YENİ BASIN KANUNU İÇİN ÖZEL AVUKATLIK BÜROSU KURULDU

KAYNAK : Haber Vitrini ANKARA/Yeni Basın Kanunu ile oluşabilecek davalara bakmak üzere, bu konu üzerine uzmanlaşmış kişilerden oluşan yeni bir avukatlık şirketi kuruldu.Basın Hukuku sahasında uzmanlaşmış ekibi ile bir çok şirkete hukuk müşavirliği hizmeti veren Karbeyaz Hukuk Bürosu avukatları : “Yeni Basın Kanunu, yüzlerce gazete ve dergi sahibine, büyük ceza ve malî sorumluluk getiriyor, bu sebeple çok sayıda gazete ve derginin önümüzdeki aylarda kapanabilir” dediler. GAZETE VE DERGİ SAHİPLERİ YANDI ! · Basın Kanununun değiştirilen yeni şekli ile, gazetelerin ve dergilerin sahiplerine şahsî ceza sorumluluğu ve şahsen bütün mal varlıkları ile tazminat sorumluluğu getirildi. · Gazete ve dergilerin sahibi Anonim Şirket ise Yönetim Kurulu Başkanına şahsî ceza sorumluluğu ve bütün mal varlıkları ile şahsen tazminat sorumluluğu getirildi. Gazete ve dergilerin sahibi Limited Şirket ve diğer tüzel kişiler ise, en üst yöneticilerine de şahsî ceza sorumluluğu ile bütün mal varlıkları ile şahsen sorumluluk getirildi. İSTANBUL - 5680 Sayılı Basın Kanununun mühim bazı maddelerini değiştiren 4756 Sayılı kanun, 15.05.2002 tarihinde kabul edildi ve yürürlüğe girdi. Yeni Kanun, gazete, dergi ve haber ajanslarının sahiplerine şahsî ceza ve malî sorumluluk getiriyor. Basın Hukuku sahasında uzmanlaşmış ekibi ile bir çok şirkete hukuk müşavirliği hizmeti veren Karbeyaz Hukuk Bürosu avukatları : “Yeni Basın Kanunu, yüzlerce gazete ve dergi sahibine, büyük ceza ve malî sorumluluk getiriyor, bu sebeple çok sayıda gazete ve derginin önümüzdeki aylarda kapanabilir” dediler. Karbeyaz Hukuk Bürosu Avukatlarından Av. Mehmet Okyay, “4756 sayılı Kanun ile, gazete, dergi ve haber ajansı sahipleri hem şahsî ceza sorumluluğu hem de şahsî malî sorumluluk içine alındılar. Bu kuruluşların sahibi şirket olsa bile, Anonim Şirketlerin yönetim kurulu başkanları, diğer şirket ve tüzel kişilerin ise en üst yöneticilerinin ceza ve malî sorumlulukları artık kaçınılmaz hale geldi.” dedi. Basın Kanununun 16. maddesi 1. fıkrası 1 numaralı bendi aşağıdaki şekilde değişti: Madde 16 - Mevkutelerde işlenen suçlarda sorumluluk, suçu meydana getiren yazıyı veya haberi yazan veya resmi veya karikatürü yapan kimse ile beraber bu mevkutenin ilgili sorumlu müdürüne; 19. maddeye aykırı hareket edilmesi halinde ise, sözü edilen kişilerle birlikte, mevkutenin sahibi olan gerçek kişiye ve mevkute sahibi olan Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanı ile, diğer şirket ve tüzel kişilere ait mevkutelerde, tüzel kişilerin en üst yöneticisine aittir. Ancak sorumlu müdürler için verilen hürriyeti bağlayıcı cezalar, sürelerine bakılmaksızın para cezalarına çevrilerek hükmolunur ve bu cezalar ertelenmez. Önemli değişiklikler şunlardır: 1. 19. maddeye aykırı hareket edilmesi halinde, mevkutenin sahibi olan gerçek kişi de, suçtan sorumlu tutulmuştur. 2. Mevkutenin sahibi Anonim Şirket ise, Yönetim Kurulu Başkanı suçtan sorumlu tutulmuştur. 3. Mevkutenin sahibi Anonim Şirketten başka diğer şirket ve tüzel kişilik ise, en üst yöneticileri suçtan sorumlu tutulmuşlardır. 4. Sorumlu müdürlere verilecek para cezalarının da ertelenmeyeceği belirtilmiştir. 15.05.2002 tarihinde kabul edilen 4756 Sayılı Kanunun 20. maddesi ile; BASIN KANUNU’NDA YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER (2) Basın Kanunu’nun 17. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: Madde 17 - “Basın yolu ile işlenen yalan haber, hakaret, sövme, ve her türlü fiilden doğacak maddi ve manevi zararlardan, 16. maddeye göre sorumlu olanlarla birlikte Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine göre mevkutelerde sahibi ve mevkute olmayanlarda naşiri; mevkute sahibi ile mevkute olmayanların naşirinin şirket olması halinde şirket ile birlikte Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanı, diğer şirket ve tüzel kişilerde en üst yönetici müştereken ve müteselsilen sorumludur. Tazminat talebinin haklı görülmesi halinde tazminat miktarı, [on milyar liradan az olmamak] üzere fiilin ağırlık derecesine göre belirlenir. On milyar liralık alt sınır her yıl Maliye Bakanlığı’nca ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu maddeye göre açılacak manevi tazminat davalarında hakim [tensip kararı ile birlikte bilirkişiyi de tayin eder ve] davayı en geç altı ay içinde karara bağlar. (Anayasa Mahkemesi bu kısmın yürürlüğünü durdurdu.) Basılmış eser sahiplerinin dernek, vakıf ve benzeri tüzel kişiler olması halinde tüzel kişilikle birlikte yönetim organlarında yer alanlar hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır. Bu maddeye göre açılan davalarda tazminata hükmedilmesi halinde, bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi üzerinden temerrüt faizine de hükmedilir.” Bu maddedeki önemli değişiklikler şunlardır: 1 - Basın yolu ile işlenen yalan haber, hakaret, sövme ve her türlü fiilden doğacak maddi ve manevi zararların yeni sorumluları açıkça bildirilmiştir. Bunlar 16. maddeye göre sorumlu olanlarla birlikte: a) Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine göre mevkutelerde, sahibi b) Mevkute olmayanlarda, naşiri c) (Yukarıdakilerin) Bunların şirket olması halinde, şirket ile birlikte d) Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanı e) Diğer şirket ve tüzel kişilerde, en üst yönetici müştereken ve müteselsilen sorumludur. 2 - Tazminat talebinin haklı görülmesi halinde, tazminat miktarı on milyar liradan az olmamak üzere ................. belirlenir. (Anayasa Mahkemesi yürürlüğü durdurdu.) 3 - Mevkutenin devredilmesi, başka bir mevkute ile birleşmesi veya sahibi olan gerçek kişi ya da şirketin herhangi bir suretle değişmesi halinde: a) Mevkuteyi devralan b) Mevkute ile birleşen c) Mevkutenin sahibi gerçek kişiler ile d) Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanı e) Diğer şirket ve tüzel kişilerde en üst yönetici de birinci fıkrada sayılanlarla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. 4- Basılmış eser sahiplerinin dernek, vakıf ve benzeri tüzel kişiler olması halinde: a) Tüzel kişilikle beraber b) Yönetim organlarında yer alanlar hakkında da yukarıdaki hükümler uygulanır. 5 - Tazminat hükmedilmesi halinde, bankalarca uygulanan en yüksek işletme kredisi faizi üzerinden temerrüt faizine de hükmedilir. 15.05.2002 tarihinde kabul edilen 4756 Sayılı Kanunun 21. maddesi ile; BASIN KANUNU’NDA YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER (3) 5680 sayılı Kanunun 19. maddesinin (I) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. I - Bir kişinin şeref ve haysiyetinin rencide edilmesi veya kendisiyle ilgili yalan haber verilmesi veya kendine hakaret edilmesi veya sövülmesi ya da gerçeğe aykırı hareket, düşünce ve söz izafesi suretiyle, açık veya kapalı şekilde bir mevkutede yayın yapılması halinde; ilgili veya temsilcisi yayının yapıldığı tarihten itibaren iki ay içinde imzasını taşıyan cevap veya düzeltme yazısını mevkutenin sorumlu müdürüne verebilir veya gönderebilir. Sorumlu müdür, cevap veya düzeltme yazısını aldığı tarihten itibaren üç gün içinde mevkutenin sahibi olan gerçek kişiye veya Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Başkanına, diğer şirket ve tüzel kişilerde en üst yöneticiye bildirir ve inceler; yayınlanmasına karar verildiği takdirde inceleme süresinin bitiminden sonra çıkacak ilk nüshada, metne hiçbir mülahaza ve işaret katmaksızın ve bu cevap veya düzeltme dolayısıyla herhangi bir mütalâa beyan etmeksizin aynen ve tamamen yayınlanmaya mecburdur. Bu maddedeki önemli değişiklikler şunlardır: 1- Kanun metnine “Bir kişinin kendisi ile ilgili yalan haber verilmesi veya kendisine hakaret edilmesi veya sövülmesi” ibareleri ilave edilmiştir. Böylece cevap ve düzeltme talep etme konusu ve hakkı genişletilmiştir. Yayın yolu ile her türlü haksız ve kanunsuz ithamlara ve isnatlara muhatab olan kişilere cevap ve düzeltme hakkını daha geniş kullanma imkanı getirilmiştir. 2 - Kanun metnine “Sorumlu müdür, cevap veya düzeltmeyi aldığı tarihten itibaren” üç gün içinde mevkutenin sahibi gerçek kişiye veya Anonim Şirket Yönetim Kurulu Başkanına, diğer şirket ve tüzel kişilerde en üst yöneticiye bildirir.” cümleleri ilave edilmiştir. Bu değişiklik ile sorumlu müdürlere, mavkute sahiplerine, “cevap ve düzeltme isteklerini üç gün içinde bildirme mecburiyeti getirilmiştir. Böylece mevkute sahiplerini haberdar ederek, tedbir alma, imkanı tanınmıştır.Böylece haksızlığa, iftiraya, hakarete ve sövülmeye muhatap olan insanların istek ve feryatları, cevap ve düzeltme talepleri mevkute sahibine ulaştırılarak, bir an evvel yayınlanması kolaylaştırılmıştır. Mevkute sahipleri hem cevap ve düzeltmeyi yayınlatacak, hem de kendisini, şirketini ve yöneticilerini mâli ve cezâi sorumluluktan kurtarabilecektir. BASIN KANUNU 5680 Sayılı Kanunun 3. maddesi : Madde 3: Gazetelere, haber ajansları neşriyatına ve belli aralıklarla yayınlanan diğer basılmış eserlere bu kanunda “mevkute” denir. Madde 4: Mevkutelerde ayrıca basıldığı tarih ile sahibinin ve yazı işlerini fiilen idare eden sorumlu müdürün ve bunlar müteattid ise idare ettikleri kısım ile birlikte her birinin adları gösterilir. 5680 Sayılı Basın Kanununun 7. maddesi ; Madde 7: Mevkuteyi neşreden …… şirket veya bir teşekkül ise en fazla hisseye malik olan, bunların teaddüdü halinde biri …... bu kanun hükümlerine göre verilecek beyannamede sahip olarak gösterilir. Ek madde 9: Bu kanunun yalan haber, hakaret ve benzeri fiillerinden doğacak maddi ve manevi zararlarla ilgili hükümleri , bilişim teknolojileri ve internet ortamında sayfa açılması veya elektronik gazete , elektronik bülten vb. suretiyle yayınlanan her türlü yazı , resim , işaret , sesli veya sessiz görüntü ve benzerleri hakkında da uygulanır. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:29