Safarad Hahambaşı : Bizi askere almakta ısrar ederseniz İsril’den göçeriz

İsrail'in Sefarad Hahambaşı: Bizi Orduya Gitmeye Zorlarlarsa Hepimiz Ülkeyi Terk Edeceğiz

Hahambaşının sözleri, devletin Yüksek Mahkeme'ye ultra-Ortodoks erkekleri askerlikten muaf tutan yasanın sona ermesine rağmen neden askere almadığını tartışmalarının ortasında geldi.

İsrail Hahambaşı Haham Yitzhak Yosef, İsrail Savunma Kuvvetleri'nde (IDF) haredimin zorunlu olarak askere alınmasına ilişkin son açıklamalarıyla tartışmalara yol açtı. 
Cumartesi gecesi Kudüs'te verdiği haftalık ders sırasında Yosef, "Bizi orduya katılmaya zorlarlarsa hepimiz yurt dışına taşınırız" diyerek devletin temellerini sarsabilecek potansiyel bir kitlesel ayrılışın sinyalini verdi.

Tora çalışmasının İsrail'in başarısı ve hayatta kalmasındaki kritik rolünü vurgulayan Yosef, "Yeşivalar ve kolleller dünyayı ayakta tutan şeylerdir. Devlet Tora çalışmasıyla varlığını sürdürür ve Tora olmasaydı ordunun başarısı olmazdı. " Ordunun 7 Ekim'deki başarılarını hatırlattı ve bunları yalnızca askeri cesaretten ziyade Tevrat öğreniminin sağladığı ilahi korumaya bağladı.

Yosef'in yorumları, İsrail toplumunda uzun süredir tartışma konusu olan haredim taslağının hazırlanması konusunda büyüyen fırtınanın ortasında geldi. 
Yosef, laik toplumun ordunun başarılarına ilişkin anlayışına meydan okuyarak, "Yeşivaların ve kollellerin dünyası olmasaydı ne yapardık? Onlar dünyayı ayakta tutuyorlar" dedi. 
Ulusal güvenliğe yapılan manevi katkıların yeterince takdir edilmediğinin altını çizerek, "Kimse bana bunun pilotlar, bombalamalar veya uçaklar sayesinde olduğunu söylemedi" diye ekledi.

Hahambaşı'nın sert mesajı eleştirilerle sınırlı kalmadı, doğrudan kolektif eylem tehdidine kadar uzandı. "Bilet satın alacağız; bizi zorla askere almak gibi bir şey yok. Devlet bunun arkasında duruyor" diyerek, haredimler arasında dini inançlarından taviz vermek yerine yer değiştirmeye yönelik derin ve yaygın bir istekliliği ima etti.

Bu, Haredi topluluğu içinde bu tür duyguların dile getirildiği ilk sefer değil. Yosef'in ölen babası, eski Hahambaşı Ovadia Yosef de 2013'te benzer bir duruş sergileyerek haredimin askerlik hizmetine zorlanması halinde İsrail'i terk edeceğini öne sürmüştü . Haremler arasında yıllardır süregelen bir duyguyu tekrarlayarak, "Allah korusun, yurt dışına taşınmak için İsrail topraklarını terk etmek zorunda kalacağız" demişti.

Haham'ın açıklamasına yanıtlar geldi

Dini Siyonist parti bu duyurulara X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı paylaşımla yanıt vererek, "Askere alınmak: büyük bir mitzvah! İki bin yıllık sürgünden sonra ülkemizden asla ayrılmayacağız. İsrail Toprağı için canıyla ödesin, hiçbir koşulda ondan vazgeçmeyecektir."

Tzohar Haham Teşkilatı Başkanı Haham David Stav, Sefarad Hahambaşı'nın açıklamalarına şöyle yanıt verdi:

"İsrail halkı için acı ve trajedinin devam ettiği bu dönemde, neredeyse her gün daha fazla çocuğumuzun bu toprakları savunurken düştüğüne tanık oluyoruz, her odak noktası ordumuzun savunması ve desteklenmesi olmalıdır. IDF hizmetinden kaçınmayı teşvik eden beyan, alçakça bir ahlaki leke ve Tanrı'nın isminin utancıdır."

"Ulusumuzu savunmaktan kaçınmak için İsrail'i terk etme tehdidi özellikle kınanacak bir davranıştır ve Halacha'nın ruhuna tamamen aykırıdır" dedi. "İsrail Hahambaşılığı'nın tepesinde oturan birinin, ülkeyi fiilen terk edecek düzeyde hizmetten kaçmak yerine IDF hizmetini teşvik etmesi beklenebilir.

İsrail hükümeti yetkilileri hahambaşının Haredilerin göçü tehdidini sert bir şekilde eleştirdi

Yair Lapid, Pazar günü baş hahamın sözlerini sert bir dille eleştirerek şöyle dedi: "Haham Yosef'in sözleri, ülkeyi savunmak için hayatlarını riske atan IDF askerlerine hakaret ve utançtır."

İsrailli liderler Cumartesi ve Pazar günü, İsrail Hahambaşı'nın, hükümetin dindar Yahudileri IDF'ye zorunlu olarak askere alması durumunda İsrail'deki ultra-Ortodoks Yahudilerin "hepsinin yurtdışına taşınacağı" yönündeki tehdidini sert bir dille eleştirdi.

Haham Yitzhak Yosef'in yorumları haftalık Cumartesi akşamı derslerinde geldi.

Muhalefet lideri Yair Lapid, ertesi gün baş hahamın sözlerini sert bir dille eleştirerek şöyle dedi: “Haham Yosef'in sözleri, ülkeyi savunmak için hayatlarını riske atan IDF askerlerine hakaret ve utançtır. Haham Yosef devletten maaş alan bir devlet memuru, devleti tehdit edemez.”

Cumartesi gecesi X'e gönderilen bir gönderide Ulusal Birlik başkanı Bakan Benny Gantz da Yosef'in sözlerini kınayan Lapid'e katıldı.

"Topraklarımızı asla terk etmeyeceğiz"

Gantz, "2000 yıllık sürgünün ardından topraklarımıza döndük. Onun için savaşacağız ve onu asla terk etmeyeceğiz. Haham Yosef'in sözleri devlete ve İsrail toplumuna ahlaki bir hakarettir" dedi. "Herkes kutsal hakka katılmalı" Özellikle bu zor dönemde devletimize hizmet etmek ve mücadele etmek. Haredi kardeşlerimize bile."

Yisrael Beytenu başkanı MK Avigdor Liberman da hahamın beyanına karşı olduğunu dile getirdi. Son haftalarda hükümeti eleştiren, hatta Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya ve ülkede seçime gitmeye çağıracak kadar ileri giden Liberman, Cumartesi günü X'te yayınlanan bir gönderide şunları yazdı: "Görevler olmadan, hak yok. Haham Yitzhak Yosef ve diğer bazı haredimlerin İsrail'in güvenliğini baltalamaya ve Yahudi yasalarına aykırı davranmaya devam etmeleri utanç verici.”

Liberman, İbranice İncil'den Sayılar kitabından alıntı yapmaya devam etti.