DEPREM ERKEN UYARI SİSTEMİ FREKANS ENGELİNE TAKILDI

KAYNAK : Haber Vitrini İstanbul’da, 15 Temmuz 2002’de hizmete girmesi planlanan deprem erken uyarı sisteminin, kullanılması yasak ve tehlikeli olan 2,4 GHz’ten yayın yapacağı belirlendi. Bu frekansın telsiz haberleşmesini bozacağı ve insan sağlığına zarar vereceği belirtiliyor. İstanbul’u deprem öncesi uyaracak ‘Acil Müdahale ve Erken Uyarı Sistemi’ için İsviçre’den alınan radyolink cihazlarının Telekomünikasyon Kurumu’nun (TK) izin vermediği yasak frekansta çalışacak şekilde imal edildiği ortaya çıktı. Bilim adamları, söz konusu frekansın kullanılması durumunda insan sağlığının tehlikeye gireceğini, telsiz haberleşmesinin bozulacağını açıkladı. Telsiz Kanunu’na göre ise frekans aralığını değiştirmeden sistemi çalıştıranlara 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Cihazları yeni bir frekansta çalıştırmak için 1–1,5 milyon dolarlık ek bir yatırım yapılması gerekiyor. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile İstanbul Valiliği’nin birlikte yürüttüğü proje kapsamında kurulacak 110 istasyonda kullanılacak cihazlar Türkiye’ye getirildi. Ancak deprem dalgalarını tespit ederek 8–12 saniye öncesinde tedbir alınmasını sağlayacak cihazların haberleşme frekansı olarak, kullanıma yasak olan 2,4 GHz (Gigahertz) UHF bandının seçilmesi 3,5 milyon dolarlık yatırımı tehlikeye soktu. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’nün 15 Temmuz 2002’de faaliyete geçeceğini duyurduğu sistemde acil müdahale için 100, erken uyarı için 10 sismometri cihazı yerleştirilecek. Sismometri cihazları ve radyolinklerden 33’ü yerleştirildi. Bir kısmında ise yayın denemelerine başlandı. Aynı frekansı başka bir telsiz haberleşmesinde kullanmak için 18 Mart 2002’de müracaat eden İstanbul Valiliği Afet Yönetim Merkezi’ne Telekomünikasyon Kurumu’ndan “2,4 GHz frekans bandı Milli Frekans Planı’na göre farklı sistemler için planlandığı için frekans tahsisi yapılamamaktadır.” cevabı verildi. Bu bilgiye rağmen, erken uyarı sisteminde kullanılacak cihazları Türkiye’ye satan İsviçreli GeoSIG firması, sistemin 2.4 GHz bandından haberleşeceğini duyurdu. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’nün 15 Temmuz 2002’de faaliyete geçeceğini duyurduğu sistemde acil müdahale için 100, erken uyarı için 10 sismometri cihazı yerleştirilecek. Sismometri cihazları ve radyolinklerden 33’ü yerleştirildi. Bir kısmında ise yayın denemelerine başlandı. Deprem sonrası acil müdahale için kurulacak istasyonların yıkıcı bir depremle tetiklenmesinden sonra bu bilgiler Kandilli’deki veri merkezine gidecek. Bilgilerin değerlendirilmesiyle depremin en çok nereleri etkilediği tespit edilecek. Ancak erken uyarı sistemi için kullanılacak cihazlar 2.4 GHz UHF bandından haberleşme sağlayamazsa sistem işlemez hale geliyor. Cihazları yeni bir frekansta çalıştırmak ve işler hale getirmek için 1–1,5 milyon dolarlık ek bir yatırım yapılması gerekiyor. Bu frenkans sağlığa zararlı Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selim Şeker, 2.4 GHz UHF bandının sadece kapalı alanlarda kullanımına izin verildiğini, yüksek güçte yayın yapılması halinde insan sağlığına zarar vermesi nedeniyle uluslararası sistemlerde kullandırılmadığını söyledi. Şeker’in verdiği bilgiye göre, mikrodalga fırınlarda yiyecekler 2.45 GHz frekansında elektrik enerjisi gönderilmek suretiyle çok kısa sürede pişiriliyor. Mikrodalgalarla insan vücudunun direkt teması, uzun süreli olması halinde yanıklara, sık sık meydana geldiğinde kansere sebep oluyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Fakültesi öğretim görevlilerinden Dr. Berk Üstündağ, 2.4 GHz’in bandının yakın mesafede kurumların kendi içlerinde konuşmalarını sağlamak amaçlı kullanıldığını ifade etti. Üstündağ, Kandilli’nin erken uyarı sisteminde olduğu gibi kilometrelerce mesafeden uzaktaki merkezlere bilgi aktarımında kullanılması halinde telsiz frekanslarının çakışması nedeniyle telsiz sisteminin işlemez hale geleceği uyarısında bulundu. İstanbul Valiliği’ne yakın kaynaklar, “Bizim müracaatımızda Milli Frekans Planı’na göre 2.4 GHz frekansının kullanımının yasak olduğu bildirildi. Kandilli’nin cihazları bu frekanstan işletmesi, yasak alanı kullandığı için ve bu işe izin verilmediği için suç teşkil eder.” değerlendirmesini yaptı. Proje koordinatörlerinden Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Özer, sistemin kullanacağı haberleşme frekansı ile ilgili hiçbir sorun olmadığını, gerekli iznin Telekomünikasyon Kurumu’ndan alındığını söyledi. Yasak olduğu resmi yazıyla bildirilen 2.4 GHz’in kullanımı konusunda gerekli iznin alınıp alınmadığını sorduğumuz Telekomünikasyon Kurumu yetkilileri ise, sistemin haberleşmesinde kullanılacak frekanslarla ilgili yeni önerilerde bulunduklarını, görüşmelerin sürdüğünü; ancak kesin iznin verilmediğini ifade etti. Telsiz Kanunu’na göre telsiz haberleşmesi yapmak için cihaz ithal eden veya sistem kuran kurum veya kişilerin Telekomünikasyon Kurumu’ndan ruhsat ve ilgili frekansın kullanım iznini alması gerekiyor. Bu kurum veya kişilerin Telsiz Kanunu’na muhalefet etmeleri halinde, izinsiz telsiz sistemi kurulmasına 1 yıldan 3 yıla kadar hapis, sistemin maddi kazanç sağlama amaçlı kullanılmasında 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor. (Zaman) Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 16:51