
BELEDİYEDEN TUHAF REHBER...
İstanbul'daki 22. Dünya Mimarlar Kongresi'nin yabancı katılımcıları için Büyükşehir Belediyesi tarafından İngilizce hazırlanan İstanbul Kent Rehberi'nde (İstanbul City Guide), Cumhuriyet'in ilanının İstanbul'a dönük sonuçları açık ifadelerle eleştiri konusu yapıldı.
Rehberin bu bölümdeki en ağır ifadeyi, Cumhuriyet'in ilanının "İstanbul'un tarihi statüsü ve prestijini zayıflattığı" yolundaki değerlendirme oluşturuyor. Ayrıca, dergâhların kapatılmasının da kentin "zengin mistik tarihini yok ettiği" savunuluyor.
Tek parti rejimi
Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan ve kongreye katılan delegelere bir çanta içinde, İstanbul'la ilgili küçük anı eşyalarla birlikte ücretsiz dağıtılan, "İstanbul City Guide" isimli kitapta, İstanbul'un tarihi ayrıntılı bir şekilde anlatılıyor.
"Cumhuriyet Döneminde İstanbul" bölümünün "Tek Parti Rejimi Altında İstanbul" başlığı altında oldukça eleştirel ifadelere yer veriliyor.
Bu bölümde, Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte meydana gelen gelişmelerin (örneğin başkent olmaktan çıkışı, nüfus kaybı gibi) "kentin kimliğini zayıflattığı" vurgulanıyor. Bu çerçevede İstanbul'un "tarihinden, dinsel, mimari ve kültürel birikiminin koptuğu" belirtiliyor.
Rehberde, Cumhuriyet'in İstanbul'u ciddi bir şekilde ihmal ettiği ve bu dönemde bütün önceliğin Ankara'nın başkent olarak inşasına verildiği anlatılıyor. Bu bölümde İstanbul'un 2 bin yıllık tarihinde ilk kez başka bir merkezden emir aldığı, ayrıca aldığından daha fazla vergi vermek zorunda kaldığı da yine eleştirel bir şekilde anlatılıyor. Bu dönemde İstanbul'un tarihi statüsü ve prestijinin zayıfladığı, dini açıdan İslam Dünyası'nın halifelik merkezi unvanını, dergâhların kapatılmasıyla da zengin mistik tarihini kaybettiği iddia ediliyor.
Rehberde, tek parti döneminde İstanbul için olumlu hiçbir şey yapılmadığı da ileri sürülüyor. Bu bölümde, kentteki tek değişikliğin "Cumhuriyet'in ideolojisini yansıtan bazı sembolik görüntülerden ibaret kaldığı" kaydediliyor.
Rehberin bu bölümünde Ayasofya'nın camiden müzeye çevrilmesine de eleştirel bir şekilde yaklaşılarak, bu adımın "tartışmalı bir karar" olduğu kaydediliyor.
Rehberde, tek parti dönemi ağır ifadelerle eleştirilirken, Demokrat Parti döneminde kentte gerçekleştirilen projelerden büyük bir övgüyle söz ediliyor.
Rehberde dikkat çeken bir başka nokta, Demokrat Parti sonrasındaki dönemler anlatılırken hiçbir parti ya da Belediye Başkanı'na atıf yapılmazken, İstanbul'daki "Erdoğan Yönetimi"nden de yine övgüyle söz edilmesi.
Tartışmalı bilgiler
Kitapta, kentin tarihinin anlatıldığı bölümler de yine tartışmalı bilgilerle dolu. Örneğin, İstanbul'un işgalden kurtuluşu anlatılırken Kurtuluş Savaşı ve Atatürk'e atıf yapılmıyor.
Osmanlı Padişahı II. Abdülhamit'in eğitime verdiği önem ve açtığı okullar hakkında ayrıntılı bilgi verilen kitapta, Cumhuriyet'in ilanından sonra İstanbul'da açılan üniversiteler, kentin günümüzde ulaştığı bilim ve eğitim düzeyinden de hiç söz edilmiyor. Kitapta, Bizans imparatorları ile Osmanlı padişahlarının resimleriyle tam listesi ve dönemleriyle ilgili ayrıntılı bilgiler yer alırken, Atatürk'e ise sadece "Müzeler" bölümünde, "Atatürk Müzesi" hakkında bilgi verilirken birkaç satır yer ayrılıyor.
'İçeriğini bilmiyorum'
Raif İnan (İstanbul Büyükşehir Belediyesi Organizasyon Müdürü)
"Kitabı İstanbul Büyükşehir Belediyesi hazırladı. Kitabın editörlüğünü yapan İbrahim Uslu'yu tanıyorum. Ancak diğer editör Altan Büyükyılmaz'ı tanımıyorum. İbrahim Uslu Bey, Bersay firmasında çalışıyordu. Şimdi de ANAR araştırma şirketinin genel müdürü. Kitabı hazırlarken o görevlerde değildir muhtemelen. Bersay şirketinde Ali Saydam Bey'in yardımcısıydı. Organizasyonla ilgilendiğim için kitabın içeriğiyle ilgili kısmı bilmiyorum. Ama bu konuyla ilgili doğru kişiyi bulup size yönlendireyim isterseniz."
(MİLLİYET)
Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 12:30