Sağlıksız ve dengesiz beslenerek oruç tutan kişilerde başta mide, bağırsak rahatsızlıkları olmak üzere birçok hastalığın oluşma riski artıyor. Kanda şeker, kolesterol ve ürik asit oranları yükselebiliyor.
Ramazan ayında tutulan oruç, fizikpsikolojik, sosyal ve inanç gibi boyutları olan, Müslümanlara özgü bir ibadet şeklidir. Güneşin doğuşu ile batışı arasında hiç yiyecek- içecek alınmaz. Bu yüzden insanların yemek yeme sistemlerinde ve alışkanlıklarında bazı değişiklikler yapılmasını zorunlu kılar. Yeterli ve dengeli beslenmenin gerekleri Ramazan ayı boyunca da uygulanmalıdır. Çünkü, oruç tutarken dengesiz beslenen kişilerde, başta mide -bağırsak hastalıkları olmak üzere birçok hastalığın oluşma riski de artmaktadır. İftar ve sahurda en çok yapılan beslenme hatalarını şöyle sıralayabiliriz: Sahura kalkmamak, ya da fazla miktarda yağlı besinler tercih etmek, iftarda çok ve hızlı yemek, ağırlıklı olarak kan şekerini hızla yükselten gıdaları almak, yeteri kadar sıvı tüketmemek.
Ramazan ayında sık karşılaşılan problemler nelerdir?
Reflü: Toplumda mide yakınmalarının önemli bir sebebi gastroözofageal reflü'''' hastalığıdır. Özellikle, bu hastaların iftar ve sahurda aşırı miktarlarda yemesi, yemek yedikten hemen sonra yatmaları, şikâyetlerinin artmasına yol açacaktır. Yine yağlı gıdalar, kızartmalar, salçalı yemekler, turunçgiller, sigara, kafeinli içecekler yakınmaları artırır.
Kabızlık: Mümkün olduğu kadar posalı gıdalar ve bol miktarda içecek tüketin. Rafine gıdalardan kaçının. Alışık olduğunuz tuvalet saatine uyun. Tuvalet isteğinizi ertelemeyin.
Şişkinlik, gaz gibi mide ya- kınmaları ve ülser:
Sindirim sistemi yeni ritmine alışana kadar bu yakınmalar sık görülür. Ramazan öncesi gıda alışkanlıklarınızdan sapmaktan kaçının. Midenize birden yüklenmeyin. Uykunuzu almaya, tuvalet gereksiniminizi ertelememeye özen gösterin. Özellikle sahurda yağlı, salçalı yemekler, kızartma, turunçgiller, sigara, kafeinli-gazlı içeceklerden kaçının. Gerekirse bu yakınmalarınızı kontrol altında tutabilecek, doktorunuzun tavsiye ettiği ilâçlara başvurun. Mide şikâyetlerine yol açabilen tedavilerin başında ağrı kesiciler ve romatizma ilâçları gelmektedir. Bu ilâçlar, gıda, stres gibi faktörlerle birlikte ülser gibi problemlere sıkça sebep olur. Oruç tutarken doktorunuzun önereceği ve sindirim sistemine daha az zarar veren ilâçları, yine doktorunuzun önereceği şekilde kullanmanız önem taşır. Gerek ülser hastalarında, gerekse hazımsızlık ve şişkinliği olanlarda 24 saat boyunca mide asidini kontrol altında tutabilecek, etkeni ortadan kaldırarak kalıcı çözüme ulaştırabilecek, ilâçlar mevcuttur.
Halsizlik: Yeterli miktarlarda sıvı alımını ihmâl etmeyin. Rafine karbonhidratlardan kaçının. Uykusuz kalmayın. Yürüme gibi hafif egzersizler ve günlük uğraşılar adaptasyonunuzu kolaylaştırabilir.
Eklem- kas ağrıları ve romatizmal hastalıklar:
Şiddetli ağrıları sebebiyle düzenli olarak ağrı kesici ilâçlar kullanması gereken hastalar, doktorların önereceği günde tek doz olarak uygulanan tedaviler sayesinde tedavilerine ara vermeden, oruç tutmaya devam edebilirler. İftar veya sahur zamanı, günde tek doz olarak düzenlenecek bir tedavi oruç tutmak isteyen ağrılı hastalar için uygun olacaktır. Ayrıca, kas kramplarının meydana gelmemesi için, yeterli minerallerin alınmasına da özen gösterilmelidir.
Başağrısı: Özellikle sigara, kahve alışkanlığı olanlarda sıktır. Ramazan ''a girmeden 1 -2 hafta önce bu gibi alışkanlıkları yavaş yavaş azaltmak, kafeinsiz içeceklere ağırlık vermek yardımcı olacaktır. Ayrıca uyku ritmindeki değişiklik, gerginlik ve açlık diğer önemli faktörlerdir. Günlük program uyku gereksinimini karşılayacak şekilde düzenlenmelidir. Sahurda, uzun süre tok tutacak, kan şekerinde ciddi oynamalara yol açmayacak, kompleks karbonhidratlara (hububat, baklagiller, posalı gıdalar....) ağırlık verilmelidir.
Böbrek taşları: Bu tip sorunu olan hastalar, özellikle susuz kalmamaya dikkat etmeli, oruç tutup tutamayacakları konusunda doktorlarına danışmalıdır.
Hipertansiyon: Hayvanlarda yapılan çalışmalarda açlık ve dengesiz beslenme hipertansiyona yol açabilmekte veya var olan hipertansiyonu ağırlaştırabilmektedir. Uyku ritminde değişiklikte tansiyonu etkileyebilir. Ancak, yapılan çalışmalar tansiyon ilâçlarını düzenli kullanmak kaydı ile, oruç tutmanın emniyetli olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla günde 1 veya 2 kez alınarak gün boyu tansiyonu kontrol altında tutan ilâçlar sayesinde, hipertansiyon hastaları da oruçlarını tutabilir. Türkiye''den yapılan iki çalışmada akut koroner hastalığı veya felç sıklığında, Ramazan ayında bir artış saptanmamıştır.
Diabetes mellitus: İnsülin dozunu atlama, öğünlerin düzeninde ve içeriğinde -miktarındaki değişiklikler, komaya eğilimli şeker hastalarında ciddi problemlere yol açabilir. Kan yağ ve ürik asit düzeyleri olumsuz etkilenebilir. Özellikle komplikasyonlu şeker hastaları oruç tutmamalıdır.
(bugün)
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:53
