Gündem
  • 10.5.2025 12:42

Pakistan Türk ve Çin, Hindistan Amerika ve Avrupa silahlarıyla savaşıyor

Üstün Çin teçhizatıyla silahlanmış ve Türkler tarafından sağlanan askeri yardımla İslamabad, en azından ilk Hint hava saldırıları dalgasını püskürtmekten daha fazlasını yapabileceğini gösterdi. Sonuçta Pakistanlılar Sindoor Operasyonu'nun başlangıcında toplam beş Hint Hava Kuvvetleri (IAF) savaş uçağını düşürdü.

Çin askeri teknoloji geliştirmek için milyarlar harcadı. Hindistan ve Pakistan arasındaki çatışma onun ilk büyük sınavı olabilir.

Türkiye'nin İHA'larla, Çin'in uçak ve füzelerle güçlendirdiği Pakistan Ordusu, Hindistan'a karşı  şu anada kadar açık bir üstünlük kurdu.

 Hindistan ve Pakistan arasındaki tırmanan çatışma, dünyaya gelişmiş Çin askeri teknolojisinin kanıtlanmış Batı donanımlarına karşı nasıl performans gösterdiğine dair ilk gerçek bakışı sunabilir.

Çin'in AVIC Chengdu Aircraft şirketinin hisseleri bu hafta %40 arttı. Pakistan, Çarşamba günü gerçekleşen hava muharebesi sırasında, gelişmiş Fransız yapımı Rafale de dahil olmak üzere, Hindistan'a ait savaş uçaklarını düşürmek için AVIC üretimi J-10C savaş uçaklarını kullandı..

Yükselen bir askeri süper güç olan Çin, kırk yıldan uzun süredir büyük bir savaşa girmedi. Ancak lider Xi Jinping yönetiminde, silahlı kuvvetlerini modernize etmek için yarıştı, kaynaklarını sofistike silahlar ve son teknolojiler geliştirmeye adadı.

Pekin'in uzun zamandır "demir kardeş" olarak selamladığı Pakistan'a da bu modernleşme hamlesini genişletti.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü'nün (SIPRI) verilerine göre, son beş yılda Pakistan'ın ithal ettiği silahların yüzde 81'ini Çin sağladı.

Bu ihracatlar arasında, uzmanların Pakistan ve Hindistan arasındaki herhangi bir askeri çatışmada önemli bir rol oynayacağını söylediği gelişmiş savaş uçakları, füzeler, radarlar ve hava savunma sistemleri yer alıyor. Bazı Pakistan yapımı silahlar da Çinli firmalarla birlikte geliştirildi veya Çin teknolojisi ve uzmanlığıyla üretildi.

Londra merkezli bir düşünce kuruluşu olan Asya-Pasifik Vakfı'nın uluslararası güvenlik direktörü Sajjan Gohel, "Bu durum, Hindistan ile Pakistan arasındaki herhangi bir etkileşimi, Çin'in askeri ihracatı için fiili bir test ortamı haline getiriyor" dedi.

Çin ve Pakistan orduları ayrıca, muharebe simülasyonları ve hatta mürettebat değiştirme tatbikatları da dahil olmak üzere giderek daha karmaşık hale gelen ortak hava, deniz ve kara tatbikatlarına da katılıyor.

ABD merkezli Demokrasileri Savunma Vakfı'nın kıdemli üyesi Craig Singleton, "Pekin'in İslamabad'a uzun süredir verdiği destek (donanım, eğitim ve şimdi giderek artan şekilde yapay zeka destekli hedefleme yoluyla) taktik dengeyi sessizce değiştirdi" dedi.

"Bu artık sadece ikili bir çatışma değil; Çin savunma ihracatının bölgesel caydırıcılığı nasıl yeniden şekillendirdiğine dair bir bakış açısı."

Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir'de turist katliamının ardından artan gerginlikle daha da belirginleşen bu değişim, Çin'in Amerikan nüfuzuna karşı büyük bir tehdit olarak ortaya çıktığı bölgede daha geniş bir jeopolitik yeniden yapılanmanın altını çiziyor.

Hindistan ve Pakistan, 1947'de İngiltere'den bağımsızlıklarını kazandıklarından beri Keşmir yüzünden üç kez savaşa girdiler. Soğuk Savaş'ın zirvesinde Sovyetler Birliği Hindistan'ı desteklerken, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin Pakistan'ı destekledi. Şimdi, nükleer silahlı Güney Asya komşuları arasındaki uzun süredir devam eden çatışmanın üzerinde yeni bir büyük güç rekabeti dönemi beliriyor.

Hindistan, geleneksel tarafsızlık politikasına rağmen, ardışık Amerikan yönetimleri yükselen Güney Asya devinin Çin'e karşı stratejik bir denge unsuru olarak kur yapmasıyla ABD'ye giderek daha da yakınlaştı. Hindistan, Fransa ve İsrail de dahil olmak üzere Amerika ve müttefiklerinden silah alımlarını artırırken, Rus silahlarına olan bağımlılığını da giderek azalttı.

Bu arada Pakistan, Çin ile bağlarını derinleştirerek onun "her türlü hava koşuluna uygun stratejik ortağı" ve Xi'nin imza niteliğindeki küresel altyapı projesi olan Kuşak ve Yol Girişimi'nin kilit katılımcısı oldu. SIPRI'nin verilerine göre, ABD ve Çin, 2000'lerin sonlarında Pakistan'ın ithal ettiği silahların yaklaşık üçte birini tedarik etti. Ancak Pakistan son yıllarda Amerikan silahları satın almayı bıraktı ve cephaneliğini giderek daha fazla Çin silahlarıyla doldurdu.

SIPRI Silah Transferi Programı'nın kıdemli araştırmacılarından Siemon Wezeman, Çin'in 1960'ların ortalarından bu yana Pakistan'a önemli bir silah tedarikçisi olduğunu, ancak şu anki hakimiyetinin büyük ölçüde ABD'nin bıraktığı boşluktan kaynaklandığını belirtti.

On yıldan fazla bir süre önce ABD, Pakistan'ı, Pakistan'dan faaliyet gösterdiğini veya Pakistan'dan tedarik edildiğini söylediği "teröristlerle" -Taliban savaşçıları da dahil- mücadele etmek için yeterli şey yapmamakla suçladı. Wezeman, bunun Washington'ın İslamabad'ın nükleer programı ve demokrasi eksikliği konusundaki mevcut hayal kırıklıklarına eklendiğini söyledi.

Askeri hesaplaşma

Pakistan'ın büyük oranda Çin tarafından silahlandırılması ve Hindistan'ın silahlarının yarısından fazlasını ABD ve müttefiklerinden tedarik etmesi göz önüne alındığında, iki komşu arasındaki herhangi bir çatışmanın Çin ve Batı'nın askeri teknolojileri arasında bir hesaplaşmaya dönüşmesi muhtemel.

Hindistan yönetimindeki Keşmir'de manzaralı bir dağlık alanda militanların 26 çoğunluğu Hintli turisti öldürmesinin ardından haftalardır artan düşmanlıkların ardından Hindistan, Çarşamba sabahı erken saatlerde Pakistan ve Pakistan yönetimindeki Keşmir'deki "terörist altyapısını" hedef aldığını söylediği füze saldırıları başlattı.

Birçok analist, füzelerin ve diğer mühimmatların Hindistan'ın Fransız yapımı Rafale ve Rus yapımı Su-30 savaş uçaklarından atıldığına inanıyor.

Pakistan ise hava kuvvetlerinin büyük bir zafer elde ettiğini iddia ederek, üç Rafale, bir MiG-29 ve bir Su-30 olmak üzere beş Hint savaş uçağının, 125 uçağın katıldığı ve 160 kilometreden (100 mil) fazla menzilde bir saat süren çatışmada J-10C savaş uçakları tarafından düşürüldüğünü iddia etti.

İslamabad'daki Quaid-i-Azam Üniversitesi'nde uluslararası ilişkiler uzmanı olan Salman Ali Bettani, "(Bu) artık iki nükleer silahlı ülke arasındaki en yoğun hava-hava muharebesi olarak nitelendiriliyor" dedi. "Bu angajman, gelişmiş Çin menşeli sistemlerin operasyonel kullanımında bir dönüm noktasını temsil ediyordu."

Hindistan herhangi bir uçak kaybını kabul etmedi ve Pakistan henüz iddialarını destekleyecek kanıt sunmadı. Ancak bir Fransız Savunma Bakanlığı kaynağı, Hindistan'ın en yeni ve en gelişmiş savaş uçaklarından en az birinin - Fransız yapımı bir Rafale savaş uçağı - savaşta kaybedildiğini söyledi.

Toronto merkezli savunma analiz firması Quwa Group Inc.'in kurucusu Bilal Khan, "Eğer ... doğrulanırsa, Pakistan'ın emrindeki silah sistemlerinin en azından Batı Avrupa'nın (özellikle Fransa'nın) sunduklarıyla karşılaştırıldığında çağdaş veya güncel olduğu anlamına gelir" dedi.

Resmi bir doğrulama ve somut bir kanıt olmamasına rağmen, Çinli milliyetçiler ve askeri meraklılar, Çin yapımı silah sistemlerinin zaferi olarak gördükleri bu olayı sosyal medyada kutluyorlar.

Pakistan'ın J-10C savaş uçaklarının üreticisi olan Çin'in devlete ait AVIC Chengdu Aircraft şirketinin hisseleri, Pakistan dışişleri bakanının jetlerin Hindistan uçaklarını düşürmek için kullanıldığını iddia etmesinden önce bile Çarşamba günü Shenzhen borsasında %17 daha yüksek kapandı. Şirketin hisseleri Perşembe günü ek olarak %20 arttı.

J-10C, 2000'lerin başında Çin hava kuvvetlerine hizmete giren Çin'in tek motorlu, çok amaçlı J-10 savaş uçağının son versiyonudur. Daha iyi silah sistemleri ve aviyoniklere sahip olan J-10C, 4.5 nesil bir savaş uçağı olarak sınıflandırılır - Rafale ile aynı seviyede ancak Çin'in J-20'si veya ABD'nin F-35'i gibi 5. nesil gizli jetlerin bir kademe altındadır.

Çin, J-10CE'nin ilk partisini -ihracat versiyonu- 2022'de Pakistan'a teslim etti, devlet yayın kuruluşu CCTV o zamanlar bildirdi . Şu anda Pakistan'ın cephaneliğindeki en gelişmiş savaş uçağı, Pakistan ve Çin tarafından ortak geliştirilen 4.5 nesil hafif savaş uçağı JF-17 Block III ile birlikte.

Pakistan Hava Kuvvetleri (PAF) ayrıca, 2019'daki bir alevlenme sırasında Sovyet tasarımı bir Hint savaş uçağını düşürmek için kullanılan Amerikan yapımı F-16'lardan oluşan daha büyük bir filoyu da işletiyor.

Ancak Khan, PAF'ın F-16'larının hala 2000'li yılların başındaki konfigürasyonda sıkıştığını, ABD tarafından sunulan güncellenmiş versiyonların çok gerisinde kaldığını, Çin yapımı J-10CE'ler ve JF-17 Block III'lerin ise aktif elektronik taramalı dizi (AESA) radarları gibi çağdaş teknolojilere sahip olduğunu söyledi.

"Dolayısıyla F-16'lar PAF liderliğindeki herhangi bir misillemede hâlâ önemli bir parçadır, ancak merkezi veya vazgeçilmez olanı değildir" dedi.

Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi Uluslararası Güvenlik ve Strateji Merkezi'nde kıdemli araştırmacı olan Emekli Albay Zhou Bo, Çin yapımı J-10C'lerin Fransız yapımı Rafale'leri düşürmek için kullanılması durumunda, "Çin silah sistemlerine olan güvenin muazzam bir şekilde artacağını" söyledi.

Zhou, özellikle Çin'in kırk yıldan uzun süredir savaşmaması göz önüne alındığında, bunun "insanların kaşlarını gerçekten kaldıracağını" söyledi. "Potansiyel olarak uluslararası pazarda Çin silah satışları için büyük bir destek olacak" dedi.

Güncellenme Tarihi : 10.5.2025 13:56

İLGİLİ HABERLER