ABD başkenti, Merkezi İstihbarat Örgütü'nün (CIA) varlığına son vermeyi öngören bir planla çalkalanıyor.
11 Eylül Komisyonu'nun önerileriyle gündeme gelen ve istihbarat birimlerinin, özellikle uluslararası terörist girişimler konusunda daha etkin çalıştırılmasını amaçlayan reform hazırlıkları, haftalardır Başkan George W. Bush'un desteklediği ''kozmetik'' değişiklikler çevresinde yürütülüyordu.
Ancak, Senato İstihbarat Komitesi'nin Cumhuriyetçi Başkanı Pat Roberts, hafta sonunda açıkladığı ''CIA'yı dağıtma'' planıyla bir anda ortalığı karıştırdı.
Gerek Kongre, gerekse istihbarat camiası içinde büyük tartışma başlatan plan, ''11 Eylül Ulusal Güvenliğin Korunması Yasası'' başlıklı yeni bir düzenleme kapsamında, CIA bünyesindeki operasyon, analiz ve teknolojiden sorumlu 3 ana bölümün ayrı birer kurum olarak örgütlenmesini öngörüyor. Senatör Roberts'ın planı, Pentagon bünyesindeki Savunma İstihbarat Örgütü (DIA) ile elektronik dinleme alanında uzmanlaşan Ulusal Güvenlik Örgütü (NSA) gibi istihbarat kurumlarının da, CIA'nın üç ana birimi ile birlikte yeni ve tam yetkili bir istihbarat şefinin denetimine girmesini içeriyor. Planın bu haliyle kabul edilmesi, CIA'nın kurumsal bütünlüğünün bozulmasının yanı sıra, CIA adının da tarihe karışması anlamına gelecek.
Tenet sert çıktı
Senatör Roberts'ın planı, İstihbarat Komitesi'nin 8 Cumhuriyetçi üyesinin desteğini kazandı. Ancak plana sert tepki gösterenler de var.
CIA başkanlığından yaz başında itifa eden George Tenet, yazılı açıklamasında, ''Farklı istihbarat disiplinleri arasında, yıllar süren çaba sonucu sağlanmış eşgüdüme son verilmesi, Amerikan halkının güvenliğini uçuruma yuvarlar'' diye planı eleştirdi.
Plana karşı çıkan CIA Başkan Vekili John McLaughlin da ''Bütün bu olanların, CIA'nın bölünmesini gerektirdiğini düşünmüyorum. Ben kesinlikle böyle bir harekete karşı çıkacağım. Bu, geriye doğru bir adımdır'' dedi.
'Şirket'i batıran 5 yanlış
İstihbaratçı jargonunda ''şirket'' olarak da geçen CIA ve diğer Amerikan istihbarat birimleri, yılda 40 milyar dolarlık dev bütçelerine karşın, son 20 yılda gerçekleşen bir dizi kritik gelişmeyi öngöremediler. İşte bunlardan bazıları:
1. Sovyet sisteminin 1980'lerin sonunda çökme aşamasına geldiği, Berlin Duvarı'nın yıkılacağı CIA tarafından bilinemedi.
2. Köstebek Aldrich Ames'in, 20 yıl süreyle CIA içinden Sovyetler'e casusluk yaptığı zamanında saptanamadı.
3. Hindistan ve Pakistan'ın nükleer güç haline gelmesi, ABD istihbaratının öngörüleri dışında gerçekleşti.
4. CIA, 11 Eylül saldırılarına ilişkin hazırlıkları iyi izleyemedi ve elindeki verileri, El Kaide'nin planını öngörecek şekilde değerlendiremedi.
5. Irak'ın kitle imha silahları konusunda ABD istihbaratının kullandığı bazı verilerin ''fabrikasyon,'' bazı kaynakların da ''aldatıcı'' olduğu anlaşıldı.
MİLLİYET
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:48
