ERSOY'A ŞOK: BÜLENT ERSOY ALATURKA CAZGIRIDIR!..

Bülent Ersoy'un Popstar Alaturka Yarışması'nda yarışmacıları karşısına alarak alaturka sınavına sokması ve sanat müziği şarkılarını yüksek sesle söylemesi tepki topladı.

Murat Bardakçı'nın dün "Alaturkanın Cazgırı" başlığı altında sanatçıyla ilgili yazdığı yazı ses getirdi.

Klasik Türk Sanat Müziği yorumcuları eleştiriye katılırken, Mustafa Sağyaşar, Ersoy'u alaturka cazgırlığı yapmakla itham ederken, Kamuran Akkor ise daha itidalli bir yorum yaptı ve "O sanat müziğini iyi icra etmeye çalışan biri ama son günlerde biraz abartılı" dedi.

Murat Bardakçı, köşe yazısında,Ersoy'u karşısına yarışmacı diye dizilen amatörlere ahkam kesmekle suçlarken, Türk Müziği'nin 1950'lerden sonra Müzeyyen Senar, Zeki Müren'le birlikte tavır değişikliği yaşadığını, Bülent Ersoy'la birlikte de bu bozulma sürecinin hızlandığını yazdı.

Bardakçı, "Hanımefendi eser falan okumaz, okuduğu iddiasıyla bağırır! Sesi yoktur ve gittikçe kalınlaştığı için tizperdelere çıkamaz, o perdelere gelince haykırır. Klasik eserleri icra edemez, sadece kötü bir şekilde deşifreye çalışır..." demiş yazısını "Türk Müziği'ne hiçbir şey vermemiş ama ondan çok şeyler götürmüştür." diyerek bitirmişti.

Seçil Heper: Bağıra bağıra ölüyor

Türk Sanat Müziği bağıra bağıra, göz göre göre ölüyor. Sanat müziği bağırarak söylenen bir müzik değildir. Ben bunu hep söylüyorum. Bülent Ersoy'un doğru söyleyecek bilgisi bence var ama neden söylemiyor bilmiyorum.

Mustafa Sağyaşar: Böyle söylenmez ki

Bülent Ersoy alaturkanın cazgırıdır. Bağırmak şarkı söylemek değildir. İstese doğrusunu yapabilir belki. Onun yüzünden bağırarak şarkı söylemek moda oldu. Bu arada olan Türk Müziği'ne oluyor. Otorite gibi söylediği terimlerin bir çoğu yanlış.

Kamuran Akkor: Abartmaya başladı

Sanat müziğini iyi icra etmeye çalışan biri ama son günlerde biraz abartılı hareketleri var. Tabii ki sanat müziği bağırarak okunan bir müzik türü değildir. Murat Bey çok değerli bir yazar. Oun gibi şeyleri söyleyen yazarlara hepimizin ihtiyacı var.

İşte Murat Bardakçı'nın tartışma yaratan o yazısı:

Alaturkanın cazgırı

"Cazgır" ın ne olduğunu herhalde bilirsiniz: Hani dükkân sahipleri yoldan geçenlerin içeri girip birşeyler almalarını sağlamak için kapının önüne birini diker ve "Buyrun, buyrun!" diye avaz avaz bağırtıp müşteri kapmaya çalışırlar ya, işte dükkânın girişinde çığırtkanlık yapana cazgır derler.
Popstar Alaturka'da adına jüri denen ama alaturka müzikten zerre kadar nasibini almamış seçmece kalabalığın reyting maksatlı cazgırlığını iri bir "hanımefendi" yapıyor ve karşısına "yarışmacı" diye dizilen acemilere ahkâm kesiyor: "Si bemolü pes bastın! Kürdi perdesi öyle kullanılmaz! Musikimizin sesleri gayet hassastır, böyle hatalara gelmeeeez!.."
Dinleyenler ve izleyenler "Hanımefendi" nin musiki otoritesi havalarına bürünmesine bakıp onu hakikaten otorite zannedebilirler diye peşinen söyleyeyim: Otoritelikle yahut üstadlıkla uzaktan yakından bir alâkası yoktur; sıradan bile sayılmaması gereken gayet kötü bir icracıdır.
"Hanımefendi" nin üstad olduğu iddialarına kadar uzanan musiki macerasının geçmişine şöyle bir bakalım:
Münir Nureddin ve Safiye Ayla ile onların yolundaki ciddi sanatçıların hâkim olduğu Türk Müziği icrasında, 1950'lerin ortalarına doğru, sosyal hayattaki değişikliklerin de etkisiyle bir kalite düşüşü başladı. Bir yanda ses ve tavır, diğer yanda da sahnedeki hareketler değişti ve öncülüğü Müzeyyen Senar ile Zeki Müren yaptılar. Müzeyyen Senar' ın hareketi müziğin önüne geçirerek başlattığı değişime Zeki Müren önce sesiyle, sonraki senelerde de giyimiyle, kuşamıyla ve davranışlarıyla katıldı. Müren' in cinsiyet özelliği taşımayan sesi ile ciddi bir icra asla mümkün olamazdı ama senelerce devam eden son derece başarılı bir reklam faaliyeti sayesinde bir sanat güneşi yaratıldı!

Kötü para, iyi parayı kovdu
Türk Müziği'ne artık ekonominin meşhur Gresham Kanunu, yani "kötü para iyi parayı kovar" kuralı hâkimdi. Klasik okuyuş, gazino tavrının karşısında değişti, bozuldu ve müziğe piyasa üslubu hâkim oldu. Bir eserin "okunması gerektiği perdeden icrası" kuralı tamamen unutuldu, sahneye her çıkana sanatçı dendiği için hangi perdeden okuduğuna dikkat bile edilmedi ve özellikle kadın sesleri gittikçe kalınlaştı. Sahnede artık önce görüntü, sonra da hakimiyet aranıyordu; ses ve müzik ise sıralamanın en sonundaydı, hattâ yoktu.
Derken 1970'lere gelindi ve "hanımefendi" ortaya çıktı! O senelerde henüz "hanımefendi" değil, "delikanlı" idi; Zeki Müren örneğindeki gibi belirsiz bir sesi vardı ve tek özelliği Müzeyyen Senar' ın genç versiyonu olması, o tavırda, haykırarak okumasıydı. İlk göründüğü yıllarda Itri' nin Segâh Yürük Semaii'ni icra ediyordu ve gerçek icrayı çoktan unutmuş olan ortalama seyirci, bu eser sayesinde delikanlının klasikçi olduğunu zannetti.

Şarkı söylemiyor, bağırıyor
Sonraki yıllarda geçirdiği mâlum ameliyat ve giriştiği cinsiyet mücadelesi müziğinin önüne geçti. Artık "Hanımefendi" olan sabık delikanlı sanatıyla değil, nüfus kâğıdının rengiyle, ilişkileriyle ve halü tavrıyla meşhurdu.
Münir Nureddin' in "Aziz Istanbul" unu katletmesi sanatının zirvesi kabul ediliyor, TV'deki bir açık oturumda Abdülkadiri Meragi' nin "Amed nesimi subhdem" ini neredeyse bir oktav aşağıdan okumaya kalkışıp eseri konservatuvar birinci sınıf öğrencisinin icrasından beter hâle getirmesi de "Vallahi, bravo. En baba klasikçiler bile bu kadar okuyamaz" diye takdir görüyordu.
Şimdi, "hanımefendi" nin bugünkü icracılığını ve üstadlığını birkaç cümleyle özetleyeyim:
"Hanımefendi" eser falan okumaz, okuduğu iddiasıyla sadece bağırır! Sesi yoktur ve gittikçe kalınlaştığı için tiz perdelere çıkamaz, o perdelere gelince haykırır. Klasik eserleri icra edemez, sadece kötü bir şekilde deşifreye çalışır. Nazariyat konusunda teknik terimlerle süsleyerek söyledikleri en amatör müzisyenin bilgi düzeyinde, İstanbul lehcesine ve Osmanlıca'ya hakimiyeti ise, kalın k yani kaf harfiyle yazılan halk kelimesinin "l" sini ve "k" sını incelterek telâffuza kalkışma seviyesindedir! "Hanımefendi", sanatta sahip olamadıklarını davranışlarıyla ve kılıkkıyafetiyle örtmeye çalışmış ve bir kesimi ikna etmeyi de maalesef başarmıştır.
Sözün kısası, Türk Müziği'ne hiçbirşey vermemiş ama ondan çok şeyler götürmüştür! SABAH

Güncellenme Tarihi : 24.3.2016 21:28