KONUT SEFERLERBİĞİNE NİSAN AYI SONUNDA START VERİLECEK
ZAFER ÇAKMAK
ANKARA - Konut Müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilen 2000-2010 yılı Türkiye'nin konut ihtiyacı araştırması sonucunda AK Parti'nin Acil Eylem Planı'nda yer alan konut seferberliğine Nisan ayı sonunda Sakarya ve Pülümür'den başlanmasına karar verildi.
AK Parti'nin 3 Kasım seçimleri sonrasında açıklanan Acil Eylem Planı'nda, Türkiye'deki konut sıkıntısının giderilmesi için konut seferberliğine başlanacağı vurgulanmıştı. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na bağlı Konut Müsteşarlığı, Türkiye'nin 2000-2010 yılları arasındaki konut ihtiyacını belirlemek üzere bir araştırma yaptı. Konut politikalarına temel olabilecek veri tabanını oluşturmak, mevcut durumun tespitini yapmak ve 2010 yılına kadar tahmin edilen konut açığı ya da fazlasını iller itibariyle ortaya koyarak konut ihtiyacına yönelik öncelikli politikaları belirlemek amacıyla yapılan araştırmanın birinci aşamasında Türkiye'de nüfus artışından oluşan konut ihtiyacı ve mevcut konut stokunun karşılaştırılması yapılarak mevcut durum tespit edildi. İkinci aşamada 2010 yılına kadar nüfus artışından dolayı oluşması beklenen konut ihtiyacı tahminleri ve 2010 yılı konut stoku tahminleri farklı varsayımlar çerçevesinde yapıldı. Çalışmanın üçüncü aşamasında ise 2000 ve 2010 yılı analiz sonuçları birlikte değerlendirilerek alternatif konut politikalarının geliştirileceği alanlar belirlendi. Araştırma sonucunda konut stoğuna ruhsatsız konutlar eklenmediğinde İstanbul, Gaziantep, Adana, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kırıkkale, İzmir, Osmaniye, Konya, Ankara, Kahramanmaraş, Mardin, Aksaray, Hatay, Van, Bursa, Erzurum, İçel, Malatya, Karabük, Trabzon, Adıyaman, Düzce, Ağrı, Batman, Bitlis, Tokat, Yalova, Şırnak, Yozgat, Eskişehir, Manisa, Kars, Sivas, Kütahya, Ordu, Muş, Sakarya, Uşak, Hakkari, Karaman, Kilis, Iğdır, Samsun, Erzincan, Isparta, Afyon, Bingöl, Burdur, Kayseri, Kocaeli ve Ardahan'da konut açığı olduğu ortaya çıktı. Araştırma, Türkiye'de konut politikalarının 4 çerçevede geliştirilmesi gerektiğini de ortaya koydu. Buna göre konut açığının giderilmesi için ruhsatlı konut üretiminin geliştirilmesi, dönüşüm ve iyileştirmeye yönelik projelerin geliştirilmesi, nitelik araştırmalarının yapılması ve depreme ve diğer afetlere yönelik politikaların oluşturulması gerekiyor. Bu çalışma sonucunda illerin bu 4 çerçeve konusundaki öncelikleri de belirlenmiştir. Ruhsatlı ve ruhsatsız konut sunumunun yetersiz olduğu illerde öncelikli olarak ruhsatlı konut üretimine yönelik politikaların geliştirilmesine karar verilirken, önemli miktarda ruhsatsız konut stokuna sahip olan illerde öncelikli olarak dönüşüm-iyileştirme politikalarının geliştirilmesi ve ruhsatlı konut sunumuna destek olunması kararlaştırıldı. Mevcut eğilimlerin devamı halinde ruhsatlı konut sunumunda 2010 yılına kadar iyileşme beklenen, ancak önemli miktarda ruhsatsız konut stokuna sahip olan illerde öncelikli olarak iyileştirme politikalarının geliştirileceği belirtildi.
TÜRKİYE KONUT SAHİPLİLİĞİ ARAŞTIRMASI
Konut Müsteşarlığı, il ve ilçe merkezlerinde konut sahibi ve kiracı oranlarının tespit edilmesi konut sorununa yönelik geliştirilecek politikalara temel oluşturulması amacıyla Türkiye Konut Sahipliliği Araştırması da yaptı. Araştırma sonucunda Türkiye'de, politika geliştirme açısından öneme sahip olan grubun kiracı olan hane halkları olduğu, bu grubun tamamının ev sahibi yapılmasının kısa vadede mümkün görünmediği ve kiracı olan hane halklarının maksimum sayısı yaklaşık 3.5 milyon olduğu bildirildi. İl merkezlerinde kiracılık oranının ilçe merkezlerine göre daha yüksek olduğu belirlenirken, kiracılık sektörünün daha kentsel nitelikli bir sektör olarak daha çok konut sunumunun geliştiği kentlerde ortaya çıktığı da araştırma sonucunda belirlendi. Oturdukları evin sahibi olmayıp kira ödemeyenlerin oranı il merkezlerinde daha yüksek olduğu, bunun da kentlerde sosyal dayanışmaya daha çok ihtiyaç duyulmasının bir sonucu olabileceği kaydedildi. 5 büyük ilde il ve ilçe merkezleri toplamına bakıldığında, ev sahipliği oranının Türkiye toplam ev sahipliğine oranının yüzde 44.55 olduğu bildirildi.
KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ
Konut Müsteşarlığı, gerçekleştirdiği araştırmalar çerçevesinde bir Kentsel Dönüşüm Projesi hazırladı. Kentlerin çağdaş planlama anlayışıyla yeniden yapılandırılması kapsamında mevcut kent dokusunun dönüştürülmesinde takip edilecek stratejilerin belirlenmesi, dönüşüm alanlarının ortaya konulması ve uygulama mekanizmalarının geliştirilmesi amacıyla hazırlanan proje, kaçak yapılaşmış alanların, doğal afetler konusunda sakıncalı alanlarda yer seçmiş konut ve diğer kullanım alanlarının, kent içinde kalan kullanımı sakıncalı çalışma alanlarının, kent içinde niteliksiz, yaşanabilir kent standartları dışında kalan alanların dönüştürülmesini öngörüyor. Kentsel dönüşüm projelerinin ön şartlarını kurumsal düzenlemenin gerçekleştirilmesi, üst ölçekli planlama sisteminin oluşturulması ve kaynak kullanımında verimlilik sağlanması oluşturuyor. Proje kapsamında 1. etapta
''- Pilot proje alanlarının seçilmesi
- Dönüşüm ofislerinin kurulmasının desteklenmesi
- Yerel Yönetimlerin bu çalışmadaki tespitlerini de da dikkate alan bir ön araştırma çalışması yapması ve olası dönüşüm projelerinin içeriklerinin belirlenmesi
- İlgili kurumlarda dönüşüm projelerine yönelik birim ve organizasyonların örgütlenmesi
- 2000-2010 Konut ihtiyacı araştırmasında dönüşüm ve deprem konusunda öncelikli görünen illerde depreme dayanıklı konut üretme kapsamında arsa üretmeye başlanılması ve bu çalışmasını etaplar halinde genişletmesi
- Ulusal ve uluslar arası düzeyde projelere yönelik alternatif kaynak ve kredi arayışlarının yapılması
- Merkezi hükümet düzeyinde planlama sistemi, yerel yönetimler ve yapı denetimi konusunda mevzuat düzenlemelerinin yapılmasının öncelikli hale getirilmesi'' planlanıyor.
SEFERBERLİK SAKARYA VE PÜLÜMÜR'DEN BAŞLATILACAK
Konut Müsteşarlığı'nın yaptığı araştırmaların sonuçları Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'na iletildi. Yapılan değerlendirmeler sonucunda konut yapımında hangi illerin öncelikli olduğu belirlenirken, konut seferberliğine Nisan ayı sonunda veya Mayıs ayı başında 17 Ağustos depreminde büyük zarar gören Sakarya ve geçtiğimiz yıl deprem felaketiyle sarsılan Tunceli'nin Pülümür ilçesinden başlanmasının planlandığı öğrenildi.
2003 YILINDA 25 BİN KONUT YAPIMINA BAŞLANACAK
Konut Müsteşarlığı bu çalışmaları yürütürken, dün TBMM'de kabul edilen Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bütçesinde de konut açığının giderilmesiyle ilgili çalışmalar yer buldu. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın Gecekondu Dönüşüm Projesi adıyla sunduğu projeye göre 2003 yılı içinde 25 bin konutun yapımına başlanacak. Sosyal niletikli olması planlanan konutların 70-120 metrekare arasında inşa edilmesi ve binaların az katlı olması öngörülüyor. Konutların ödemesinde ise dar gelirli vatandaşlar için sübvansiyon uygulaması düşünüyor. Buna göre konut sahipleri, satın aldıkları konutların borcunu kira öder gibi 10 yıl vadeli ödeyecekler. Gecekondu Dönüşüm Projesi kapsamında hazırlanan Ankara'ya gelen yabancı misafirlerin geçiş yolu olan Esenboğa Yolu'ndaki görüntü kirliliğinin önlenmesi için Esenboğa Kent Giriş Çevre Projesi'ne ilişkin tasarının önümüzdeki günlerde Meclis'e sunulacağı da bildirildi.
KONUT KREDİSİ UYGULAMASI DEVAM EDECEK
Öte yandan, Meclis'te kabul edilen Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bütçesinde konut kredisi verilmesi uygulamasına da devam edileceği vurgulanıyor. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, 2003 yılında 75 bin konut kredisi verilmesini öngörüyor. Genel Bütçe'den Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'na 2002 yılında 60 trilyon lira ayrılırken, bu rakam 2003 yılı bütçesinde 58 trilyona düştü. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından çıkarılan, toplu konut yapanlara açılan kredi miktarının artırılması ve toplu konut yapımcılarına kredi açılmasına ilişkin iki tebliğ 24 Mart günü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'ndan daha önce kredi açılmış olup inşaatı halen devam eden projelerin tamamlanmasını sağlamak amacıyla kredi miktarlarının artırılmasına ilişkin esas ve usuller belirlendi. Yapılacak kredi artışından, daha önce kredi açılmış olup, inşaat seviyesi en fazla yüzde 98 olan tüm projelerin yararlanabileceği bildirildi. Açılacak kredinin miktarının her bir birim inşaat seviyesi için konut başına 150 milyon lira olduğu kaydedildi. Kredi artışından yararlanmak isteyen toplu konut yapımcılarının, kredi artışının talep edilmesine ilişkin yetkili organları tarafından alınacak karar ile en geç 31 Ekim 2002 tarihine kadar ilgili Bankalara başvurmalarının gerektiği ifade edildi. Toplu konut yapımcılarına kredi açılmasına ilişkin tebliğde ise daha önce Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'ndan kredi açılmamış ve inşaatı devam eden projelerin tamamlanmasını sağlamak amacıyla kooperatif, sosyal yardımlaşma kurumları, yapımcılar ve belediyelere kredi açılmasına ilişkin esas ve usuller düzenlendi. Brüt inşaat alanı 150 metrekareye kadar olan konutlar için kredi açılabileceği vurgulanan tebliğde kredi kullanılarak edinilen konutun yine aynı şartlara haiz bir başkası tarafından devir veya satın alınması halinde kredi borcunun devredileceği, aksi takdirde, borçun Banka tarafından usulüne ve sözleşme hükümlerine göre muaccel hale getirilerek tahsil edileceği vurgulandı. Tebliğde Afyon, Bolu, Düzce, Kocaeli, Sakarya ve Yalova'da konut sayısı bin ve daha fazla olan projelerden, inşaat seviyesi yüzde 25 - yüzde 94 arasında olanlara kredi açılabileceği, bu projelere en az 200 konutluk kısımlar halinde de kredi açılabileceği kaydedildi. Afyon, Bolu, Düzce, Kocaeli, Sakarya ve Yalova'da diğer projelerden, inşaat seviyesi yüzde 35 - yüzde 94 arasında olanlara kredi açılacağı belirtilirken, diğer illerdeki projelerden inşaat seviyesi yüzde 50 - yüzde 94 arasında olanlara kredi açılabileceği ifade edildi. Tebliğde, inşaat seviyesi yüzde 25 olan projelere 11 milyar 250 milyon lira, inşaat seviyesi yüzde 94 olan projelere ise 900 milyon lira kredi açılacağı bildirildi.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:39