TARIMDA BOLLUK VE KURAKLIK AYNI ANDA YAŞANIYOR
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) ile bazı illerin tarım il müdürlüklerinden edinilen bilgiye göre, bu yıl Türkiye'de kuraklık ve bolluk aynı anda yaşanıyor.
İlkbahar aylarında ve yazın başlarında yeterli yağış düşmemesi ve arkasından gelen sıcaklar, hububat, ayçiçeği ve pamuk gibi ürünleri olumsuz etkilerken, bu hava şartları meyvede bolluk getirdi.
Çiçek dönemindeki yağışın ve don olaylarının yaşanmamasına bağlı olarak arıların verimli çalışarak döllemeyi sağlaması, çiçekten meyve tutumu yüksek oranda gerçekleşti. Normalde çiçeğin yüzde 10-20'si arasında meyve tutumu olan kirazda bu yıl meyve tutumu yüzde 80'nin üzerine çıktı.
TZOB'a göre, kuraklık ve aşırı sıcaklar nedeniyle buğday rekoltesinin ciddi oranlarda düşmesi beklenirken, pamuk, mısır, ayçiçeği, tütün ve karpuz gibi ürünlerde verim düşüklüğü görülecek.
Özellikle İç Anadolu'nun bazı bölgelerinde buğday rekoltesinde yüzde 80'lere varan kayıpların ortaya çıkması bekleniyor. Ege Bölgesi'nde pamuktaki kaybın yüzde 30, Çukurova'da ise yüzde 10 civarında olacağı tahmin ediliyor.
Çukurova'da ayçiçeğindeki verim düşüklüğünün ise 20'ye ulaşması beklenirken, karpuzda kaybın ise yüzde 70'lere ulaşacağı öngörülüyor.
MEYVEDE İSE REKOR ÜRETİM...
Bu verim düşüklüğü nedeniyle Tarım ve Köyişleri Bakanlığı kuraklık mağduru çiftçilere yönelik destek verilmesi konusunda harekete geçerken, meyvesi bol olan çiftçi de ürününü satamamaktan şikayet ediyor.
Kuraklığın zarara yol açtığı bu yıl, kirazda oluşan bolluk nedeniyle 300 bin tona yakın rekor düzeyde üretim bekleniyor. Akşehir ve Sultandağı bölgesinde birçok kiraz üreticisi, üzüm salkımı gibi oluşan dalındaki kirazını satamamanın üzüntüsünü yaşıyor. Şu anda binlerce ton kiraz halen dalında toplanmayı bekliyor.
3 yıl önce bölgede kilogramını 4 milyonun üzerinde sattığı kirazına bu yıl 50 YKr fiyat verilmesi karşısında şaşıran çiftçiler, ''Sapı, çöpü dediler, iri değil dediler, kirazda fiyatı düşürdüler. Şimdi de 22 kalibrenin altında boyuta sahip küçük kirazları hiç almıyorlar. Tonlarca kiraz dalında kaldı'' diye konuştular.
Bölgeden kiraz alan tüccarlar ise bu yıl kirazda rekoltenin yüksek olduğunu, ancak beklenen iriliğin oluşmadığını söylediler. Tüccarlar, kirazda beklenen kalite olmayınca pazardan talep görmediğini kaydettiler.
Aynı şekilde kirazda olduğu gibi vişnede de rekor üretim bekleniyor. İç Anadolu bölgesindeki vişnesiyle ünlü birçok ilçe, belde ve köyde çiftçilerin yüzü rekolte sevinci yaşıyor. Vişnede bu yıl üretimin 120 bin tonun üzerine çıkması bekleniyor.
İlkbahar aylarında olumlu hava şartları kayısıya da çok yaradı. Ülke genelinde bu yıl 700-800 bin ton arasında kayısı üretimi olacağı tahmin ediliyor. Sadece Çanakkale bölgesinde yüzde 30'luk artışın olduğu belirtiliyor. Aynı şekilde hava şartlarının meyve açısından iyi gitmesi bademe de olumlu yansıdı. Bu yıl bademde de artış bekleniyor.
Elmasıyla ünlü Karaman'da da bu yıl rekor düzeyde elma üretimi öngörülüyor. Bu yıl aşırı meyve tutumu olduğunu belirten yetkililer, ''Ağaçlarda seyreltme yaptık. Meyveler bu yıl çok iri olacak. Seyreltmelere karşın bu yıl rekor düzeyde 400 bin tonun üzerinde elma bekliyoruz'' dediler.
DÜNYA HUBUBAT REKOLTESİNDE ARTIŞ
Öte yandan Türkiye'de hububat, pamuk, mısır ve ayçiçeği gibi ürünlerde kuraklık nedeniyle düşüş, meyvede ise hava şartlarından dolayı bolluk beklenirken, dünyada adeta tersi bir durum görülüyor.
Türkiye'de buğday ve mısırda ciddi kayıplar beklenirken, dünya buğday üretiminin geçen yıla göre 21 milyon ton, mısır üretiminin ise 54 milyon ton fazla gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
Uluslararası Hububat Konseyi'nin (IGC), 2007 Haziran tarihli son raporunda, geçen sezon 696 milyon ton düzeyde gerçekleştiği belirtilen dünya mısır üretiminin 2008 sezonunda, 54 milyon ton artışla 750 milyon tona ulaşacağını öngörüyor.
Konsey, doğu mısır kuşağındaki yağışlar sonrası ABD'de koşulların 315 milyon tonluk bereketli bir hasat için durumunu koruduğunu, ancak olumsuz hava koşullarının Çin'de verimleri azaltacağını belirtiyor.
Aynı şekilde dünya buğday üretiminin de geçen yıla göre artacağının beklendiğini açıklayan IGC, buğday üretimindeki artışın 21 milyon ton olacağını ve rakamın 714 milyon tona ulaşacağını öngörüyor.
Hububat üretiminde bu oranlarda artış beklenirken AB başta olmak üzere dünyanın bazı ülkelerinde, olumsuz hava şartları nedeniyle beklenen verim alınamadı.
TÜRKİYE BOLLUK FIRSATINI DEĞERLENDİREMİYOR
TZOB Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Hepokur, bu yıl kuraklık nedeniyle ülke genelinde 14 milyon ton buğday üretimi beklendiğini söyledi.
Normalde 20 milyon tonun üzerinde üretimin yapıldığı ülkede kuraklığın büyük kayıplara yol açtığını belirten Hepokur, şunları kaydetti:
''Türkiye'nin ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda buğdayda bu yıl 4 milyon tonluk bir açık olacak. Arpa üretiminde de sorunlar var. Toplam rekoltede 2 milyon azalma yaşanacak. Bu yıl ülkede, kuraklık yüzünden tarlasından ürün kaldıramayan da bahçesindeki meyve bolluğu olan, ancak ürününü satamayan da üzülüyor. Dünyada kiraz açığı var, ama gönderemiyoruz. Çünkü yurt dışını iyi takip edemiyoruz. Türkiye elindeki bolluk fırsatını değerlendiremiyor. Dünya meyve istiyor, ama nedense bunu başarmakta güçlük çekiyoruz.'' Hepokur, dünyanın birçok ülkesinde sulu ya da kuru alanlara göre hububat üretimi yapıldığını ifade ederek, ''Mersin'in tohumunu Konya Ovası'na ekersek, rekolte doğal olarak düşer. 7 iklim bölgesine göre çeşitli tohumlar üretmeliyiz. Gen çalışmalarına ağırlık vermeliyiz. Dünya rekor üretimler yaparken biz bakarız, bol üretimlerimizi pazarlayamazsak da elimizde kalır'' görüşünü dile getirdi.
