Birliği hayalinin faturası ağır oldu. 1996’da yapılan Gümrük Birliği Anlaşması sonrasında Türkiye’nin AB ülkeleriyle ticaret açığı 221 milyar doları aştı. Üyelik yolunda ele alınması gereken 35 fasıldan ise 21’i açılabildi

İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) tam üyelik sürecinde eylül ayında yarım yüzyılı geride bırakmaya yaklaştığını, üye ülkelerle Türkiye arasındaki Gümrük Birliği sonrası gerçekleşen dış ticaret açığının ise toplamda 221 milyar doları geçtiğini açıkladı.
İSMMMO’nun “Türkiye-AB: Bitmeyen Senfonide 50 Yıl” adlı raporuna göre, AB yolunda en heyecan verici gelişme olarak görülen Gümrük Birliği ile dış ticarette verilen açık son beş yılda 100 milyar dolara yaklaştı.
Raporda Türkiye’nin, AB’ye başvurduğunda üye sayısının 6 olduğu, bugün ise üye sayısının 28 ülkeye ulaştığı belirtilerek, Türkiye’nin hâlâ kapıda bekleyen bir ülke statüsünde olmasının, kamuoyunda AB’ye olan güveni sarstığı kaydedildi.
Rapora göre, Türkiye, Gümrük Birliği’nin imzalandığı 1996’yı izleyen dönemde AB’ye ihracatta patlama bekledi, ancak açıklanan verilerde tam tersi ortaya çıktı.

Ticaret dengesi bozuldu
Türkiye, AB ülkeleri arasındaki ticari ilişkide sürekli eksi bakiye verdi. Dış ticaretteki negatif denge son beş yılda hızla arttı. 1996-2009 arasında yıllık ortalama 10 milyar dolar seviyesinde açık verilirken, 2010 yılında bu açık 19.5 milyar dolar, 2011’de 28.8 milyar dolar, 2012’de de 28.2 milyar dolar oldu. 2013’ün ilk 5 aylık döneminde açık 12 milyar doları buldu. 1996’dan 2013’ün mayıs sonuna kadar verilen açık ise 221 milyar doları aştı.
Rapora göre, Türkiye ile AB arasındaki ticari ilişkilerin çarpıcı bir göstergesi de hem ithalatta hem de ihracatta, AB ülkelerinin payının göreceli  olarak azalması oldu.
Türkiye, Gümrük Birliği Anlaşması’nı imzalarken AB ile ticaretin artacağı ve taraflar arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin en üst düzeye çıkacağı varsayılıyordu. Oysa veriler karşılıklı bağımlılığın giderek azaldığını da ortaya koydu. Gümrük Birliği Anlaşması’nın imzalandığı 1996’da Türkiye’nin toplam ithalatında AB’nin payı yüzde 56 iken, bu oran 2012 yılında yüzde 37’ye kadar geriledi.
Aynı şekilde, Türkiye’nin ihracatı içinde de AB’nin payı düşüş gösterdi. Rapora göre, Türkiye her 100 dolarlık ihracatının 54 dolarını AB ülkelerine gerçekleştirirken, bu oran 2012 yılına gelindiğinde yüzde 38.8’e kadar düştü.