
Çocuklarının Filistine destek vermesi Yahudi aileleri böldü.. Defol evimden..
Noel tatilinin soğuk bir Aralık günü, Dalia Sarig'in 80 yaşındaki babası kayak gezisinden döndükten sonra Viyana'daki evine geldi.
Tatil için Sarig ailesine katılan üvey kız kardeşini almak için oradaydı.
Babasıyla son görüşmesinin bu olacağına ikna olmuştu çünkü aralarındaki siyasi anlaşmazlıklar doruğa ulaşmak üzereydi.
"Ona veda ettim. Ona sarıldım" dedi Al Jazeera English'e. "Ona veda ettiğimde, onu muhtemelen bir daha asla göremeyeceğimi bilerek veda ettim."
Daniel Friedman (solda) Mayıs 2024'te Amsterdam'da Filistin yanlısı bir gösteri sırasında arkadaşı Mark Henning ile (Daniel Friedman, Al Jazeera)
56 yaşındaki Dalia Sarig, Filistin hakkında konuştuğu bir televizyon röportajında yer aldıktan sonra aylardır ailesiyle konuşmuyor [Fotoğraf: Wolfgang Berger, Al Jazeera]
Ebeveynleri Siyonizme (Yahudi devletinin kurulmasını savunan ve Filistinliler ile destekçilerinin yaşadıkları acıların altında yatan sistem olarak gördükleri milliyetçi siyasi ideoloji) bağlıdır.
Sarig, Aralık ayında babasıyla yaptığı toplantıda, Ocak ayında parlamento dışında Filistin yanlısı bir gösteri düzenlemeyi planladığını ve gösterinin yerel bir televizyon kanalı tarafından filme alınacağını öğrendi. Üyesi olduğu aktivist grup onu bir televizyon röportajı için aday göstermişti. Gazze'de Filistinlilere yönelik İsrail soykırımından öfkelenen ve "konuşmaya" kararlı olan kadın, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Röportaj yayınlandı ve hemen aileme ulaştı."
Daha sonra Avusturya'nın başkentinde yaşayan babasının da arkadaşlarına, "Ona göre ben artık öldüm" dediğini duydum.
"Ama o benimle bu konuda hiç konuşmadı ve bana böyle bir şey söylemek için hiç aramadı. Sadece bağları kopardı."
Almanya'da yaşayan 77 yaşındaki annesi, bir hafta sonra kendisine bir mektup gönderdi.
"Hala telefonumda duruyor. Şöyle diyor, 'Biliyorsun, senin siyasi aktivizmini kabul etmeyeceğim. Sen bir hainsin, sen bir pisliksin... Ve eğer siyasi görüşlerini değiştirirsen, normale dönebiliriz. Sağlıklı ol.'"
O zamandan beri anne ve babasıyla konuşmuyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nden İsrail'e kadar birçok ülkede Yahudi ailelerinde aile içi bölünmeler yaygın olmakla birlikte, 7 Ekim 2023'ten bu yana bu bölünmeler daha da derinleşti.
O gün, Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas hareketi , İsrail'in güneyine bir saldırı düzenledi ve bu saldırıda 1.139 kişi öldürüldü, 200'den fazla kişi esir alındı. O tarihten bu yana İsrail bombardımanlarında Gazze Şeridi'nde 61 bin 700'den fazla kişi hayatını kaybetti.
Siyonizm'in önde gelen eleştirmenlerinden yazar ve akademisyen Ilan Pappe , Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada, "Liberal Siyonistler arasındaki en ilginç olgulardan birinin, çoğunluğun 7 Ekim olayları nedeniyle sağa kaymasına karşın, bir azınlığın İsrail ve Siyonizm konusunda daha fazla hayal kırıklığına uğramış olması olduğunu düşünüyorum." dedi.
"Yahudi cemaatimi kaybettim"
Sarig'in ataları, Nazi Almanyası'nın Avusturya'yı ilhak ettiği 1938 yılında Sırbistan'a kaçtı. Daha sonra İngiliz mandası altındaki Filistin'e , günümüzde İsrail sınırları içinde kalan bölgeye yerleştiler . Ancak 1950'lere gelindiğinde akrabalarının çoğu Avusturya'ya geri dönmüştü ve orada doğmuştu.
Çocukluğunda büyüklerinden Siyonizm'i öğrenirken Yahudi bayramlarını da kutluyordu.
Kendisine ayrıca Filistinlilerin “düşman olduğu, tüm Yahudileri öldürmek istedikleri… ve orada (İsrail'de) yaşayan Yahudilerin barış istediği, ancak Arapların istemediği” söylendi.
18 yaşındayken İsrail'e taşındı ve ailesinin teşvikiyle sol görüşlü Siyonist gençlik hareketine katıldı.
İsrail'de geçirdiği 13 yıl boyunca bir kibbutza katıldı, İsrail ordusunda ofis işinde görev yaptı ve evlendi. Ancak Hayfa Üniversitesi'nde siyaset ve Ortadoğu tarihi okurken dünya görüşü değişmeye başladı .
Burada Filistinli bir profesörle tanıştı ve daha sonra Filistin hakları aktivisti oldu.
"Her şey bir akşam Filistinli öğretmenimle çimlerde otururken, bana ailesinin küçük bir köyden nasıl göç ettirildiğini anlatmasıyla başladı."
"Bana anlatılanların (Siyonist anlatının) yanlış olduğunu anladım" dedi. "Onun nasıl hissedebileceğini, kendisinin nasıl hissedebileceğini ya da atalarımın kovulduğu Yahudi devletinde yaşayan bir Filistinli olarak benim nasıl hissedebileceğimi düşünmeye başladım."
Avusturya'ya döndüğünde ailesi onunla toplantılarda tartışıyor, bir daha Filistin ve İsrail siyaseti hakkında konuşmama konusunda anlaşıyorlar, sonra da sözlerini bozup tekrar kavga ediyorlardı.
2015 yılında Siyonizme karşı bir jest olarak İsrail vatandaşlığından vazgeçti .
Sarig, ailesinin bazı üyeleri tarafından reddedilmesinin "Aktivizmimi kolaylaştırıyor" olduğunu söyledi. "Yahudi cemaatimi kaybettim çünkü onlar beni en iyi ihtimalle bir ucube, en kötü ihtimalle de bir hain olarak görüyorlardı."
Ancak uzmanlar, aileden uzak kalmanın kişinin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabileceğini söylüyor.
"7 Ekim'den bu yana bakış açım pek değişmedi."
Oxford Üniversitesi'nde nörobilimci ve doktora öğrencisi olan Faisal Sharif'e göre, beyin görüntüleme çalışmaları "sosyal izolasyon deneyiminin, normalde fiziksel acıya tepki olarak harekete geçen beyin bölgelerinde aktiviteyi tetiklediğini" gösteriyor.
"Başka bir deyişle, toplumsal acı metaforik değil, biyolojik olarak gerçektir" dedi El Cezire'ye.
Ailelerin sıklıkla kendi kuralları ve siyasi konulardaki tutumlarıyla "mikro kültürler" oluşturduğunu söyledi.
Sevgi ve kabulün sessizliğe veya soykırıma ortak olmaya koşullanmasıyla hissedilen ihanet, derinden yaralayıcı olabilir. Gazze bağlamında bu, travmaya ek bir katman daha ekliyor: Kişi yalnızca kolektif acıya tanık olmuyor, aynı zamanda göz yummayı reddettiği için kişisel bir bedel de ödüyor. Bu durum, klinik düzeylere ulaşabilen uzun vadeli stres ve kaygıya yol açar.
Şunları ekledi: “Sevgi ve kabulün sessizliğe veya soykırıma ortak olmaya bağlı hale gelmesiyle hissedilen ihanet derinden incitici olabilir. Gazze bağlamında, bu ek bir travma katmanı ekler: Sadece kitlesel acıya tanık olmakla kalmazsınız, aynı zamanda göz yummayı reddettiğiniz için kişisel bir bedel de ödersiniz. Bu, klinik seviyelere ulaşabilen uzun vadeli stres ve kaygıya yol açar.”
İlişkileri sürdürmek için ailelerin sohbeti "karşı karşıya gelmeden, merakla" yönlendirmeleri gerektiğini söyledi.
"Özellikle konu savaş veya soykırım kadar acı verici olduğunda, gerçekler tek başına insanları harekete geçirmeyecektir. Korku, suçluluk veya üzüntü gibi altta yatan duyguları adlandırmak, genellikle gerçek diyalog için daha fazla alan açar."
Bu konuşmaları yapmak kolay değil.
1990'ların sonlarında Danimarka'ya göç eden, İsrail'deki bir kibbutzda doğan müzisyen Jonathan Ophir, 2009'da "Filistin bakış açısını tamamen göz ardı eden bir propagandayla gerçekten aşılandığını" fark ettiğini söyledi. Pappe'nin Filistin'deki Etnik Temizlik kitabını okuduğunu ve bu deneyimi kendisi için bir "dönüm noktası" olarak nitelendirdiğini söyledi.
Aynı dönemde "Siyonist anlatıya meydan okuyan" diğer Yahudi ve Filistinli yazarları da okuyordu.
"Ama bunu kamuoyuyla paylaşmadım ve ailemle de paylaşmadım."
Ancak 2014'te İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşı sırasında (7 yıl içinde üçüncüsü) eleştirel görüşlerini "dışarıda ve kamuoyunda" ifade edebilecek kadar kendine güvendiğini söylemişti.
50 gün süren çatışmalarda 551'i çocuk olmak üzere 2 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti.
Sderot yakınlarındaki bir tepede toplanıp Gazze'nin yanmasını izleyen İsraillilerin yer aldığı fotoğrafı Facebook'ta paylaşan New York Times gazetesi , bu fotoğrafın yayınlandığını duyurdu .
Kısa bir süre sonra bir akrabası ona Ophir'in "internet üzerinden paylaşım yapmayı bırakmasını" öneren bir e-posta yazdı.
"Bu, hararetli bir tartışmaya dönüştü, ancak çok çabuk söndü."
Yıllar sonra İsrail'deki ailesinin, "Siyasi görüşlerimi meşrulaştırmamak için" onun yanında siyaset konuşmaktan kaçınmaya karar verdiğini öğrendi.
7 Ekim saldırısının ardından saldırının gerçekleştiği yere yakın bir yerde yaşayan geniş ailesini kontrol etti. Ancak bu saldırı onun tutumunu değiştirmedi.
"Bakış açım önemli ölçüde değişmedi. Ancak İsrail toplumunda bir şeyler değişti. Bu anlamda, politik olarak daha uzak olabiliriz."
"Şu anda tek gerçek sorun bu."
Hollanda'da yaşayan 44 yaşındaki Daniel Friedman, Siyonizm'in açık sözlü eleştirmeni ve akademisyen olan babası Stephen ile apartheid karşıtı aktivistlerden oluşan bir çevrenin parçası olan annesi tarafından Güney Afrika'da büyütüldü .
Babasının Siyonizm karşıtı olduğunu belirten Friedman, annesiyle 2023'ün sonlarından bu yana İsrail'in Gazze'deki soykırımı konusunda giderek daha fazla tartıştıklarını söyledi.
"Bu, şu anda bazı Yahudi toplulukları arasındaki görüşmeleri ve bağları etkileyen tek konu" dedi.
Daha önce yaşanan anlaşmazlıklardan biri de Filistinli savaşçıların 7 Ekim'deki saldırı sırasında kadınlara tecavüz ettiği yönündeki asılsız iddialardı. WhatsApp'ta argümanlarını desteklemek için farklı gazetelerin linklerini paylaşma konusunda sık sık yaşanan tatsız tartışmaların ardından, siyaset hakkında konuşmayı bırakmaya karar verdiler.
Friedman, "Onu seviyorum ama mücadele ettiğim şey, ona olan güvenimin büyük bir kısmını yitirmiş olmam" dedi.
Annesi, İsrail'in Gazze'ye düzenlediği önceki savaş sırasında ateşkes çağrısı yapan bir dilekçeye imza atmış ancak bu adım ailesinin bazı üyeleri tarafından reddedilmişti. "Bunun çok büyük bir etkisi olduğunu düşünüyorum" dedi. "Bir bakıma sağa doğru gittim."
Bazıları için bir duruş sergilemenin, yakın çevrenin desteğini kaybetme riski anlamına geldiğini anladığını söyledi. Ancak 7 Ekim'den sonra "kasıtlı olarak hayatımdan birçok insanı çıkarmayı" seçtiğini söyledi.
Sarig, Viyana'da Haziran ayında Yahudi anti-Siyonistler için bir konferans düzenlemekle meşgul. Konferansta konuşmacılar arasında İngiltere'de yaşayan Holokost kurtulanı Steven Kappus, Amerikalı yayıncı ve yorumcu Katie Halper ve Yahudi-İsrailli aktivist Roni Barkan yer alıyor . Pappe'nin de katılması bekleniyor.
Gazze'deki katliamlar sürerken, odak noktasının İsrail ateşinden kaçmaya çalışan Filistinliler olduğunu söyledi.
Sarig, "Ben mağdur değilim" dedi.
Güncellenme Tarihi : 17.5.2025 13:00