LONDRA - İngiltere ve Avrupa'da bugün yayınlanan gazeteler, Türkiye'de meclisin 62 bin Amerikan askerinin Kuzey Irak'a geçişini öngören tezkereyi karara bağlayamamasını yorumlarla değerlendirmeyi sürdürdü.
Financial Times gazetesinin birinci sayfasında ortada yer alan haberde, ''Türkiye'deki oylama, ABD'yi savaş stratejisini gözden geçirmeye zorluyor'' başlığı kullanıldı. Financial Times, ''Türkiye meclisinin Amerikan askerlerinin konuşlanmasına izin vermeyi acil olarak gündeme almayacağının belirginleşmesiyle birlikte, ABD, Irak'a yönelik olası saldırıdaki seçeneklerini gözden geçiriyor'' dedi.
Geçen cumartesi günkü meclis oylamasında hükümetin ABD ile müzakereler sonucu oluşturduğu paketin reddi ve hükümetteki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin lideri Tayyip Erdoğan'ın değerlendirmelerinin, Amerika Savunma Bakanlığı Pentagon'un, tank ve zırhlı personel taşıyıcılarıyla yüklü gemileri Kuveyt'in güneyine yönlendirmesine yol açabileceğini aktarıldı.
SAVAŞ UZAYABİLİR
Financial Times'ın birinci sayfasındaki haber, ''Daha fazla gecikme, Amerika'nın elini zorlayacak. Askeri uzmanlar, 4. Piyade Tümeni'nin silahlarını indirmenin en az 2 hafta alacağını hesaplıyor. Bu da, Mart ayı ortasında bir operasyon yapma seçeneğinin önünü kapatıyor'' diye devam etti.
Gazete, Amerikalı askeri liderlerin acil durum planı bulunduğunu belirtirken, Amerikan birliklerinin tankların tam desteğinden yoksun olmasının, savaşı uzatacağını aktardı. Financial Times haberini, ''Bazı Amerikalı yetkililer, Türkiye üzerinden kuzey cephesi açılması planının, yeniden oylamaya sunulursa kabul edileceğine inanıyor. Fakat Batılı diplomatlar, Türk hükümetinin bir kez daha başarısız olacağını düşünürse, tezkereyi yeniden sunmasının muhtemel olmadığını söylüyor ve dünkü gecikme hükümetin ikinci oylamayı kazanıp kazanamayacağından emin olmadığını gösteriyor'' diye tamamladı.
EKONOMİ ETKİLENEBİLİR
Financial Times'ın Irak krizine ayırdığı iç sayfalarının birinin manşetinde de Türkiye'deki oylamanın haberi yeraldı. ''Oylama, hükümete darbe vurdu'' başlığının kullanıldığı yazının üstbaşlığında da ''Meclisin kararı Erdoğan'ı zayıflattı, ABD'yle ilişkilere zarar verdi ve yeni bir ekonomik kargaşanın kıvılcımını çakabilir'' ifadeleri yer aldı.
Tezkerenin reddinin, savaş durumunda Türkiye'nin Kuzey Irak'ta ''tampon bölge'' oluşturma planının da reddi anlamına geldiğini yazan Financial Times, ''AK Parti'nin sürpriz yenilgisi, Türkiye'nin AB üyeliği adaylığının kabulü için bugüne kadarki tüm hükümetlerden daha fazlasını yapan hükümeti zayıflattı'' diye devam etti.
Meclisin yarın toplanacağını hatırlatan gazete, hükümetin tezkereyi ikinci kez oylatması ve başarısız olması durumunda, Türkiye'nin hassas durumdaki ekonomisinin dengesinin bozulabileceğini kaydetti.
MALİYETİ KUZEY CEPHESİ
Times gazetesinin Irak krizine ayırdığı iç sayfalarından birinin manşetinde de ''Türkiye'deki oylama Amerika'ya, kritik kuzey cephesine mal oldu'' başlıklı haber yeraldı. Türkiye hükümetinin oylamayı belirsiz bir süre ertelediğini yazan Times, bu gecikmenin BM'nin askeri harekat için yetki oylamasından sonraya kalabileceğini belirtti.
Times, ''Amerika'nın en yakın Nato müttefikinin kararı, Saddam Hüseyin rejimine karşı kuzeyden cephe açma planlarını ciddi biçimde zorlaştıracak'' diye yazarken, bazı milletvekilleri ve Erdoğan'a yakın kaynakların oylama sonucunu, ''Amerika'nın ciddi sorumsuz davranışlarına'' bağladığını aktardı.
Times gazetesi, ''Ard arda ültimatomlar ve Amerikalı yetkililerin, Türkiye'nin ekonomik tazminat paketini artırmak için oylamayı geciktirdiği yolunda kamuoyu önünde yaptıkları şikayetler, çok kötü etki yaptı'' diye yazdı.
ZORLU HAFTA
Times'ın başyazısı da Türkiye ve Irak krizine ayrıldı. Times başyazısında,
Beyaz Saray'da, El Kaide liderlerinden Halid Şeyh Muhammed'in yakalanmasından kaynaklanan sevincin, Türkiye'deki oylamanın sonucuyla gölgelendiğini yazdı.
Times, ''George W. Bush, El Kaide'yi etkisiz hale getirme yolundaki çabalarında ilerleme kaydediyor ama Saddam Hüseyin'i görevden uzaklaştırma yolunda sorunlar var. Hans Blix'in yeni raporu ve Ankara'daki muhtemel bir ikinci oylama beklenirken, Bush ve Tony Blair'i zor bir hafta bekliyor'' dedi.
Times'ın yorum sayfalarında Türkiye'de meclisten çıkan kararla ilgili bir karikatür de yer aldı. Karikatürde, Amerikan ve İngiliz bayraklı tanklarının önünü Türkiye bayrağı açarak kesen bir adam çizildi. Independent gazetesinin yorum sayfasında da Türkiye konulu bir karikatür var. Independent'ta yayınlanan karikatürde, üzerinde ''Türkiye'ye yardım'' yazan Amerikan doları çuvallarının arasından uzanan bir el, kucağında para çuvalı tutan Sam Amca'ya el işareti yapıyor.
TÜRKİYESİZ CEPHE
Guardian gazetesinde yer alan haberde ise ''Türkiye, Amerikan askerleriyle ilgili kararını geciktirdi'' başlığı kullanıldı. Türkiye'nin tezkereyi yeniden oylayacağına dair bir işaret bulunmadığını yazan Guardian, Cumartesi günkü oylamanın Amerika'ya getireceği askeri güçlüklerden söz etti.
Gazete, Amerikalı yetkililerin Türkiye'nin desteği olmadan da Kuzey Irak'ta cephe açılabileceğini düşündüğünü ama bu cephede savaşacak güçlerin daha hafif ve sayıca az olacağını kaydetti.
Daily Telegraph gazetesindeki Türkiye haberinde ise ''Türk milletvekilleri ABD'ye hayır dedi'' başlığı kullanıldı. Daily Telegraph haberinde, üst düzey bir Türk yetkiliye atfen, Türkiye'deki üslerden Irak hedeflerini havadan bombalamasına izin verilmesi konusunda yeni bir önerinin gündeme gelebileceğini aktardı.
BUSH'UN HAYAL KIRIKLIĞI
Türkiye'de meclisin Amerikan askerlerinin konuşlanmasına izin vermemesi, Almanca yayınlanan gazetelerde de geniş yer buldu. Almanya'da yayınlanan Frankfurter Rundschau, bu gelişmeyi ''dramatik'' sözüyle yorumladı. Gazete, oylama sonucunda Türkiye-Amerika ilişkilerini onarmanın güç olacağını belirtti. ''Amerikan Başkanı Bush, kendini, bölgedeki en önemli ve güçlü müttefiki tarafından hayalkırıklığına uğratılmış olarak görüyor'' diye yazan Frankfurter Rundschau, ''Parlamento oylamasının, diplomatik ve ekonomik sonuçlarını öngörebilmek bu aşamada imkansız'' sözleriyle devam etti.
Avusturya'da yayınlanan Die Presse gazetesi de kararı ''cesaret'' sözüyle değerlendirdi. Die Presse, ''Ankara'nın kararı cesurdu. Milyarlarca dolarla bile, herşeyin satın alınamayacağını gösterdi'' diye yazdı. Gazete, oylamanın ekonomik sonuçları olabileceğini belirtirken, bazı gazetelerde Türkiye hakkında yer alan ''muz cumhuriyeti'' ifadesinin aksinin kanıtlanmasının Türkleri gururlandırdığını aktardı.
Almanya'nın Berliner Zeitung gazetesi de oylamanın, ABD'nin Irak'a karşı savaş hazırlıklarına ciddi darbe vurduğu görüşüne yer verdi. Gazete, farklı bir sonucun Türkiye hükümeti için olumlu olup olmayacağı konusuna değinerek ''Halktan gelen büyük direnişin ışığında, tezkerenin kabul edilmesi, hükümet için büyük sorunlara da neden olabilirdi'' diye yazdı.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:28
