
YAZARKASALI POMPADA TARİH TARTIŞMASI...
Maliye, akaryakıt istasyonlarındaki pompalara yazarkasa uygulamasını 1 Temmuz 2005 tarihinde başlatmakta kararlı.
Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt istasyonlarını, bir an önce pompalara yazarkasa bağlatmaları konusunda uyardı. Ancak, yazarkasa üreten firmalar ve bayiler bu değişikliğe hazır değil. Beko, yazarkasa üretimi için altyapılarının ancak 1 Kasım 2005'te hazır olacağını bildirdi. Ayrıca, yazarkasalar elektronik pompalara takılabilirken, mekanik pompalara takılamıyor. Bu sebeple istasyonlarda bulunan 20 bin pompanın değiştirilmesi gerekiyor.
Maliye Bakanlığı, 30 Kasım 2003 tarihinde yayımladığı Ödeme Kaydedici Cihaz Genel Tebliği ile akaryakıt pompalarının kademeli olarak ödeme kaydedici cihazlara bağlanması mecburiyetini getirmişti. Firmaların talebi doğrultusunda uygulamanın birkaç kez ertelenmesine rağmen istasyonların hâlâ bu konuda isteksiz davranması, Maliye'yi harekete geçirdi. Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt dağıtıcıları ile istasyonlara birer uyarı yazısı göndererek, pompalara yazarkasa konusundaki düzenlemeleri hatırlattı ve uygulamaya dönük hazırlıkların bir an önce tamamlanmasını istedi. Başkanlık, mevcut sistemde akaryakıt satışlarının gereği gibi kontrol altına alınamadığını, kaçak sokulan akaryakıtın belgesiz olarak satıldığını ve bu şekilde Hazine'nin büyük kayba uğradığını kaydetti. Kayıt dışı satışları kayıt altına alabilmek, karşılıksız belge kullanımının önüne geçmek amacıyla, akaryakıt pompalarının yazarkasalara bağlanmasının kararlaştırıldığı belirtiliyor. Uygulamanın ilk aşamasında otoyollar, devlet yolları ve büyükşehir belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde bulunan ve bir önceki dönem satışlarının toplamı 1 milyon YTL'yi aşan istasyonların pompalara yazarkasa bağlaması gerekiyor.
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın değerlendirmesinde, istasyonlara yönelik bu işlemler yapılırken, diğer yandan da yazarkasa üreten veya ithal eden firmaların sistemlerinin incelendiği, test ve onaylarının tamamlandığı vurgulandı. Buna göre, bakanlıktan onay alan 4 firma İzmir TSE Bölge Müdürlüğü'nce TSE-EX (Patlayıcı ortamlarda kullanılacak ekipmanlara ait güvenlik sistemleri direktifleri doğrultusunda gerekli tetkikleri yapıldı. Gelir İdaresi Başkanlığı yazıda "Bu aşamada, belirtilen akaryakıt istasyonlarının herhangi bir cezai müeyyide ile karşılaşmamaları için en geç 1 Temmuz 2005 tarihine kadar akaryakıt pompalarını ödeme kaydedici cihazlara bağlatmaları gerekmektedir." uyarısında bulundu. Yazarkasa için şu ana kadar Profilo Telra, Dekare Bilişim, Teknoser ve Beko Elektronik'in yanı sıra Ülsa Bilgi İşlem onay aldı. Bunlardan ilk 4 firmaya ait yazarkasaların İzmir TSE Bölge Müdürlüğü'nce TSE-EX direktifleri doğrultusunda gerekli tetkikleri yapılarak, onayları da alındı. Yetkililer, istasyonların, söz konusu firmalara başvurarak ödeme kaydedici cihaz sözleşmesi imzalamada isteksiz davrandığını, bu yüzden de firmaların seri üretime geçemediğini belirtti. Üretici firmalar ise yazarkasa üretiminin birkaç ayı bulacağını kaydediyor. Beko Elektronik, petrol dağıtım şirketine gönderdiği yazıda, istenen yazarkasaların üretiminin ancak 1 Kasım'da hazır olabileceğini kaydetti. Yazıda, cihaz ile ilgili istasyon saha testlerinin 2 ay sürdüğü, testlerden sonra siparişlerin alınmasının ardından malzeme temini ve üretim için de 3 ay gerektiği vurgulandı.
Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası Başkanı Atıf Ketenci de, sistemin denemesi yapılmadığı için ciddi sıkıntılar yaşanacağı endişesini dile getirdi. "Sektör olarak hazırız, ancak tam altyapısı tamamlanmış yazarkasa mevcut değil." diyen Ketenci, işin aceleye getirilmeden, sistem tam olarak denendikten sonra uygulamaya konulmasını istedi. Yazarkasaların mekanik pompalara takılamadığına dikkat çeken Atıf Ketenci, bunun da firmalara ek bir maliyet getireceğine işaret etti.
Önce plaka kaydedilecek
Akaryakıt pompalarına yazarkasa uygulaması ile birlikte, araçlar pompaya yanaştığında oradaki görevli önce cihaza aracın plakasını girecek. Bu işlem elle yapılabileceği gibi otomatik olarak taşıt tanıma sistemiyle de gerçekleştirilebilecek. Ardından araca akaryakıt verilecek. Bu işlemin tamamlanmasının ardından da yazarkasadan istasyona ait bilgiler, aracın plakası, alınan akaryakıtın cinsi, miktarı, KDV ve toplam tutarın yer aldığı fiş çıkacak.
:İsmail Altunsoy - Zaman