Kısa süre önce birkaç günlük bir tatil için Türkiye''ye gelen, Columbia Üniversitesi Hastanesi''nin kardiyologu Dr. Özgen Doğan''la yaptığınıız röpartaja devam ediyoruz...
* Mehmet Öz''le birlikte operasyonlara giriyor musunuz?
Mehmet ameliyat yapıyor, ben anjiyo yapıyorum. Ben kardiyologum.
* Ameliyata karar veren kardiyolog değil mi?
Bazı durumlarda ben karar veriyorum ama hasta önce ona gitmişse o bakıyor. Aslında ne yapılacağına karar veren kardiyologdur.
* O zaman siz, bir hastayı Mehmet Öz''e göndermek istemeyebilirsiniz, anjiyoyla hallederim diyebilirsiniz...
Tabii. Zaten Columbia''da anjiyo olan hastaların sadece yüzde 6''sı by pass oluyor.
* Stentle olmayacak durumdakiler mi?
Örneğin tıkanıklığın ana damarda olması gibi... Diğerleri ya ilaç tedavisi ya da stent tedavisi olur. By pass''lar son birkaç yılda New York''ta yüzde 30 azaldı. Bu azalma devam edecek. By pass yapılan bir çok yerde başarılı stent teknikleri kullanılıyor. Tekrar tıkanma yüzde 5''lere indi.
* İnsanlar nasıl olsa stentle kurtuluyorum diyerek sigara, kolestrole falan dikkat etmeden yaşamlarını sürdüremez mi?
Stent pıhtı oluşmasını engellemez. Asıl öldüren pıhtıdır. Eğer sigara içmeye devam edilirse plâklar oluşur. Sigara içmeye devam eden kişide, stent konduğu için damar iyice açılmıştır ama yine de pıhtı olur ve öldürür.
* Doktorların çoğu kalp ağrımaz diyor...
Kalp ağrır. Kalp krizi geçiren hastaların yüzde 25''inde belirti olmuyor. Diğerlerinde ağrı, nefes darlığı, baskı veya bulantı, kusma oluyor. Biri boğazınızı sıkıyormuş gibi ortaya çıkıyor. Baş dönmesi, bayılma oluyor. Şeker hastalarında belirti olmama riski biraz daha yüksek.
* ''''Yani şeker hastalarının daha sık kontrole gitmesi mi gerekiyor?
Şeker hastalarını zaten kalp hastası gibi tedavi etmek lâzım. Onlarda damar sertliği olma ihtimali daha fazla. Damar sertliği bir kez oluşmuşsa bu kalpte de vardır, böbreklerde de, bacaklarda da.
* Üzüntü ve stresin de kalp hastalıklarında rolü olduğu açıklandı...
Evet, aşın stresten uzak durmak gerekiyor. Japonya''da yeni bir hastalık tespit edildi. Çocuklarını kaybeden annelerin kalplerinde 6 ay içinde anormal bir zayıflama oluyor. Stresle kalp hastalığının başbaşa gittiğini kanıtlayan bir çalışma...
* Yoğun aşk acısı da öldürebilir mi?
Kendini üzüntüye fazlaca kaptıranların depresyona girdiği ve bunun vücut fonksiyonlarını etkilediği bilindiğine ve aşk konusunda bir farklılık olmadığına göre kalp için aynı tehlikeyi yaratabileceği düşünülerek bu konuda bir araştırma yapılması mümkün...
* Seks ne kadar yararlı ya da zararlı?
Seksi bir egzersiz gibi düşünmek lâzım. Eğer erkekte seksüel disfonksiyon varsa, kalp hastalığına da bakmak lâzım. Herhangi bir organda damar bozukluğu görülen bir insana kalp açısından da bakmak gerekir. Çoğunda problem çıkıyor..
* Partnere göre tehlike değişebilir mi?
Evet, rutin seks yapmadığınız bir insanla seks yapıldığında ani kalp ölümleri daha fazla görülüyor. Yabancı bir partnerle birlikte olan erkeklerde kalp hızı çok daha fazla artıyor. Alışılmışın dışında daha fazla heyecanlanıyor insanlar. Seksle ilgili kalp ölümlerinin yüzde 80''i bundan oluyor.
* Viagranın kalbe etkisi nedir?
Seks insanı belirli bir egzersiz seviyesine çıkarıyor. Hızlı yürümek, merdiven çıkmak gibi... Diyelim ki bir insan kalp hastası, seks yapamadığı zaman o egzersiz seviyesinde değil. Viagra aldığında o ezgersiz seviyesine çıkıyor. Yani esasında öldüren viagra değil o egzersiz seviyesine çıkılması.
* Yüksek tansiyon ilaçları insanların uzun ömürlü olmasını sağlıyor deniyor doğru mu?
Doğru. 50-100 bin kişi üzerinde yapılan araştırmaların sonucu bunu gösteriyor.
* Tansiyon hangi değerde tehlikeli sayılabilir?
135/85''in üstü. O seviyede de organlara, böbreğe, beyne zararı var. Felç geçirmek gibi.
* Çayın ve kahvenin faydası var mıdır?
Çayın faydası var. Yeşil çay veya siyah çay fark etmez. Kahvenin ise bir zararı ya da faydası yok.
* Kırmızı şarap faydalı deniyor?
Faydası hem üzümün çeperinden, hem de dalından geliyor. Ama alkol miktarı farketmiyor, ''Fazla içtiğinizde daha çok yarar sağlar'' gibi bir şey yok. Genellikle 3 kadehe kadar faydası var. Üzüm ekstrelerinin faydası da şarap kadar... Nar suyunun antioksidan etkisi kırmızı şaraptan fazla.
* Vitamin çok tüketiliyor, bu yararlı mı?
Fazla abartmamak lâzım. Vitaminlerin birçok hastalığa faydası yok Zaten Türkiye''de meyve, sebze yeterince tüketiliyor, vitamin eksikliği yok denecek kadar az. Tabii, normal beslenen insanlardan söz ediyoruz.
* E vitamininin faydası var mı?
Büyük bir ihtimalle zararı var E vitamininin. C, A vitaminin faydası yok. İki durum var vitamin kullanılabilecek; homosistin seviyeniz yüksekse folik asit alacaksınız. Homosistin bir amino asit, damar sertleşmesini arttırıyor, ona da basit bir kan testiyle bakılıyor. İkincisi de iyi kolesterol düşükse onun için vitamin alacaksınız.
* Aniden kalp sıkışırsa ne yapılmalı?
İlk yapılacak şey bir aspirini ağıza atıp çiğnemek Bu, kalp krizinden ölüm oranını yüzde 40 azaltıyor. Böyle zamanlarda aspirin alınabilecek en iyi ilaçlardan biri. Hastaneye gittiğinizde verecekleri ilaçlar kadar etkili. Diyelim ki bir tanıdığınız tenis oynarken düştü. Yapılacak ilk şey şuurunun yerinde olup olmadığına bakmak, nabzı yoksa göğsüne ciddi bir yumruk vurmak. Kalbin bozulan elektrik aktivitesi bu şokla yerine gelebilir.
* Ama bilmiyoruz ki o anda kalp midir...
Büyük bir ihtimalle kalptir. Ani düşüşlerde ve nabız kaybında ilk akla gelecek ihtimaldir budur...
* Beyin kanaması da olamaz mı?
Olabilir. Ama bu yumruk öldürmez hayat kurtarır. Kalbe yapılan elektrik şoku benzeri bir etki yapabilir.
(vatan)
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 11:14
