EŞİNİZ SİGARA İÇİYORSA HEMEN BOŞAYIN

Seks ilk 1 aydan sonra pasif durumda, mübalağa etmeden denenebilir. Üç aydan sonraysa hiçbir sınır yok. “Yani vurdulu kırdılı, göğüs kemiğini korumaya gerek kalmadan yapılabilir mi?” diye sordum bu kez. Kahkalarla gülerek, “Tabii yaşanabilir!” dedi

Hocam, by-pass’tan sonra nelere dikkat edilmeli?
Biz hayati tehdit yaratan tıkanıklıkları by-pass’la çözüyoruz. Ama o damarı hastalandıran faktörler devam ediyorsa damarlarda yeni tıkanıklıklar olabilir. Yani ameliyattan sonra ‘Ben bütün damarlarımı değiştirdim, yeniden doğdum’ olmuyor. By-pass yapmadığımız, dokunmadığımız, sağlıklı damarlar da ameliyattan belli bir süre sonra hastalanabilir. Taktığımız damarlar sağlıklı damarlar ama yıllar içinde onlar da hastalanabilir. Bunun için by-pass olan hasta ’Kurtuldum, bir daha problem yaşamam’ diyemez. By-pass ameliyatından sonra mevcut hayati tehlikeyi ortadan kaldırdıktan sonra uzun vadeli sonuç için hastanın kendi gayreti şart.

EŞİNİZ SİGARA İÇİYORSA HEMEN BOŞAYIN
Ne yapacak peki?
Bir kere sigarayı bırakacak. Çünkü sigara damarın endothel, yani koruyucu tabakasını bozuyor.

Nasıl bozuyor?
Bu da tartışmalı bir konu. Nasıl bozduğu belli değil ama içilmemeli.

Bir tanıdığım yeni by-pass geçirdi. Eskiden 2 paket içerdi günde, şimdi 3-4 taneye kadar düşürdü. Ama hala içiyor... Bu tehlikeli mi?
Bir tane bile içmemeli. İçenin yanında da olmayacaksınız. Kocası içiyorsa boşayacak. Karısı içiyorsa yine boşayacak. Şimdi by-pass ameliyatından sonra yapılacak ilk iş hasta sigarayı bırakacak, kilo verecek, yiyeceğine, içeceğine, diyetine dikkat edecek, eğer kan yağları yüksekse, eğer diyetle düşüremiyorsa, hareketle, egzersizle veya ilaçla düşürecek ve sedanter hayat yok, hareketli olacak, yürüyecek...

By-pass’a rağmen...
Tabii...

Ne kadar yürüyecek?
Kişiye göre değişir. En az günde yarım saat...

Gerçekten de by-pass’tan sonra böyle hareketli bir hayat, bu kadar efor sarfetmek doğru mu? O zaman seks de yapabilir mi by-pass’lı hasta?
By-pass ameliyatı olmuş bir kişi fizik aktivite, sosyal ve seks hayatı yönünden tamamen normale döner. By-pass ameliyatı iki şey için yapılır. Birincisi hastanın ölümünü ortadan kaldırmak ve uzun yaşamasını sağlamak için. İkincisi şikayetlerden, ağrılardan uzak konforlu hayat yaşamasını sağlamak için... Yani sadece ölümünü engellemek için değil. Bizim amacımız kişinin normal, aktif hayatına tamamen geri dönmesini sağlamak. Eğri, büğrü, sakat yıllarca yaşar. Ama istenen o değil. Sağlıklı, aktif bir şekilde iş ve sosyal hayatına dönsün ve bir de hayatı, ömrü uzasın.

İyi ama hocam by-pass geçiren bir hastanın yine de bazı şeylerden kaçınması gerekmez mi?
Bir ameliyat sonrası dönem var. Bir de sonrası... Tabii ki hastanın by-pass’tan çıktıktan sonra toparlanma, iyileşme döneminde dikkatli olması gerekiyor.

Ne kadar sürüyor bu dönem?
By-pass ameliyatından sonra kişinin iyileşmesi ve eski normal haline gelmesi ve ameliyatın sonuçlarından istifade etmesi üç ayda olur. Yani by-pass ameliyatının iyileşme süreci üç aydır. Ama bu demek değil ki, üç aylık zamanda hasta yatalak, düşkün durumda... Bir hafta sonra taburcu oluyor. Kendi işini kendi görüyor. Ama mesela eskiden tam mesai çalışan, ağır iş yapan kişinin o işe başlaması üç aydan sonra oluyor. Çünkü göğüs kemiklerinin kaynaması bile 2.5 ayı buluyor.

Yani tamamen iyileşme süreci 3 ay, öyle mi?
Evet. By-pass ameliyatından sonra kişi kendini ’Yarım insanım, artık işe yaramam’diye düşünmesin, tam tersi kavgalı, iddialı bir biçimde hayatına dönebileceğini düşünsün. Çünkü böyle. Dönüyorlar zaten...

Bazı hastalar ameliyattan sonra karakterim değişti diyor mesela. Bu doğru mu?
Karakter değişikliği ile ilgili söylenen çok şey var. Benim şahsi söyleyeceğim, karakter değişikliği olmaz. Ama ameliyattan sonraki dönemde tabii ki kolay bir iş değil. Ölmek var kalmak var. Bu kadar ağır bir işe soyunmuş olan, bundan kurtulmuş olan bir kişinin tabii ki psikolojik olarak sıkıntıları olacaktır. Bazıları hayatın kıymetini daha çok anlar. Hayata bakış açıları değişiyor tabii... Ama bu karakter değişikliği değil, başından geçen ameliyattan sonra olayları daha başka türlü değerlendirmesi olarak ele alınmalı. Aslında bu da kişiden kişiye değişiyor. Bazısı da ben ameliyat oldum zaten yarım insanım diye düşünüyor.

Peki hocam seks konusu? Cevabını tam alamadım.
Bizim hastalarımıza önerdiğimiz şu: İlk bir ay kesinlikle seks yok. Bu şundan dolayı. Göğüs kemiğini korumak için...

Bir açık kalp ameliyatına girmiştim. Ameliyattan önce boydan boya açılan göğüs kemiği, sonrasında resmen kalın tellerle tutturuluyor. Kaba kuvvetle...
Evet. Bu yüzden de ancak 2.5 ayda kaynıyor kemikler ve bu yüzden de seks fiziksel aktivite olarak ilk 1 aydan sonra pasif durumda, hiçbir şeyi mübalağa etmeden denenebilir. Üç aydan sonra da hiçbir sınır yok.

Yani vurdulu kırdılı yaşanabilir mi? Göğüs kemiğini korumaya gerek var mı?
(Gülüyor) Hayır. Yaşanabilir...

Vatan