Dünya
  • 11.4.2003 11:29

WASHINGTON POST: ''POWELL, TÜRKLERİ YATIŞTIRMAYA ÇALIŞTI''

WASHINGTON - Kuzey Irak'ta ABD askerleriyle birlikte hareket eden Kürt grupların, Türkiye'nin büyük hassasiyetine rağmen Kerkük'e girerek başta nüfus ve tapu kayıtlarını talan etmeleri, yağmalamada bulunmaları ABD basınında önemli yer tuttu. Washington Post gazetesi, Peşmergelerin dün Kerkük'e girmesinin ardından yaşanan krize geniş yer verdi. Gazetenin Daniel Williams imzasıyla yayımladığı haberde, ''Kürtler, Kuzey Irak'ta petrol merkezini ele geçirdi: Kerkük, hızlı bir harekatla alındı: Powell, Türkleri yatıştırmaya çalıştı'' başlığı kullanıldı. ''Acımasız ABD hava saldırıları''ndan kaçan Irak askerlerinin Irak'ın petrol zengini topraklarının merkezi Kerkük'ü terk etmesinin hemen ardından Iraklı Kürt savaşçıların ''yıldırım hızıyla'' Kerkük'e girdiğini yazan gazete, Kerkük'ün işgalinin, Bağdat'ın düşmesinin ve Saddam Hüseyin'in Baas Partisi hükümetinin ''buharlaşmasının'' sadece bir gün sonrasında geldiğine dikkat çekti. Ancak bu durumun karlı petrol sahalarının ve kentin Kürt kontrolüne geçmesine izin vermemeye kararlı olan Türkiye'yi endişelendirdiğini yazan gazete, Türkiye'nin gerekirse askerlerini bölgeye gönderme tehditinde bulunduğunu kaydetti. Daha sonra ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell'ın Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile gerçekleştirdiği acil telefon görüşmesinde, Türkiye'ye Iraklı Kürtlerin kentten ayrılacağına dair güvence verdiğini ifade eden gazete, Kerkük'ün Iraklı askerlerin elinden düşen ilk Kuzey Irak kenti olduğunu yazdı. ''ABD, TÜRKİYE'Yİ YÜZÜSTÜ BIRAKTI ENDİŞESİ'' Gazetenin Philip P. Pan imzasıyla yayımladığı bir diğer haberde ise, ''Kürtlerin Kerkük'ü ele geçirmesi, Türkiye'yi alarma geçirdi'' başlığı kullanıldı. Irak'ın petrol kenti Kerkük'ün Kürt milisler tarafından ''ansızın'' ele geçirilmesinin ardından Türkiye'nin tepkisinin hayal kırıklığı olduğunu ve derhal alarma geçtiğini yazan gazete, ancak hükümetin uyarı yaptığını ve Türk askerlerine müdahale emri vermeden önce Iraklı Kürtleri ikna etmesi için ABD'ye zaman vereceğini hatırlattı. Gazete, Türkiye'deki siyasi izlenime göre Kerkük'ün Iraklı Kürtler tarafından ele geçirilmesi konusunda derin bir kaygı duygusunun hakim olduğunu ve birçok kişinin, ''ABD'nin Türkiye'yi yüzüstü bırakmasından'' şikayet ettiğini, belki de kendilerini bile bile yanıltmış olduğuna inandığını yazdı. Gazeteye açıklamada bulunan ancak adı verilmeyen üst düzey bir Türk yetkili ise, ''Belli ki insanlar mutsuz. Bunun olmasını istemediğimizi söylemiştik. İstikrarı bozacak. Müttefiklerimizi uyarmıştık'' dedi. Yetkili, Türkiye'nin ABD'ye yeniden güvenmekten başka küçük bir seçeneğe sahip olduğunu kaydetti. Gazete, Türkiye'nin tek yanlı olarak Kuzey Irak'a müdahale etmesinin ''büyük IMF kredilerini destekleyerek Türk ekonomisini çökmekten koruyan Washington'' ile olan ilişkilerine ciddi zarar vereceğini vurguladı. Gazete ayrıca, böyle bir girişimin Türkiye'nin AB'ye girme şansına zarar vereceğine dikkat çekti. ''TÜRKİYE'DE 12 MİLYON KÜRT VAR'' Jefferson Morley'in ''Kürtler kimdir?'' başlıklı yazısında ise Kürtlerin tarihi irdelendi ve bazı sorulara yanıt arandı. Morley yazısında, Kürtlerin, Türkiye'nin doğusunda, Kuzey Irak'ta, Suriye'nin kuzeyinde ve İran'ın kuzeybatısındaki bölgelerde yaşanayan tahmini 25 milyon nüfuslu etnik bir grup olarak tanımladı. Morley, Türkiye'de yaklaşık olarak 12 milyon Kürtün yaşadığına dikkat çekti. Kürtlerin Türkiye, İran ve Irak'ta azınlık olduğunu yazan Morley, bu 3 ülkenin Kürtlerin ulusal bağımsızlık arzusunu bir tehdit olarak gördüğünü ve bu ülkelerde Kürt bağımsızlığını savunanların yıllardır yargılanma ile yüz yüze kaldığını kaydetti. Kürtlerin Saddam rejimi altında nasıl varlığını koruduğunu irdeleyen Morley, 1991 Körfez Savaşı'nın ardıdan Kürtlerin muvaffak olduğunu ve ABD ile İngiltere'nin ''uçuşa yasak bölge'' olarak adlandırılan ve Irak savaş uçaklarının uçmasının yasak olduğu bir bölge oluşturduğunu, bu korumayla da Kürtlerin yarı özerk bir bölge kurduğunu belirtti. Türklerin Kürtler hakkında neden endişelendiğini sorgulayan Morley, ''Çünkü Türk nüfusunun yüzde 20'si Kürt. Türkiye, Kürtler daha kuvvetli bir şekilde gelişirken Kürtlerin kendilerine olan bağlılığın zayıflayacağından endişe ediyor. Kürt liderlerin inkarına rağmen Türkler, Irak'ta Kürt özerkliğinin, bağımsız bir Kürt devletine yol açabileceğinden endişe ediyor. Türkler, ulusal güvenliklerini korumak amacıyla Irak'a askeri göndereceğini söylüyor'' dedi. Kerkük'ün önemine değinen Morley, kentin tarihi ve petrolü nedeniyle önemli olduğunu kaydederek ''19. yüzyılda kent Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Bölge halen önemli bir Türk azınlığa sahip. Kentin petrol sahaları halen bölge için büyük servet kaynağı. Kerkük'ü her kim kontrol ederse, petrol geliri üzerinde güçlü bir söze sahip olacak ve böylece siyasi bir kazanca sahip olacak'' dedi. ABD'nin bölgedeki tutumunun ne olduğunu sorusunu soran Morley, ''ABD hükümeti, Bağdat'ta kuzeydeki Kürt bölgelerine bir özerklik derecesi verecek, federal bir devletin kurulmasını destekliyor. Türkiye gibi, ABD de bağımsız bir Kürt devletinin kurulmasına karşı. ABD, Türkiye'ye Kürtlerin Kerkük'te tek başlarında bir kontrol elde etmeyeceklerine dair güvence verdi'' dedi. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:46

İLGİLİ HABERLER