Gazze savaşına Çinli şirketten İsrail'e katil Drone

Gazze savaşına Çin de mi dahil oldu? Katil dronlarda 'EVO' izi...İsrail askeri itiraf etti
İsrail askerlerinin ifadeleri, Gazze'de sivillere karşı ticari İHA'ların el bombalarıyla kullanıldığını ortaya koydu. Çinli Autel Robotics iddiaları reddetti. Ancak deliller şirketi zorluyor.

İsrail gazetesi Globes, İsrail ordusunun Çin yapımı binlerce İHA siparişi verdiğini ve bu araçların başta keşif amaçlı kullanılsa da zamanla ölümcül silahlara dönüştürüldüğünü yazdı.

İsrail merkezli +972 dergisi ile Local Call tarafından yayımlanan kapsamlı soruşturmada ise, Çin yapımı ticari İHA’ların sivilleri hedef almak amacıyla silahlandırıldığı ileri sürüldü.

ÇİN DRONUYLA BİSİKLETLİ ÇOCUĞA SALDIRI İTİRAFI

Soruşturmada, Gazze’de görev yapan yedi asker ve subayla yapılan görüşmelere dayanıyor. +972’nin yayımladığı ifadelerde, Çin yapımı EVO model drone’ların manuel olarak kontrol edildiği ve çocuklar dahil sivillerin kasıtlı olarak hedef alındığı vurgulandı.

Bir İsrail askeri, “Bu yıl Refah’ta görev yaptım. Tahliye edilen bir mahalleye EVO İHA’larla saldırılar düzenledik.” dedi. Aynı asker, uzakta bisiklet süren bir çocuğa saldırı düzenlemeye çalışıldığını anlattı.

'DRONLARLA KEYFİ ŞEKİLDE BOMBALADIK'

Orta Gazze’de görev yapan başka bir asker ise şunları söyledi:

“Birçok kez el bombası insansız hava araçlarından atıldı. Bunlar silahlı kişileri hedef aldı mı? Kesinlikle hayır. Komutanların keyfi olarak çizdiği hayali bir kırmızı çizgiyi geçen herkes ölümle cezalandırıldı.”

SOYKIRIMDAKİ ÇİN İZİ GÖRÜNTÜYLE BELGELENDİ

Bu ayın başlarında Filistinli gazeteci Yunus Tairavi, EVO modeli bir İHA’nın el bombası attığına dair görüntüler yayımladı. Saldırı, Gazze’nin kuzeyindeki Netzarim Koridoru’nda gerçekleşti.

Görüntülerde, kumanda ekranında “Demir Top Atıcı Cihazı” ibaresi yer aldı. +972’nin incelediği arayüz ve tasarım, cihazın Autel Robotics’e ait olduğunu güçlü biçimde gösterdi.

AUTEL ROBOTICS: “SAVAŞ BÖLGELERİNE SATIŞ YAPMADIK”

Çin merkezli Autel Robotics şirketi, İsrail ordusuna Gazze’de yürütülen operasyonlar için EVO model insansız hava aracı (İHA) sağladığı iddialarını reddetti.

Çin merkezli Autel Robotics'ten, İsrail yayın kuruluşu +972’nin bulgularına cevap olarak yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“İsrail bölgesindeki hiçbir kullanıcıya – buna İsrail ordusu veya savunma bakanlığı da dahil – İHA satışı yapmadık.”

“İHA’larımızın kasıtlı ya da ihmal sonucu askeri operasyonlarda veya sivil zarara yol açacak şekilde kullanılmasına imkan tanıdığı yönündeki her türlü imayı kesinlikle reddediyoruz.”

“İHA’larımızın kasıtlı ya da ihmal sonucu askeri operasyonlarda veya sivil zarara yol açacak şekilde kullanılmasına imkan tanıdığı yönündeki her türlü imayı kesinlikle reddediyoruz.”

Şirket ayrıca, bulgular nedeniyle “son derece rahatsız” olduğunu ve “derin endişe duyduğunu” belirtti.

BELGELER ORTAYA ÇIKTI... İLLEGAL YOLDAN SATMIŞLAR

Ancak +972, dört İsrailli ithalatçıdan alınan bilgiler, e-posta yazışmaları ve mahkeme belgeleriyle, şirketin İsrail'e satışlardan habersiz olduğu yönündeki beyanlarının inandırıcılığını zayıflattığını aktardı.

İsrail merkezli ORZ Systems şirketinin sahibi Gil Shalev, “Resmi olarak Çin, savaş bölgelerine askeri amaçla İHA satılmasına izin vermez. Ancak Autel bunu gayriresmî yollarla mümkün kılıyor.” dedi.

Shalev, Autel’in bu satışlardan haberdar olduğunu da doğruladı.

Shalev ayrıca, Çinli üreticiden gelen garanti belgeleriyle satış yaptığını, ancak satış yönteminin ayrıntılarını gizli olduğu gerekçesiyle açıklayamayacağını söyledi.

“Drone World” adlı bir diğer ithalatçı Jad Moore, bu İHA’ların başka ülkelerdeki satıcılardan da temin edilebildiğini söyledi. Moore, İsrail ordusunun cihazlara yerleştirilen “jeofencing” yani coğrafi uçuş kısıtlamalarını aşmayı başardığını iddia etti.

"GÖZ" GİBİ BAŞLAYIP BOMBAYA DÖNÜŞTÜLER 

EVO İHA’lar başlangıçta görüntüleme amaçlı üretildi. Amazon'da yaklaşık 3.000 dolara satılıyor. Ancak İsrail ordusu, bu cihazları “Demir Top” adlı bir aparatla el bombası taşıyacak şekilde modifiye etti.

Askerlerin ifadelerine göre, EVO gibi ticari İHA’lar ucuz, hızlı silahlandırılabilir ve sahada kolayca kullanılabilir nitelikte. Bu özellikleriyle askerî drone’lara alternatif olarak tercih ediliyor.