TÜRK TOSUNLARINA, YABANCI GELİN!..
SAFURE CANTÜRK
ANKARA- Türk tosunlarına okyanus ötesinden gelin geliyor. Avustralya ve Yeni Zelanda'dan ithal edilecek 5 bin damızlık inek Türk boğaları ile çiftleştirilecek.
Türkiye'nin damızlık ve tohumluk ihtiyacını gidermek için Atatürk'ün talimatıyla kurulan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü, kaliteli damızlık sayısını artırmak için Avustralya ve Yeni Zelanda'dan damızlık genç düve getirmeye hazırlanıyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geçen yıl Avustralya ve Yeni Zelanda ziyareti sırasında dikkatini çeken hayvan çiftlikleri ile ilgili inceleme yapması için Tarım ve Köyişleri Bakanı Eker'i göndermişti. Bakan Eker, teknik heyeti ile birlikte bölgede yaptığı incelemelerde Avustralya ve Yeni Zelanda'daki hayvan varlığının çok kaliteli ve verimli olduğunu kanaat getirmişlerdi. Bunun üzerine Türkiye'nin kaliteli damızlık ihtiyacını gidermekle sorumlu TİGEM ile Avustralya Hükümeti Tarım Bakanlığı arasında görüşmeler başladı.
Avustralya Tarım Bakanı Türkiye'ye bir yıl içinde iki ziyaret gerçekleştirerek ithalat anlaşmasını imzaladı. Anlaşmaya göre, TİGEM'in Avustralya'dan alacağı 5 bin hayvanın tüm sorumluluğu Avustralya Tarım Bakanlığı'nda olacak. Avustralya'daki çiftliklerden hastalıksız, yüksek verimli ve tüm pedigiri bilgileri kayıtlı hayvanları TİGEM için seçecek. Ayrıca Avustralya'da veteriner hekim ve tarım teknisyenlerine eğitim verilecek.
TİGEM Genel Müdürü İsmail Hakkı Sayın, Türkiye'nin yıllık 25 bin damızlık hayvana ihtiyacı olduğunu hatırlatarak, mevcut imkanlar dahilinde TİGEM'in ancak bu ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayabildiğini ifade etti. TİGEM çiftliklerinde damızlık için 7 bin 700 ana kadro bulunduğunu bunların yavrularının bir kısmını kadroyu yenilemek için ayırdıklarını kalan yavruları piyasaya sattıklarını söyledi. Ancak son yıllarda hükümetin hayvancılık kooperatiflerini desteklemesi ve özel şirketlerin de hayvancılık işine girmeleri üzerine ülkenin damızlık ihtiyacını gideremediklerini anlattı.
Bu nedenle ana kadroyu artırmak üzere Yüksek Planlama Kurulu kararı ile ithalat gerçekleştireceklerini açıkladı. Sayın, Türkiye'nin dünyada görülen hayvan hastalıkları nedeniyle sadece Uruguay, Avustralya ve Yeni Zelanda'dan hayvan ithalatına izin verildiğini hatırlatarak, TİGEM olarak çiftliğin ana kadrosunu artırmak için Avustralya ve Yeni Zelanda'dan damızlık hayvan ithal edeceklerini bildirdi. Sayın, "Biz Avustralya'dan getirdiğimiz hayvanları burada piyasaya satmayacağız. Çiftlik ana kadromuza dahil edilecek bu damızlık hayvanlar bizim kaliteli spermaya sahip Türk tosunları ile çiftleştirilecek. Avustralyalı damızlık düveler ile Türk tosunlarından doğacak kaliteli ve yüksek verime sahip yavrular özel işletmelere ve kooperatiflere satılacak" diye konuştu.
Sayın, TİGEM işletmelerinde bulunan hayvanların süt veriminin AB ortalamasının da üzerinde olduğunu belirterek bir hayvanın 305 günlük süt üretimi ortalamasının 6-7 ton olduğuna dikkat çekti. Avustralya'dan gelecek 5 bin hayvanın 4 bininin süt sığırı bin tanesinin ise et sığırı olacağını belirten Sayın, hayvanların yol ücreti de dahil tanesinin fiyatının 1780 dolar karşılığında satın alınacağını kaydetti. Sayın ayrıca Avustralya ve Yeni Zelanda'dan gelecek hayvanlar için seçilen 5 işletmede modern ahır yapılacağını ve bu hayvanların bilgisayar sistemi ile merkezden tüm bilgilerine ulaşılabileceğini kaydetti.
Sayın, AB ülkelerinden ithalat düşüncelerinin olmadığının ayrıca ithal ettikleri hayvanları Türkiye'de özel sektöre satmaya aracılık edilmesine de müsaade etmeyeceklerini belirterek, "Amacımız kapasite artırımı.
9 trilyonu hayvan alımları olmak üzere 20 trilyonluk yatırım yapacağız. Ana kadromuzu iki katına çıkaracağız" diye konuştu. Sayın, Yeni Zelanda ve Avustralya ile ilgili ithalat prosedürünü tamamladıklarını ve 26 Aralık 2006 tarihinde YPK'nın ithalata izin verdiğini kaydetti. Hayvanların okyanustan 6 hafta sürecek bir gemi yolculuğu ile geleceğini hatırlatan Sayın, hayvanların aşırı sıcakta strese girmemesi için ithalatı Eylül ayında başlatacaklarını Ekim ayının ortasında 5 bin damızlık hayvanın Türkiye'de olacağını bildirdi. Avustralya'dan gelecek hayvanlar Mersin limanından Adana, Trakya, Bursa, Eskişehir ve Balıkesir işletmelerine gönderilecek.
TİGEM geçen yıllarda 14 işletmesini özel sektöre kiraya vererek 90 trilyon tarımsal yatırım yapılmasını sağlamıştı. İşletmelerin 5 yıl içinde toplam yatırım miktarının 142 trilyona çıkması hedefleniyor.
