LONDRA (İHA) - Avrupa basınında bugün, Irak''ın devrik lideri Saddam Hüseyin''in yarın başlayacak mahkemesine ve Irak''ta yapılan anayasa referandumuna geniş yer verildi.
Saddam Hüseyin''in davasını ele alan İngiliz Guardian gazetesi, bir Fellucelinin ''''Saddam şimdi mazi oldu. O tedavülden kalkmış bir para gibi, bir kıymeti kalmadı. Kürdistan''da ve Necef ve Basra gibi Şii kentlerinde ise, insanlar konu açıldığında davadan hoşnut olduklarına dair sözler sarf ediyor, bazen onu sanık sandalyesinde gözlerinin önüne getirip gülümsüyor. Ama bu konu açılmadığında onların bahsettikleri konular iş, elektrik ve güvenlik yokluğu'''' sözlerini sayfalarına taşıdı.
İngiliz Independent''ta yazan Patrick Cockburn de davanın Iraklıları böldüğünü ve davayla ilgili daha pek çok belirsizlik olduğunu belirterek, ''''Duruşmanın bu aşamasının ne kadar süreceği belirsiz. Muhtemelen ilk oturum ardından haftalarca ara verilecek. Oturumların ne ölçüde yayımlanacağı da netleşmedi. Yetkililer tanık kimliklerini gizlemek için yayınlarda yarım saat gecikme talep etti; batılı televizyoncular ise bunun duruşmayı sansürlemek için bahane olmasından şüpheli'''' ifadesini kullandı.
İngiliz Times gazetesi davanın karmaşa içinde başlayacağı öngörüsünde bulundu. Gazeteye göre başlıca savunma avukatlarının salonda olmayacağı ilk oturumda Iraklı avukat Halil Duleymi''nin ilk talebi de duruşmaya ara verilmesi olacak. Haberde, ''''Savunmanın başlıca savı tamamen Iraklı yargıçlardan oluştuğu ve Amerikan idaresince kurulduğu için mahkemenin adil ve bağımsız olmadığı; bu nedenle de yargı yetkisi bulunmadığı. İkinci sav, Saddam Hüseyin''in devlet başkanı olarak dokunulmazlığının bulunduğu'''' ifadelerine yer verildi.
''''YARGIÇLAR GİZLİ EĞİTİMLERE ALINDI''''
Gazete, güvenlik gerekçesiyle kimliği açıklanmayan yargıçların, geçtiğimiz aylarda İngiltere''de gizli eğitimlere alındığını da yazdı. Habere göre 20 yargıç ile 23 savcı, Uluslararası Barolar Birliği''nce düzenlenen eğitimde ölüm cezası ve müebbet hapis istemi içeren bazı dava senaryoları üzerinde çalıştı. Eğitime yardım eden avukatlardan Stuart Alford, yargıçlardan hiçbirinin uluslararası hukuk deneyimi olmadığını söylüyor ama benzer mahkemelerdeki tüm yargıçların da benzer durumlarda olduğunu belirtiyor.
Fransız Liberation gazetesi başyazısında ''''Adalet, gecikmiş intikam değildir'''' yorumunu yaptı. Liberation, yarın Saddam Hüseyin''i yargılamaya başlayacak yargıçlara, ''''Saddam Hüseyin kendisine yöneltilen iddialar karşısında suçsuzdur. En azından dava başlarken onu yargılayacakların, bunu böyle varsayması gerekir'''' çağrısında bulundu.
Fransız gazetesi, mahkemenin başka bir ülkede değil, Irak''ta yapılacak olmasını eleştirenlere de katılmadığını belirterek, ''''Iraklılar bu acımasız diktatörlüğü ilk elden yaşadıkları ve mağduru oldukları için hakkındaki kararı vermek de bir Irak mahkemesine düşer. Ama bu oluşturulan kurumlar istikrara bile kavuşamadan alelacele yapılıyor. Bunun nedenleri de yasal değil siyasi. Irak''ı değil Washington''u ilgilendiren bir takvime itaat ediyorlar'''' yorumuna yer verdi.
''''IRAK''TAKİ PAYLAŞIMIN MUHTEMEL SONUÇLARI''''
Guardian''ın eski ve deneyimli Ortadoğu muhabiri David Hirst ise Irak anayasasını tartıştı. Hirst makalesinde, ''''Irak''taki paylaşım Ortadoğu''nun da yeniden bölüşülmesine yol açacak'''' yorumunu yaptı ve bölgede etnik ve dini farklara dayanan bir kriz patlak vereceğini savundu. Suriye, İran Irak ve Türkiye''deki etnik dağılıma dikkat çeken Hirst''e göre, Irak''ta federalliğin getireceği değişimden en çok etkilenecek ülke Suriye olacak. Deneyimli gazeteci, ''''Suriye hem Kürt hem Şii boyutlarıyla Irak''tan yayılan akımlara en açık durumdaki ülke. Irak''taki Baas yönetiminin kendi yarattığı ani zaafından faydalanan Kürtler, 1991''de kendi kaderlerini tayin yolunda ilk büyük hamleyi yapmıştı. Suriyeli Kürtler de şimdi kendi sorunlu Baas rejimlerinde benzer zaaflar seziyor'''' satırlarına yer verdi.
Yazar, ''''Suriye kaosa sürüklenirse, pek çoğu kopup kuzey Irak''taki kardeşleriyle birleşmek isteyebilir. Eğer Arap ülkeleri mezhep temelinde yapılanırsa, Suriye yine bundan en fazla etkilenecek ülke olacaktır. Çünkü ufak bir azınlık olan Aleviler, 40 yılı aşkın süredir Sünni çoğunluk olan ülkeyi yönetiyor. Irak parçalanırsa, Suriye''de de Sünni çoğunluğun iktidara gelişi kaçınılmaz olabilir'''' değerlendirmesinde bulundu.
Kuş gribinin Yunanistan''ın Sakız Adası''nda da ortaya çıkması ardından Avrupalı bakanlar önlemleri tartışmak için yeniden toplanıyor.
İngiltere''den Financial Times, sağlıktan sorumlu komisyon üyesi Markus Kipriyanu''nun bugün Lüksemburg''daki toplantıda üyelerden nüfuslarının dörtte birine yetecek kadar ilaç stoklama talebini gündeme getireceğini, bu oranı ise üyelerin henüz hiçbirinin yakalayamadığını belirtti.
''''İNGİLTERE''DE KUŞ GRİBİ İNCELEMESİ''''
Bulgaristan ve Hırvatistan''da da şüpheli vakalar inceleme altına alınırken Times ise, bugün İngiltere''de de yaban kuşlarından örnek alınıp tahlil edilmesine başlandığını yazdı.
Fransa''dan Le Monde, hastalığa karşı kullanılan Tamiflu ilacına geniş yer ayırdı. Le Monde, Tamiflu stokuna dikkat çekerek, ''''İlaç sanayiinin ve bulaşıcı hastalıklarla mücadelenin tarihinde ilk kez, ülkeler beklenen bulaşıcı bir hastalık karşısında, etkisi henüz gerçekten ortaya konulmamış olan bir ilacı müthiş şekilde stokluyor. Salgın tehdidi Tamiflu ilacına tıp aleminde eşi görülmemiş bir ''gişe başarısı'' getirdi'''' yorumunu yaptı. Ancak gazete, böyle bir küresel sorun karşısında sadece bu ilacın faziletlerine bel bağlamanın çok akılcı olup olmadığını da sorguladı.
Slovenya''dan Delo, Hırvatistan''da da kuşların henüz bilinmeyen bir nedenle öldüğünü anımsatırken, ''''Brüksel''deki yetkililer birlik üyelerine hazırlıklı olmalarını söylerken, biz kendimize ''En kötüsünü atlattık'' telkini yapıyoruz. Ama salgın patlak verirse etkin önlemler için çok geç kalınmış olacak'''' ifadelerine yer verdi.
Times''ta yazan David Aaronovitch ise sorunun büyütüldüğü ve kaderci bir yaklaşımla değerlendirildiği kanısında. Aaronovitch, sağlıksız yaşam tarzının kuş gribinden çok daha tehlikeli olduğunu vurguladığı yazısında, ''''Oturup bir salgın aramızdan kaçını götürür diye keyifle sohbet ederken milyonlarca kişinin şeker, sigara, egzersiz yapmama ve kötü beslenme sonucu erken öldüğünü ya da kendine bakamaz duruma geldiğini aklımızdan geçirmiyoruz. Grip salgını işin kolayı: Buna karşı sadece korkup aşı talep etmek yeterlidir. Başka şeyler içinse bizim bir şeyleri değiştirmemiz gerek. Aynaya bakıp kendimize ''ölen kuğuları boş ver, ölmekten korkuyorsan kilo ver'' demek gerek'''' tespitinde bulundu.
''''MANDELSON''A KARŞI İTTİFAK''''
AB, adil ticaret koşulları hedefiyle yürütülen dünya ticaret görüşmelerinde ortak tavır arıyor. ''''Üyeler bölündü'''' ifadesini kullanan Financial Times, sorunu, ''''Fransa''nın başını çektiği bazı ülkeler, ticaretten sorumlu İngiliz komisyon üyesi Peter Mandelson''ın tarım teşvikleri müzakerelerinde yetkisini aştığı kanısında. Oysa Mandelson''ın önerdiği teşvik indirimleri Dünya Ticaret Örgütü''nün (WTO) pek çok üyesince çok az bulunmuştu'''' şeklinde dile getirdi. Gazete, ''''Bazı gözlemcilere göre Paris Washington''un teşviklerde yüzde 70 indirim önerisi karşısında boş bulundu. Bu yüzden Amerika yeterli adım atmıyor savını bırakıp, Mandelson çok fazla şey veriyor savına geçti'''' düşüncesini savundu.
Financial Times''a göre Fransa''nın 13 imzalı uyarı mektubuna karşı Hollanda Danimarka, İsveç ve Finlandiya gibi ülkelerse bugün Lüksemburg''daki görüşmelerde Mandelson''ın arkasında toplanıyor.
Almanya''nın yeni başbakanı Angela Merkel''in belirlediği yeni kabine üyeleri de Avrupa gazetelerinde geniş yer buldu.
İngiltere''den Financial Times, ''''Partideki başlıca rakiplerini kabineye atamak zorunda kalan Merkel''in otoritesi şüphe götürür durumda'''' yorumunu yaptı. ''''Merkel''in kabinede güvenebileceği sadece üç dostu var'''' iddiasında bulunan gazeteye göre ''''Sosyal Demokratlar, Merkel karşıtlarıyla el ele verip piyasa dostu reform planlarını engelleyebilir.''''
Alman gazeteleri de özelikle Merkel''in 2000 yılında parti liderliğinden devirdiği Wolfgang Schauble''yi İçişleri Bakanlığı''na getirmesine ve Tarım ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı''na atanan Horst Seehofer''e odaklandı.
''''MERKEL''İN İŞİ ÇOK ZOR''''
Die Tageszeitung, Seehofer''in Merkel ile taban tabana zıt olduğunu söylediği görüşlerine dikkat çekti ve ''''Böyle dostlar varken kimin düşmana ihtiyacı olur ki?'''' sorusunu yöneltti. Ancak gazete, Merkel''in hafife alınmaması gerektiğini savundu. Die Tageszeitung, ''''Aşağılanmaya göğüs germek, tek başına savaşmak ve rakipleri birbirine düşürmek söz konusu oldu'''' yğunda Merkel diğer tüm siyasetçilerden daha becerikli'''' saptamasında bulundu.
Der Tagespiegel gazetesi de ''''Kabine toplantılarının çok renkli geçeceği kesin'''' yorumunu yaparken, ''''Kendi partisince yeterince desteklenmeyen, müttefiki Hıristiyan Sosyalist Birlik Partisi''nden sert rekabet gören ve koalisyon ortağı Sosyal Demokratların güvensizlikle yaklaştığı Angela Merkel''in Almanya''nın ilk kadın başbakanı olarak işi çok zor olacak. Eğer bu kadar çok siyasetçi iç siyasi kavgalara girişecekse Berlin hala AB''nin lokomotifi olarak kalabilecek mi?'''' sorusunu sordu.
İngiliz Guardian, İsrail''in Ortadoğu yol haritasını sessiz, sedasız ve hızla yeniden çizdiğini bunu da yeni inşaatlarla yaptığını yazdı. Gazeteye göre, son iki haftada İsrail ordusu, Batı Şeria''da yüzlerce hektar alana el koydu.
İngiliz gazetesi, ''''Son aylara bakıldığında İsrail''in Batı Şeria''da Gazze''den çekilirken Filistinlilere bıraktığından çok daha fazla toprağa el koyduğu görülüyor. Sadece Temmuz ayında İsrail Kudüs ile Maale Adumim arasında yaklaşık 60 kilometrekareye el koydu. Gazze''den çekildiği alan ise 49 kilometrekare. İsrail bu alanların denetimini hem kamulaştırma emirleri ile hem de Batı Şeria''daki duvarla toprakları çevirerek elde ediyor. Yerleşim İzleme Örgütü adlı kuruluştan Dror Etkes''e göre bu bir takas: Gazze Şeridi karşılığında yerleşimler, Filistin toprakları ve sınırları dayatma hakkı alınıyor'''' ifadelerini kullandı.
''''BEŞİKTAŞ''TA KARIŞIKLIK''''
Times''ın spor ekindeki haberlerden birinde Beşiktaş Teknik Direktörü Rıza Çalımbay''ın istifasına yer verildi.
Haberde kulübün 2003''ten bu yana karışıklık içinde olduğu, ancak Çalımbay''ın görevden ayrılmasına 0-0''lık Kayserispor beraberliğinden sonraki protestoların yol açtığı belirtiliyor. Gazete son dönemde Beşiktaş taraftarlarının hayal kırıklığının şiddete dönüştüğüne ve taraftarın başarı arayışının futboldan basketbol, voleybol diğer sahalara kaydığına ama buraya da şiddet bulaştığına dikkat çekti. Times, tüm bu gelişmelerin perşembe günü deplasman için İstanbul''a gidecek olan İngiliz takımı Bolton açısından ''iyi haber'' olduğunu da ekledi.
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:52
