YEMEK YERKEN MIZMIZLANAN ÇOCUKLAR İÇİN SOFRA TAKTİKLERİ...

ESRA YARGICI
İSTANBUL (İHA) - Eğer çocuğunuz yeteri kadar yemiyor ya da düzensiz olarak besleniyorsa yediklerinin olabildiğince besleyici olmasına dikkat edin. İştahı az olan çocuklar kolayca doyar; eğer karınları kızartma ya da şekerle doymuşsa ihtiyaç duydukları besinleri verme şansını yitirmişsiniz demektir.
Uzmanlara göre, eğer çocuğunuzun kilosu az ise et, kümes hayvanları, balık, fıstık ezmesi, peynir, muz, fasulye ve bezelye, kurutulmuş meyve ve avokado gibi kalori ve besinden zengin yiyecekleri seçin. Kalori ve protein alımını artırmak için puding, çorba, gevrek hazırlarken katkılı süt formlarım kullanın, bunu yağlı süte de ekleyin. Çorbalara, makarna ve sebzelere rendelenmiş peynir katın. Az miktarlarda sıvı yağ, tereyağı, margarin ve mayonez kullanabilirsiniz; ama diğer gerekli besinlerin yerine geçecek kadar kalori içermemesine dikkat edin. Doktorunuz demir ve çinko içeren çoklu vitamin katkısını da önererek kalori ve protein alımını destekleyebilir.
Çok anlaşılabilir görünse de çocukların çoğu aç olmadıkları için öğünlerde iyi yemek yemezler. Bazı çocuklar sabahlan açlıkla uyanıp gevreklerine sarılırken diğerlerinin iştahlarının açılması için bir süre geçmesi gerekir. Kimi çocuklar çalışan anne babaları akşam yemeğe gelene kadar bekleyebilirlerken, diğerlerinin iştahı o zamana kadar çoktan kaybolabilir. Bu nedenle, çocuğun bireysel acıkma düzeni dikkate alınmalıdır. Birkaç gün boyunca, çocuk yemeğe ilgi gösterene kadar (ya da açlıktan hiç söz etmeyen bir çocukta huysuzluk gibi açlık belirtileri ortaya çıkana kadar) yemek vermeyi erteleyebilirsiniz. Çocuğun ne zaman acıktığı belirlenirse bu düzen saptanıp açlık döneminin hemen öncesine bir öğün yerleştirilebilir. Bir kez öğün saatleri yerleştiğinde bunlara uymaya dikkat edilmelidir. Düzenli öğün saatleri, aynı zamanda aynı yerde sunulan yiyecekler çok işe yarar. Acıkmış bir çocuğu ailenin geri kalanı yemeğe hazır olana kadar bekletmek doğru değildir. Gerekirse çocuk daha erken yemek yiyebilir. Ya da tüm aile masaya oturana kadar çocuğun atıştırması için öğünün bir parçası -biraz sebze ya da ekmek- verilebilir.

"YEMEK ZEVKİ" İÇİN ORTAMI HAZIRLAMA
Stres dolu bir ortamın, en lezzetli yemeğin bile zevkini kaçırabildiğine dikkat çeken uzmanlar, evdeki yemek ortamının hoş, rahatlatıcı, çatışmalardan, gürültüden ve kargaşadan uzak olmasına özen gösterilmesi gerektiğini söylüyor. Uzmanlar bu konuda ebeveynlere, "Çocuğun sadece mönüde olanları yemesi için ısrar etmeyip, sizin seçtiğiniz besinlerden kendi zevkine uygun olanları yemesine izin verin. Yeterli miktarda yediğini gördüğünüzde yorum yapmadan yemeği sonlandırın; sürekli olarak çocuğun daha fazla yemesi için uğraşmak gelecekte pek çok yeme sorununa neden olacaktır. Zorlamaları, rüşvet tekliflerini, yalvarmaları, "ham yaptı" oyunlarını ortadan kaldırarak çocuğun iştahının doğal seyrini izlemesine izin verin" uyarısında bulunuyor.
Çocuğu yemek yemekten alıkoyan uyaranların ortadan kaldırılması gerektiğini belirten uzmanlar, televizyonun bu konuda başrol oynadığını dile getiriyor. Uzmanlara göre, hiç seyretmeyen bir çocuk için bile TV dikkat dağıtıcı olabilir. Kardeşler ya da etrafta oynayan diğer çocuklar dikkati dağıtabilir. Oyuncaklar ve masa çevresindeki oyun araçları da sorun yaratır. Çocuğunuz, oyuncağı olmadan masaya gelmeyeceğini söylüyorsa, "Oyuncağını yanına alabilirsin; ama onunla oynayamazsın. O seni yemek yerken izleyecek" diyebilirsiniz.
Çocukların çoğu, özellikle kendileri yemeye başladıklarında oldukça yavaş yerler. Bezelyeler tek tek ağza atılmalı, çubuk makarna iyice çiğnenmelidir. Çocuğunuza istediği kadar zaman vermeyi unutmayın (çocuğunuza bakan diğer kişilerin de aynı şeyi yaptıklarından emin olun). Yemek yediği sırada onunla birlikte oturun. Sofradan erken kalkmasını engellemek için yanında olun ve konuşun. Elle yenebilecek yiyeceklerden kaşıkla yenebilecek olanlara geçin ya da tersini yapın. Normal bardaktan pipetli bardağa geçin. Kahvaltı yiyeceklerini öğle yemeğinde yiyin ya da tersini uygulayın. Pişmiş sebzeler yerine çiğ olanları, bebek yiyecekleri yerine erişkin yiyeceklerini deneyin.

BESLEYİCİ YİYECEKLER VERİN VE SERBEST BIRAKIN
Çocuklara besleyici yiyecekler verildiği sürece istediğini yemesi konusunda serbest bırakılması gerektiğini ifade eden uzmanlar, "Yani kahvaltıda pizza ya da akşam yemeğinde gevrek yemesine izin verebilirsiniz. Herkesin yediği şeyleri denemesine de izin vermeli; ama ısrar etmemelisiniz (okul öncesi dönemde çocuğunuz önüne konulanı yemesini öğrenmelidir; ama 2 yaş civarı olanların şimdilik sadece yemek yemeyi öğrenmesi yeterlidir. Tabii ki, seçici olmanın uygun olmadığı (arkadaşların evlerinde) veya pratik olmadığı durumlarda çocuğunuzun seçenekleri bilmesini sağlayın" açıklamasında bulunuyor.
Uzmanlara göre meyve ve sebze en besleyici olmaları için bütün halde bulunmaları; hatta tanınabilir olmaları şart değil. Doğranmış ya da ezilmiş meyveyi yoğurda katabilir, yoğurdu üstü meyvelerle süslenmiş dondurma gibi sunabilir, gevrekleri muz dilimleriyle karıştırabilir, doğranmış ya da ezilmiş sebzeleri (karnabahar beyaz yiyecekler arasında fark edilemez bile) ya da bezelyeyi ve peyniri makarnaya katabilirsiniz. Sebze çorbası pişirebilirsiniz (birçok çocuk buna bayılır). Gözleme hamuruna ince rendelenmiş havuç kattığınızda çocukların çoğu değişir. Gerekirse çocuk daha erken yemekten rahatsız olmayacaktır.
Muz ve sütü karıştırabilir, bunu meyve suyu konsantresiyle tatlandırabilirsiniz. Vitamin ve mineralden zengin sular ve karışımlar (kayısı, şeftali, havuç, domates, elma vb.) hazırlayabilirsiniz. Her ne kadar bu son seçim taze lif içermese de çocuğunuzun yeni tatlara alışmasını ve daha sonra sebze ve meyveleri bütün olarak kabul etmesini kolaylaştırır. Çocuğunuz tatlı seviyorsa günlük diyetinde yer alan ekmek, kek ve gözlemelerin içine kuru kayısı, kuru meyve püresi (yumuşatmak için önce sıcak meyve suyunda bekletin), muz, havuç, tatlı patates ve balkabağı ekleyebilirsiniz. Dondurma çeşidi olarak besleyici meyvelerden yapılanlarını seçin ya da kendiniz yapın (kayısı, muz, kavun).

"BİR LOKMA DAHA" DİYEREK ÜSTELEMEYİN
Uzmanlar, uyarılarını şu şekilde tamamlıyor:
"Çocuğunuz yaptığınız önerileri reddediyorsa ona seçenekler sunun. "Yoğurdunu muzlu mu elmalı mı istersin, gevreğine çilek mi şeftali mi koyalım, makarnana bezelye mi kıymamı mi istersin". Hiçbirini kabul etmiyorsa baştaki durumunuzdan farklı değilsiniz. Ama eğer kabul ederse önemli bir adım atmış olursunuz. Böyle seçenekler sunmak ona kontrol sağlayacak ve yeni şeyler denemesini kolaylaştıracaktır. Çoğu evde yemeklerde hep aynı 2-3 tür sebze ve 3-4 tür meyve dönüşümlü olarak yenmektedir. Aslında çocuğunuzun hiçbirini yemediğine karar vermeden önce denenmesi gereken pek çok meyve ve sebze bulunmaktadır. Siz sevmiyorsunuz diye çocuğunuz da o yiyeceği sevmiyor diye düşünmeyin. Çocukların çoğu bol malzemeli çorbalar, güveçler gibi karışık; hatta 'birbirine değen' yiyecekleri sevmez. Çoğu tabaklarında tek bir yiyecek ister. Bunun için yiyecekleri ayrı ayrı sunun veya bölmelere ayrılmış tabaklar kullanın. Titizlikten vazgeçin. Çocukların çoğu kendi kendilerini beslediklerinde daha fazla yemek yerler. Tabii görünümü pek hoş olmasa da bu işlem sırasında yönetim çocuğun kontrolüne geçtiğinden önemli bir süreçtir. Terbiye kuralları daha sonraya bırakılmalıdır. Çocukları korkutup daha başlamadan kaçıran ya da yarısının dökülmesine neden olacak tepeleme yemek vermek yerine küçük porsiyonlarla başlayın. Bunlar biterse her zaman ikinci ve üçüncü porsiyonları verebilirsiniz.
Her tür yiyeceği hazır edin; ama tek bir tipte ısrar etmeyin. Çocuğunuz yemeği bitirdiğinde 'bir lokma daha' diyerek üstelemeyin. Yemekler arasında ve yemek sırasında çok fazla sıvı içilmesi katılara yer bırakmaz. Bu durum özellikle de biberoncu çocuklar için sorun yaratır. Çünkü biberonu sürekli yanlarında taşıdıkları için daha fazla sıvı içebilirler. Ayrıca biberon yalnız susuzluğu gidermekle kalmaz rahatlatır alışkanlık yapar. Eğer gününüzü yemek için bile oturmadan geçiriyorsanız, çocuğunuzda aynısını yapmayı öğrenir. Sizi kahve ve kekle kahvaltı yapıyorken görüyorsa oda aynısını yapmak için ısrar edecektir."
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:23