ÇEK KANUNU TASLAĞI TAMAM, HAPİS CEZASI KALDIRILIYOR

KAYNAK : Haber Vitrini Adalet Bakanlığı tarafından tamamlanarak görüşe gönderilen Çek Kanunu taslağına göre karşılıksız çek verenlere hapis cezası kaldırılıyor. Hazırlanan taslakta çek borcunu ödemeyenlere hapis cezası yerine karşılıksız çıkan çek bedeli kadar ağır para cezası verilme öngörülüyor. Ancak bu para cezası, çekin miktarı daha fazla olsa bile 50 milyar lirayı geçmeyecek. Verdikleri çek karşılıksız çıkan kişilerin bir ile 5 yıl arasında belirlenecek bir sürede bankalarda çek hesabı açtırmaları yasaklanacak. Yasağa aykırı olarak çek hesabı açtıranlar 1 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Çek defteri alması yasaklı kişilere çek hesabı açan bankalara da 300 milyon liradan 3 milyar liraya kadar ağır para cezası verilecek. Zaman’ın dün, ‘Yasa çıkmazsa çek davalısı 100 bin kişi hapse girebilir’ başlığıyla duyurduğu konuyla ilgili olarak Adalet Bakanlığı çalışmalarını tamamladı. Görüşe gönderilen taslağın kanunlaşarak yürürlüğe girmesi halinde karşılıksız çek verme suçu nedeniyle hapis alanlardan hükümlü ve tutuklu bulunanlar derhal tahliye edilecek. Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra üç ay içinde daha önce karşılıksız çek sebebiyle mahkum olan kişilerin dosyaları ele alınarak hapis cezaları çek bedeli tutarı kadar ağır para cezasına çevrilecek. Daha önce çekleri karşılıksız çıkan kişiler, üç ay içinde çek borçlarını yüzde 10 tazminat ve gecikme faiziyle birlikte ödemeleri halinde para cezası almayacak ve bunların çek defteri alması yasaklanmayacak. Taslakta çek hesabı açan bankalara da birtakım sorumluluklar getiriliyor. Bankalar karşılıksız çıkan her çek yaprağının 150 milyon liraya kadar olan miktarını alacaklıya ödemek zorunda kalacak. Bankalar çek defteri verirken kişinin yasaklılık ve engel durumu bulunup bulunmadığını Merkez Bankası’ndan soracak. Bankalar, çek hesabı açtırmak isteyen kişinin mali durumunu, toplumsal bakımdan şöhreti gibi hususların belirlenmesinde gerekli basiret ve özenle araştırma yaparak çek defteri verecek. Yürürlükte bulunan Çek Kanunu’nun 16. maddesine göre karşılıksız çek verenlerin 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılmaları öngörülüyor. Karşılıksız çek verenlere hapis cezası uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin tartışma geçen yıl, 3 Ekim 2001’de Anayasa’da yapılan değişiklikten sonra başlamıştı. Ekonomik suça ekonomik ceza öngörülmesi kapsamında Anayasa’nın 38’inci maddesinde ‘Hiç kimse yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirmemesinden doğan bir yükümlülükten dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz’ şeklinde bir düzenleme yapıldı. Bu değişikliğin ardından karşılıksız çek davalarına bakan Yargıtay 10’uncu Ceza Dairesi, 3167 sayılı Çek Kanunu’nun 16’ncı maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle bu konuda uyum yasası çıkarılıncaya kadar çek davalarının durdurulmasına karar verdi. Yargıtay Ceza Genel Kurulu da 10’uncu Daire’nin kararını yerinde buldu. Adalet eski Bakanı Hikmet Sami Türk, karşılıksız çekten dolayı hapis cezası verilmesinin Anayasa’ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu belirterek yeni bir yasa tasarısı hazırlanması için komisyon oluşturdu. Tasarıda karşılıksız çek verenlere hapis yerine yüksek oranda para cezası öngörüldü. Ancak tasarı Meclis gündemine gelmedi. Karşılıksız çeke hapis cezası öngören Çek Kanunu’nun 16’ncı maddesinin Anayasa’nın 38’inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle yapılan başvuruları Anayasa Mahkemesi 20 Kasım’da sonuçlandırdı. Mahkeme, aykırılık iddiasını reddederek karşılıksız çek verenlere hapis cezası uygulamasının Anayasa’ya uygun olduğuna karar verdi. 2001 Ekim ayından davaların durdurulması sebebiyle mahkemelerin önünde görülmeyi bekleyen 100 binden fazla çek davası bulunuyor. Adalet Bakanlığı’ndan alınan bilgiye göre hazırlanan taslak görüş alınması için ilgili kurum ve kuruluşlara gönderildi. Buralardan alınacak görüşlere göre taslağın kanun tasarısı haline getirileceği bu nedenle birtakım değişiklikler olabileceği belirtildi. (zaman) Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 18:56