AB'NİN ÖNERİ PAKETİ, TÜRK TARAFININ BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAKTAN UZAK ÇIKTI
MEHMET CÖMERT
BRÜKSEL - Avrupa Birliği'nin, Kuzey Kıbrıs'a uygulanan ambargonun kaldırılmasına yönelik öneri paketi, Türk tarafının beklentilerini karşılamaktan uzak çıktı. Brüksel'in, Rum yönetimine danışıp uzlaşmaya varmasının ardından, dün açıkladığı pakette, Kuzey Kıbrıs'ın görüşlerinin kabul edilmediği anlaşılıyor.
Öneride, Kıbrıs Türk Ticaret Odası, üretilen tarım malları hariç, diğer malların ihraç edilmesi için ''dolaşım belgesi'' vermekle yetkilendiriliyor. Bununla birlikte, Kuzey'in, 1994'ten bu yana devam eden ambargonun esas unsuru olan tarım mallarında herhangi bir yetkisi bulunmuyor. İhracatın yüzde 70'ini oluşturan tarım ürünlerinin ihracında, malların sağlık belgeleri içinse Kıbrıs Rum Ziraat Bakanlığı'nın izni isteniyor. AB, bu kararların hukuki zemininin AB ile Kıbrıs Rum tarafı arasındaki Ortaklık Konseyi'nde oluşturulacağını kaydediyor. Bu da, Türk tarafından AB pazarına ihraç edilecek mallara ilişkin bütün yetkinin tamamı ile Rum tarafına bırakıldığı anlamına geliyor.
Brüksel ihracatta hangi limanların kullanılacağı ve malların menşeine ilişkin açık olmayan bir dil de kullanıyor. Ayrıca belgede Kuzey Kıbrıs'ın tepkisini çekmemek için ''Kıbrıslı Rum'' makamları yerine, ''uygun yetkililer'' ifadesinin kullanılması dikkat çekici.
Kuzey Kıbrıslı bir üst düzey yetkili, yaptığı açıklamada, AB'den, belgede adı geçen ''uygun yetkililer'' ifadesinin, ''Rum makamları'' anlamına gelmediğine ilişkin ve ticaretin Rum liman veya havayolları aracılığıyla yapılmayacağına yönelik teminat talep ettiklerini belirtti.
YARDIM AZALTILDI
Aynı yetkili, ''Kısacası, Rum egemenliğinin üzerimize başka bir yolla getirilmesine karşıyız'' diye konuştu. Ancak, belgede Türk tarafının beklentilerini karşılamaya yönelik hiçbir teminat yer almıyor. Rum tarafı ise, belgenin içeriğinden oldukça memnun görünüyor.
Öneri paketinde, ayrıca, daha önce 15 milyon Euro olarak duyurulan Kuzey'e mali yardımın, 12 milyona indirilmesi de dikkat çekici. Bu paranın, 9 milyonu altyapı çalışmalarına giderken, 3 milyonu adanın Kuzey ve Güney'in yakınlaşmasını sağlayacak sivil toplum örgütlerine tahsis edilecek. Mali yardım, AB'nin Kuzey Kıbrıs'ı tanımaması nedeni ile Birleşmiş Milletler yolu ile aktarılacak.
Belgede son olarak, Kıbrıslı Rumların AB'ye üye olacağı 1 Mayıs 2004 tarihine kadar çözüm olmaması durumunda yardım paketinin devam edeceği kaydediliyor.
AB'nin genişlemeden sorumlu yetkilisi Günther Verheugen da, yaptığı yazılı açıklamasında, Birleşmiş Milletler'in Annan planının halen masada olduğunu belirtti. 2004 yılının mayıs ayına kadar çözüm şansı olduğunu vurgulayan Verheugen, Brüksel'in önerilerinin Kuzey Kıbrıs'ın ticaretine katkıda bulunacağını savundu.
Kuzey Kıbrıs lideri Rauf Denktaş'ın bu öneri paketini, Bakanlar Kurulu'nu toplayarak masaya yatırması ve en kısa zamanda Brüksel'e cevabını iletmesi bekleniyor.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:05