HÜKÜMETTE GALATAPORT ÇATLAĞI...
İsrailli işadamı Sami Ofer'le gizli görüşme iddiaları ve ödeme koşulları nedeniyle Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın eleştirilmesine neden olan Galataport ihalesi konusunda hükümet içinde sürpriz bir gelişme daha yaşandığı ortaya çıktı. İhale için resmi yazıyla görüş bildiren Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım da muhalefet eleştirilerinin ana unsuru olan "ödeme planı"nın değiştirilmesini önerdi.İhalede, son onay makamı olan Yüksek Planlama Kurulu (YPK) için istenen kurum görüşleri, sekreterya görevini yürüten Devlet Planlama Teşkilatı'nca (DPT) toplanarak Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'e sunuldu.
Milliyet'in aldığı bilgilere göre, DPT, 15 Kasım 2005'te Galataport sözleşmesine ilişkin Ulaştırma Bakanlığı'nın görüşünü istedi. Yıldırım'ın imzasıyla 28 Kasım'da YPK'ya gönderilen yazıda, Ofer-Global ortaklığının 3.5 milyar euroya kazandığı ihale için "100 milyon dolarlık taksitler halinde 46 yılda tamamlanacak ödeme ağırlığının öne çekilmesi" önerildi.
İhalenin mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiği belirtilen yazıda, ödeme planı ile ilgili olarak şunlar ifade edildi:
"Yatırım ve işletimle görevli şirket tarafından uygulama sözleşmesi eklerinde yer alan 'işletme süresince ödenecek kullanım bedeline' ilişkin ödeme ağırlığının öne çektirilerek idare lehine iyileştirme yapılması hususunda TDİ Genel Müdürlüğü'ne yetki verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir."
'Ülke kâr ediyor'
Yıldırım, ihalenin ardından yaptığı açıklamada, "En az parayı verene versek bile bu ülke kâr ediyor. Bırakın fazla vereni, iptal ettin, aynı parayı bulamazsak kim verecek bunun hesabını? Bize kalsa paranın hemen gelmesini isteriz. Ama ödemeler ileri tarihlere yayıldıkça bizden sonraki nesillere para bırakıyoruz sonucu çıkar" demişti.
Yıldırım, YPK'ya ihale konusunda olumlu görüş bildirdiklerini de ifade etmişti.
|
|
|
|---|---|
| Yıl | Ödeme miktarı (Euro) |
| 1 | 875 bin |
| 2 | 875 bin |
| 3 | 875 bin |
| 4 | 3.5 milyon |
| 5 | 3.8 milyon |
| 6 | 4.2 milyon |
| 7 | 4.7 milyon |
| 8 | 5.2 milyon |
| 9 | 5.8 milyon |
| 10 | 6.4 milyon |
| 11 | 7.1 milyon |
| 12 | 7.9 milyon |
| 13 | 8.7 milyon |
| Yıl | Ödeme miktarı (Euro) |
| 14 | 9.7 milyon |
| 15 | 10.7 milyon |
| 16 | 11.9 milyon |
| 17 | 13.1 milyon |
| 18 | 14.6 milyon |
| 19 | 16.1 milyon |
| 20 | 17.9 milyon |
| 21 | 19.8 milyon |
| 22 | 21.9 milyon |
| 23 | 24.3 milyon |
| 24 | 26.9 milyon |
| 25 | 29.8 milyon |
| 26 | 33.0 milyon |
| Yıl | Ödeme miktarı (Euro) |
| 27 | 36.6 milyon |
| 28 | 40.5 milyon |
| 29 | 44.9 milyon. |
| 30 | 49. 4 milyon |
| 31 | 55.1 milyon |
| 32 | 61.0 milyon |
| 33 | 67.6 milyon |
| 34 | 74.8 milyon |
| 35 | 82.9 milyon |
| 36 | 91.8 milyon |
| 37 | 101.1 milyon |
| 38 | 112.6 milyon |
| 39 | 124.7 milyon |
| Yıl | Ödeme miktarı (Euro) |
| 40 | 138.7 milyon |
| 41 | 153.0 milyon |
| 42 | 169.4 milyon |
| 43 | 187.7 milyon |
| 44 | 207.8 milyon |
| 45 | 230.2 milyon |
| 46 | 254.9 milyon |
| 47 | 282.3 milyon |
| 48 | 312.7 milyon |
| 49 | 346.3 milyon |
Maliye Bakanı Unakıtan, Galataport projesinin, kruvaziyer liman altyapısının acil ihtiyaç olmasından kaynaklandığını savundu.
ANAP Diyarbakır Milletvekili Muhsin Koçyiğit'in soru önergesini yanıtlayan Unakıtan, "Ülkemizin, uluslararası normlarda kruvaziyer turizm altyapısına kavuşması acil bir gereklilik olarak karşımıza çıkmıştır" dedi. Unakıttan ilgili kanun değişikliği ile kruvaziyer liman projeleri için yolun açıldığını söyledi.
Ofer'i bilmiyor
Koçyiğit'in, "İhaleden önce Global - Ofer ortaklığı ile görüşüldüğü doğru mudur" sorusuna da Unakıtan, "Bu konuda ÖİB kayıtlarında bir bilgi ve belge bulunmamaktadır" karşılığını verdi.
İhalede İsrailli işadamı Sami Ofer'in şirketinin de içinde bulunduğu Royal Caribbean Ortak Girişim Grubu, diğer iki rakibini açık ara geride bırakarak Galataport için 3.5 milyar euro önerdi.
Projenin süresi, 3 yılı yatırım, 46 yılı da işletme süresi olmak üzere toplam 49 yılı kapsıyor.
İhalenin ardından en yüksek teklifi veren grubun, büyük bölümü son yıllar olmak üzere, 49 yıla yayılan ödeme planı tartışmalara yol açtı.
Rakiplerine fark attı
Grubun ödeme planı ilk yıllarda yıllık 100 bin dolar, son yıllarda ise kademeli olarak 100 - 200 - 300 milyon dolar seviyesinde ödeme öngörüyor.
Denizcilik İşletmeleri tarafından yapılan ihalede, 1 milyar 362 milyon euro ile Tepe İnşaat Ortak Girişim Grubu ve 1 milyar 4 milyon euro ile Pilot Ortak Finans Gayrimenkul Ortak Girişim Grubu da teklif vermişti
İhaleyi kazanan grupta, Sami Ofer'in büyük ortağı olduğu dünyanın en büyük kruvaziyer şirketi Royal Caribbean, Global Yatırım, ABD'li alışveriş merkezi yatırımcısı Rouse TRI Party, Monacolu yatırım şirketi Sasso Holding, Otel işletmecisi IC Antbel Antalya ve Limak İnşaat bulunuyor.
İsrailli işadamı Sami Ofer'in ortak olduğu konsorsiyumun kazandığı tartışmalı Galataport ihalesi onay engelini henüz aşamadı. Başbakan Erdoğan ile Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ihaleyi savunurken; 3 ay önce "Ya imzalarım ya da gerekçesini söyleyerek imzalamam" diyen Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'in kararının netleşmemesi 'kabinede Galataport çatlağı' yorumlarını güçlendirdi.
Son bütçe görüşmeleri sırasında da Unakıtan'ın muhalefet tarafından istifaya davet edilmesine neden olan ihaleyle ilgili tartışmalar sürerken, Yüksek Planlama Kurulu (YPK) sekreteryasını yürüten Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) bağlı olduğu Abdüllatif Şener'in, aylardır netleşmeyen kararı bekleniyor. DPT hâlâ görüş bildirmediği için nihai kararı verecek YPK süreci noktalayamıyor. İhale süreci ve koşulları konusundaki eleştirileri kuvvetli ifadelerle göğüsleyen Erdoğan ve Unakıtan ile yabancı sermaye konusundaki çıkışıyla gündem yaratan Şener'in birbiriyle örtüşmeyen bazı değerlendirmeleri şöyle:
Şener: İnceleyeceğim
İnceleme için talimat verdim. Ardından ben de her aşamasını inceleyeceğim. (8 Ekim 2005)
Tüm yönlerine bakıp değerlendireceğiz. Ben ya imzalarım ya da gerekçesini söyleyerek imzalamam. (15 Ekim 2005)
Danıştay'a dava açılmış. Danıştay'dan istişari görüş istenmesi mümkün görünmemektedir. Görüş bildirmem de doğru olmaz.
Unakıtan: Ayıp oluyor
Galataport için 'nasıl verdiniz?' diye konuşuyorlar. Satışa çıkıyoruz arkadaş, parayı veren düdüğü çalar! Artık ismi duyulmamış nice kimseler bastırıyor parayı, alıyor.
Ben ne Ofer tanırım, ne kofer tanırım. Ayıp oluyor! Açıkla babam, ne var? Açıkla, ne var yani?
Ofer, yüzde 20 falan bir hissesi var; diğerleri Türk hissedarlar. Yani, bu düşmanlık nereden geliyor? İhale komisyonu da mı numara yaptı?
Bu kadar başarılı özelleştirmeye niye çamur atmaya çalışıyorsunuz.
Erdoğan: Sermaye düşmanlığı
Bir Başbakan, ülkesinde yatırım yapacak her insanla görüşür. Siz Ofer ailesinin kaç kişiden teşekkül ettiğini, ülkeye gelip gidenleri bilmiyorsunuz.
(CHP lideri Deniz Baykal'ı hedef alarak) Adam okusa nelerin pazarlanacağını bilir. Ama marketing'de nelerin olduğunu bilmediği için konuyu kendi dünyasına götürüyor.
Galataport, TÜPRAŞ olsun hepsinin altında ezilirler. Koç veya Sabancı dışarıda yatırım yapınca 'hain' diyor muyuz? Sermaye düşmanlığını anlamak mümkün değil.
(MİLLİYET) Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:19
