YORGUNLUK YORGUNLUĞA İYİ GELİYOR...
DR. MURAT KINIKOĞLU/ AKŞAM
KESKİN SİRKE KÜPÜNE, KESKİN İLAÇ İÇENE...
Biliyorsunuz aynı işi gören, içindeki madde benzer, buna karşın isimleri farklı yüzlerce ilaç var. Bir molekülün belirli bir hastalığa iyi geldiği anlaşıldığında diğer ilaç firmaları etken maddenin kardeşlerini çıkararak daha etkili, daha kuvvetli bir ilaç bulmaya çalışırlar. Bu durum kolesterol ilaçlarından, kalp ilaçlarına, böbrek ilaçlarından mide ilaçlarına kadar tüm ilaçlar için geçerlidir. Firmalarının hedefi hep aynıdır; daha çabuk, daha kuvvetli, daha uzun etkili molekülü bularak rakiplere karşı avantaj sağlamak, pazar payını ve kâr oranlarını artırmak...
Ben şahsen etkisi kuvvetli olan ilaçlardan hep korkmuşumdur. Uzun yıllar denenmiş ilaçları, etkisi çok kuvvetli olmasa da, yeni ve kuvvetli olanlara tercih ederim. Geçen ay, ülser ve özellikle de reflü tedavisinde kullanılan Prilosec and Nexium adlı ilaçların, “uzun yıllar kullanılması halinde” kalp krizi ve kalp yetmezliğine neden olduğuna dair iki çalışma yayınlandı. Nexium bizim ülkede de çok kullanılan gerçekten etkili bir ilaç. Araştırmaların devam ettiğini söyleyen FDA bu ilaçların kullanımına yasaklama getirmediğinden doktorunuza danışmadan ilacınızı kesmeyin. Sadece kalbiyle sorunu olan hastaların bu bilgiyi doktorlarına hatırlatmalarında yarar olduğunu düşünüyorum.
Yaşlılarda tansiyon yüksekliği
Bildiğiniz gibi yaşlandıkça tansiyonumuzda yükselme olur. Bunun sebebi, zaman geçtikçe damarlarımızda oluşan kireçlenme, sertleşmedir. Çoğu yaşlı kişi bunu yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak kabul ettiği için tansiyon ilacı kullanmak istemez. İlaç önerdiğim bazı hastalarımın “Doktor bey bu yaşta tansiyonumun 12/8 olacak hali yok ya...” diyerek itiraz ettiklerini biliyorum. Geçen ay yaşı 80’den büyük 3 bin 845 tansiyonlu hastaya ait bir çalışma yayınlandı. Tansiyonu 160/90 mmHg üzerinde olan hastaların bir kısmına ilaca benzer plabebo maddesi verilirken diğerlerine tansiyon düşürücü ilaç veriliyor ve daha çalışmanın süresi bitmeden görülüyor ki ilaçla tansiyonu düşürülen grupta beyin kanaması ve felç riski belirgin şekilde (nerdeyse yarı yarıya) azalıyor.
Sonuç; “Ben yaşlıyım, tansiyonumun yüksek olması normal” demeyin, şunu bilin ki, tansiyonunuz ne kadar düşük olursa kalp ve damar sorunlarınız o kadar az olur.
Yorgunluk yorgunluğa iyi geliyor
Hastalarımdan duyduğum şikayetlerin başında “yorgunluk” gelir. Çoğu sabahları zor kalktığından veya gün sonuna doğru aşırı yorgunluk hissettiğinden bahseder. Yorgunluk şikayetini daha çok uzun mesai saatleri olan, özellikle işine gidip gelirken trafikle boğuşmak zorunda kalan hastalarımda görüyorum. Günümüz şartlarında insanlara “İşten erken ayrıl, kendine zaman ayır, düzenli spor yap...” gibi tavsiyelerde bulunmak doğrusu komik oluyor. Akşamın sekizinde, dokuzunda evine gelen bir kişi, hele bir de evde bekleyen çocuklar varsa nasıl kendine vakit ayıracak, nerede ve nasıl spor yapacak?
Yorgunluk konusu ile ilgili olarak Psychological Bulletin dergisinde bir çalışma yayınlandı. Georgia Üniversitesi’ndeki doktorlar 6 bin 807 gönüllü üzerinde yaptıkları çalışmada düzenli fiziksel aktivite yapmaya başlayan kişilerin yorgunluk şikayetinde belirgin azalma olduğunu bulmuşlar. Daha açık söylersek “fiziksel yorgunluk yorgunluğa iyi geliyor.” “Halsizim, yorgunum, yerimden kalkacak halim yok,” diyorsanız ve doktorunuz bu şikayetlerinizi izah edecek organik bir neden bulamadıysa yapacağınız şey daha çok spor ve egzersiz yapmak. İşiniz ne kadar yoğun olursa olsun, günde yarım saatinizi spora ayırın, hiçbir şey yapamıyorsanız iş dönüşü ayakkabıları değiştirip yarım saat koşun.
