BAKAN ÇAĞLAYAN'DAN ÇEK KULLANANLARA UYARI
İSTANBUL - Halen yürürlükte olan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 711/3. maddesinin gerçekten rızası dışında çek kesmek zorunda bırakılan ticaret erbabını korumaya yönelik olduğunu ifade eden Bakan Çağlayan, son günlerde iş dünyasından kendisine gelen şikayetlerden ve bakanlığa ulaşan müracaatlardan bu hakkın kötü niyetli olarak istismar edildiğinin anlaşıldığını söyledi. Çağlayan, aldığı mal karşılığında çek kesen bazı ticaret erbabının bu hakkı ödemeyi geciktirmek için kullandığını, gerçekte ortada böyle bir
durum yokken bankalara "rızam hilafına kesilen çeki ödemeden men ediyorum" talimatı verdiğini, bankaların da sorgulamadan bu uygulamayı yaptığını belirterek, bu durumun piyasada çok ciddi sıkıntılara yol açtığını vurguladı. Bu durumun ortadan kaldırılması için TBMM Genel Kurul gündeminde bulunan yeni Türk Ticaret Kanunu Tasarısı'nda bu hükmün kaldırıldığını hatırlatan Çağlayan, halen yürürlükte olan 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da keşideci tarafından çeklerin ödenmeden men
edilmesi hususunun suistimal edilmesini engelleyebilecek düzenlemeler bulunduğunu söyledi. Bakan Çağlayan, konuyla ilgili olarak kestiği çeki ödemeden men talimatı vererek hakkı suistimal eden çek sahiplerini, bu talimatı sorgulamadan uygulayan bankaları ve elindeki çeki tahsil edemeyen ticaret erbabını uyararak, şunları söyledi:
"Aldığı mal karşılığında çek kesen ancak daha sonra 'rızam hilafına kesildi' diyerek ödemeden men talimatı vererek hakkı suistimal eden ticaret erbabı, karşılıksız çek düzenleme ve dolandırıcılık suçlarının faili haline gelebilir. Ödemeden men talimatı bulunan çeklerde, çeki tahsil etmek isteyen ticaret erbabının isteğine rağmen çekin arkasına 'ödenmeme gerekçesini, çekin karşılığının hesapta bulunup bulunmadığını yazmaktan imtina eden' bankalar ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalabilirler. Verdiği
mal karşılığı çek alırken, çekin ciranta veya borçlu tarafından verildiğinin ispat ve tevsiki yönünden çek alım bordrosu imzalatıp çeki teslim edenin/borçlunun imzasını almalarında büyük yarar vardır. Ödememe durumunda, bankadan bu durumu ve çek karşılığının hesapta bulunup bulunmadığı bilgisi ile beraber çekin arkasına yazmasını istemelidirler. Bankanın bu hususları çekin arkasına yazmaktan imtina etmesi durumunda, mahkemeye başvurarak bankanın ağır para cezasına çarptırılmasını sağlayabilirler. Borçlu
keşidecinin tek taraflı iradesi ile elde ettiği ödemeden men durumu, alacaklının çekten doğan yasal haklarını kullanmasına engel değildir. Böyle bir durumda mahkemeye başvurarak çekle ilgili olarak ihtiyati haciz kararı alıp uygulatabilir veya bedelinin ödenmemesinden dolayı icra takibine geçebilirler."
