ARINÇ’IN ‘AÇIKLANSIN’ DEDİĞİ O ZABITLARDA NELER VAR?

İstiklal Mahkemelerinin zabıtları bin 475 dosya içinde saklanıyor. Günümüz Türkçesine çevrilen zabıtlarda Çerkez Ethem, İzmir Suikastı, Menemen olayları, Şeyh Sait İsyanı ve Nazım Hikmet davaları da var.
Dosyalarda, Çerkez Ethem, İzmir Suikastı, Menemen ve Şeyh Sait İsyanı gibi olaylar ile Moskova’ya kaçtığı için gıyabında yargılanıp 15 yıla mahkum olan Nazım Hikmet davasının zabıtları da bulunuyor.
İstiklal Mahkemeleri, 1920 yılında Milli Mücadele sırasında ayaklanma çıkaranları, yağmaya girişenleri, orduya ait silah ve mühimmatı çalanları, casusları, asker kaçaklarını, milli mücadeleyi engellemeye çalışanları yargılamak için kanunla kuruldu.
Mahkeme üyeleri, Millet Meclisinden oluştu ve 1927 yılına kadar yargılama yapıldı. Dünyadaki örneklerine göre en az ölüm cezası vermiş mahkemeler oldu. Fransız Devriminde 1793 yılında 17 bin kişi yargılanıp idam edildi. İstiklal Mahkemeleri ise 2 bin civarında idam kararı verdi.