Geçtiğimiz günlerde İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, AK Parti döneminde başlatılan yeşillendirme projelerini bir bir kaldırıp yerine beton üzerine grafiti yapılması kararı almıştı. Bunun üzerine Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar sosyal medya hesabı twitter üzerinden resmen çevre düzenleme dersi verdi.

İşte madde madde sıraladığı bilgiler;

1. Dikey bahçe / duvar bahçe nedir, çevreye yararı mı yoksa zararı mı var?
22 tweet zinciriyle anlaşılır ve basit dille anlatmaya çalıştım.
Buyrun detaylar.

2. İklim değişikliği, hava kirliliği gibi etkileri giderek artan küresel çevre sorunları ile karşı karşıyayız.
Bu sorunlar özellikle büyük şehirlerde yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.
Hava kalitemizi etkileyen kaynakların başında ise hiç kuşkusuz karayolu ulaşımı geliyor.

3. Ülkemizde TÜİK verilerine göre trafiğe son 20 yılda ~3 kat artışla kayıtlı araç sayısı 23 milyona ulaştı.
Üstelik her geçen gün yenileri eklenmeye devam ediyor.

4. Bu araçlar bir taraftan hava kirliliğine yol açarken, aynı zamanda da kişilerin huzur ve sükununu bozan gürültüye neden olurlar.
Olumsuzları gidermek için birçok adım atılıyor.
Tüm dünyada giderek yaygınlaşan metotlardan biri de dikey bahçeler.
Bu araçların 4,2 milyonu İstanbul'da.
İş veya gezi amaçlı ziyaretlerle mega şehre giren araç sayısı katlanıyor.

5. Dikey bahçelerdeki bitki örtüsü araçlardan kaynaklanan gürültüyü doğrudan tek yöne yansıtmaktan ziyade çok yöne saçarak dağılmasını sağlar.
Bir kısmını da kendi içerisinde sönümleyerek bir nevi gürültü bariyeri işlevi görür.
Araştırmalara göre %40 azaltım (8db) sağlanabiliyor.

6. Yine egzozlardan salınan önemli hava kirleticileri için bir nevi filtre görevi görürler.
Araştırmalara göre 60 m2'lik bir bahçe duvar 40.000 kg zararlı gaz ile 15 kg ağır metali süzebilir.
Keza zararlı uçucu organik bileşikleri absorbe ederek hava kalitesine katkı sunarlar.

7. Önemli etkilerden birisi de seragazlarını önlemesi.
Küresel ısınmaya yol açan seragazları için yutak alanı olurlar.
Sadece 1 m2'lik yaşayan duvar;
havadan 2,3 kg co2 uzaklaştırır.
Aynı zamanda da yaşam kaynağımız olan 1,7 kg o2 sunarlar.
Kar içinde kar sunan bir sistem.

8. Dikey bahçeler, güneşten gelen ışığı da soğurarak bölgedeki sıcaklığı dengeler ve ısı adalarının oluşmasını önler.
Ayrıca bitkilerin terlemesi yoluyla da ortamdaki enerjiyi soğurarak doğal serinlik sağlar.
Yine yeşil alanların mental açıdan kişileri rahatlatıcı etkisi de var.

9. 10 yıl önce İBB, bu faydaları gözeterek çalışmalara başlamış.
İlk olarak tamamen canlı bitki; zamanla da maliyeti optimum kılmak için bazı yerlerde (ağaç motifi vb) kompozit malzeme de kullanılmış.
Damlama yöntemi ile de sulama sorunu çözülerek sistem altyapısı oluşturulmuş.

10.kullanılan bitkiler çok yıllık bitkiler.
Diğer park ve bahçelerde kullanılanların aynısı.
Uzun yıllar değişim ihtiyacı yok.
Bakım için de yıllık olarak budama vb temel işler yapılıyor.
Kullanılan ilaçlar yine diğer park ve bahçelerde kullanılan ilaçlardan.
Farklı değil yani:))

11. Sonuç olarak iddia edilenin aksine büyük bir bakım gerekmiyor bu bahçelere.
Tüm duvar bahçelerin aylık bakım masrafı sadece 720.000 ?, yıllık ise 8,6 milyon ?,
İstanbul büyükşehir belediyesince park ve bahçeler için tahsis edilen yıllık bütçenin sadece binde 7'si (%0,71)

12. Öte yandan, İstanbul'da 60 milyon m2 yeşil alan var.
Bu alanların bakımı da, sulanması da, ilaçlanması da duvar bahçelerle aynı şekilde yapılıyor.
Duvar bahçelerin toplam büyüklüğü 55bin m2.
Tüm yeşil alanların sadece onbinde dokuzu.
Diğer bir ifadeyle %0,0916 veya 0,000916

13. Halihazırda İstanbul'da yeşil alanların bakımı için ilaçlama yapılıyor.
Üstelik insanların (çocuklarıyla) dinlenme, vakit geçirme, spor yapma vb için geldikleri park ve bahçelerde.
Hal böyleyken bahçe duvarlarda kullanılan ilaçlamaların zararından bahsetmek ne kadar doğru?

14. Dört tuşu kaldı ki bu ilaçlamalar bitkilerin sağlığı için gerekli olan çoğu zararsız nitelikte olanlar.
Eğer ki sorun ilaçlama ise o zaman sormak lazım.
Yeşillikler yerine boyama yapılıyor.
Boya içerisinde uçucu organik bileşik (uob) denilen sağlığa zararlı yüzlerce kimyasal var.

15. 55.000 m2'lik bahçe duvarları boyamak için ortalama 10.000-15.000 litre boya gerekiyor.
Boya içeriğine (solvent bazlı/su bazlı olmasına) bağlı olarak uob'ler değişebiliyor.
Ancak dış mekanlarda kalıcı boya tercihi yapılır. Bu durumda en az 5-10 ton uob havaya salınacak.

16. Bu kimyasallar diğer gazlarla etkileşime girerek daha zararlı kimyasalların oluşmasına yol açabiliyor.
Etkileşime girdikleri gazlardan biri no2.
No2'nin en büyük kaynağı araçlar.
Uob'ler, no2 etkileşime girerek yer seviyesi ozon (kötü ozon) oluşumuna sebebiyet verir.

17. Kötü ozon ciddi solunum yolu hastalıklarına yol açan bir kirletici.
Şimdi söyler misiniz?
Hangisi daha zararlı?
Her parkta kullanılan ve bitki sağlığı için gerekli olan ilaçlama mı
yoksa ihtiyaç olmadığı halde yapılan bu boyama işi ile salınan uob ve kötü ozonlar mı?

18. Üstelik dünyada trend olan bir konudan bahsediyoruz.
Avrupa'nın gözdeki paris'in 1 milyon m2 hedefi varken;
16 milyon nüfusa ve yıllık 12 milyonluk misafiri ağırlayan dünyanın incisi boğaza sahip İstanbul ve İstanbullular sadece 55000 m2'sini hak etmiyor mu?
#İstanbul

19. İstanbul'da toplam ~1 milyon m2 duvar var.
Bunun sadece 55.000 m2'si bahçe duvar.
Üstelik canlı duvarlar. Bozulan bitki yok. Sistem çalışır vaziyette.
Boyama işine sağlam olan bahçe duvarlardan ziyade bu boş duvarlardan başlansaydı;
daha akılcı ve planlamacı olmaz mıydı?

20. Sahi, ilaçlamalar zararlı diye önceki yönetimlerce İstanbulluya sunulan 60 milyon metrekare yeşil alandaki bitki sağlığı ve/veya zararlı haşerelerin uzaklaştırılması için artık bir ilaçlama yapmayacak mısınız?
Ne de olsa aynı ilaçlama işlemi bahçe duvarlarda da yapılıyordu.

21. Bahçe duvarlar belki grafitiler gibi konuşmuyorlar.
Ama onlar canlılar.
Yaşıyorlar.
Sen ben gibi, hepimiz gibi yaşıyorlar.
Üstelik cana can katıyorlar.
Birçok kuş ve böcek türüne de ev sahipliği yapıyor.
Biyoçeşitliliğe katkı sunuyorlar.
Kıymamak lazım bu cana can katanlara.

22. Hep diyoruz, yineliyoruz;
çevre meselesi önleyici hekimliktir.
Çevreye ne kadar yatırım yaparsanız,
o derece sağlık masrafınız azalır.
Birçok yararı olan ve sorunsuz çalışan bir sistemi yıkmak kimseye fayda vermez.
Gelin bu hatadan dönün.
Yarın daha büyük bedel ödenmesin.