ŞAMPİYONANIN 60 YILLIK TARİHİNDE İLGİNÇ OLAYLAR

ANKARA - Hakem hataları sonrasında kazanılan maçlar, normalde beyzbol için kullanılan sahada karşılaşmaların oynanması gibi birçok ilginç hikayeyi içinde barındıran şampiyonalar, 60 yıl boyunca basketbolseverlere unutulmaz anlar yaşattı.
Basketbolseverlerin ilginç anılara ve detaylara tanıklık ettiği Dünya Basketbol Şampiyonalarının bazıları şöyle:

-BASKETBOL SALONDAN SAHAYA İNDİ-

Dünya Basketbol Şampiyonası tarihi boyunca birçok olaya sahne olurken, belki de bunların en ilginci Kanada'da 1994 yılında düzenlenen şampiyonada yaşandı.
Toplam 16 ülkenin katıldığı şampiyonada karşılaşmalar aslında beyzbol sahası olan, üstü camla kaplı 70 bin kişilik salonda oynanırken final maçını 32 bin 616 biletli basketbolsever takip etti.
Eski adı SkyDome olarak bilinen Rogers Centre, Kanada'daki çok amaçlı sahalardan biri olma özelliğini taşıyor. Ontario Gölü'nün kıyılarında CN Kulesi'nin yanında kurulu olan bu spor kompleksi 1989 yılında faaliyete geçti. Amerikan Beyzbol Ligi'nden Toronto Blue Jays'e ve Kanada Amerikan Futbolu Ligi'nden Toronto Argonauts'a ev sahipliği yapan Rogers Centre, her sene düzenlenen Uluslararası Amerikan Futbolu ve Amerikan Kolej Futbolu Sezon Sonrası Oyunları'na da ev sahipliği yapıyor.

-YUGOSLAVYA ATMAYA DOYAMADI-

Dünya basketbolunun geçmişinde birçok başarıya imza atan Yugoslavya, Dünya Basketbol Şampiyonası'ndaki en etkileyici performansını 1978 yılında Porto Riko'da sergiledi.
Şampiyonada hiç mağlubiyet almadan altın madalyaya ulaşan Yugoslavya, aynı zamanda Brezilya ve Senegal dışında oynadığı tüm maçları 100 sayıyı aşarak kazandı. Yugoslavya final grubunda oynadığı Sovyetler Birliği, Brezilya, İtalya, Kanada, Avustralya, Amerika ve Filipinler karşılaşmalarının hepsini kazanarak kürsünün en üst basamağında yer aldı.

-EN ŞANSLI SALON: LUNA PARK-

Luna Park Salonu, Dünya Basketbol Şampiyonası tarihinde iki ayrı organizasyona ev sahipliği yapan tek tesis olarak adını tarih sayfalarına yazdırdı.
Arjantin'de düzenlenen 1950 Dünya Şampiyonası'na ev sahipliği yapan Luna Park Salonu, 1990 yılındaki maçların da oynandığı salon olarak tarihe geçti.
Bir çok spor branşının rahatlıkla yapılabildiği salonun yapımı 3 üç yıl sürdü ve bu görkemli tesis 1934 yılında sporseverlere hizmet vermeye başladı. Açılışından bu yana birçok organizasyona ev sahipliği yapan Luna Park Salonu'nda Daniela Mercury, Julio Iglesias, Frank Sinatra, Luciano Pavorotti, Blur, Oasis, Jethro Tull ve Deep Purple gibi efsanevi gruplar ve sanatçılar hayranlarıyla buluştu.
Real Madrid'in 1976'da kazandığı Kıtalararası Kupa finali de bu salonda oynandı.

-ŞAMPİYONALARDAN DİĞER İLGİNÇ DETAYLAR-

-İlki 1950 yılında düzenlenen Dünya Basketbol Şampiyonası'na Asya kıtasının en güçlü iki takımı davet edildi. Ancak o yıllardaki şartlar göz önüne alındığında Asya kıtasından hiç bir ülke bu yorucu ve masraflı yolculuğu yapmayı göze alamayınca, şampiyonaya İspanya ve Yugoslavya dahil oldu.
-Arjantin'in ev sahipliği yaptığı 1950 Dünya Basketbol Şampiyonası'nda Mısır, Fransa'yı hakemlerin hatası sonucunda 31-28 mağlup etti. Karşılaşmanın tekrarlanmasına yanaşmayan Mısır, şampiyonadan çekildiğini açıkladı.
-Genelde ılık bir iklim görülen ve yıl boyunca ortalama 13 derecelik bir sıcaklığı olan Uruguay'da, 1967 yılında yapılan şampiyonada dondurucu soğuklar yaşandı. Olumsuz hava koşullarından dolayı şampiyonanın yapıldığı salonlara ısıtma sistemleri sonradan eklendi.
-Indianapolis'te organize edilen 2002 Dünya Basketbol Şampiyonası'nda ABD'nin ''Rüya Takım''ını 87-80 yenen Arjantin, rakibinin 58 maçlık yenilmezlik serisine de son vermiş oldu.
-Filipinler'de 1978 yılında düzenlenen şampiyonada Brezilya ile Çin arasında oynanan karşılaşma basketbol tarihine geçti. Brezilya'nın Çin'i 154-97 yendiği maç, şampiyona tarihinde en fazla sayı atılan müsabaka olma özelliğini taşıyor.
-Arjantin'de gerçekleştirilen 1950 Dünya Basketbol Şampiyonası ise bir başka tarihi olaya tanıklık etti. Brezilya'nın Mısır'ı 38-19 yendiği karşılaşma 60 yıllık şampiyona tarihinin en az sayı atılan maçı olarak dikkat çekti.
-1998 Dünya Basketbol Şampiyonası'na ev sahipliği yapan Yunanistan, iyi bir derece elde edemese de şampiyonada yer alan ''dev'' oyuncularıyla göze çarptı. Yunanistan'da karşılaşmalara ilk beşte başlayan Lakovos Tsakalidis 2.20, Panagiotis Fassoulas 2.13 ve Efthimios Rentzias 2.12 metrelik boylarıyla, rakiplerinin korkulu rüyası oldu.
-Şampiyona tarihinde en farklı galibiyeti ise Sovyetler Birliği, Orta Afrika Cumhuriyeti karşısında aldı. Karşılaşmayı 140-48 kazanan Sovyetler Birliği, rakibine 92 sayılık bir fark attı.
-ABD, Dünya Şampiyonaları'nda arka arkaya en fazla maç kazanan ülke olma unvanına sahip. Basketbolun önde gelen ülkeleri arasında yer alan ABD, 1954 ve 1959 yıllarında düzenlenen şampiyonalarda üst üste 15 kez sahadan galibiyetle ayrıldı.
-Dünya Basketbol Şampiyonası tarihinin en skorer oyuncusu ise 35 maçta kaydettiği 916 sayı ile Brezilyalı efsanevi isim Oscar Schmidt.
-1963 Dünya Basketbol Şampiyonası'nda Brezilya mutlu sona ulaşırken, takımın en iyi oyuncuları Wlamir Marques ve Amaury Passos, dünyaca ünlü futbolcular Pele ve Garrincha kadar tanınan ve sevilen iki oyuncu oldu.
-Arjantin'de yapılan 1990 Dünya Basketbol Şampiyonası'nda Mısır'a karşı 62 sayı kaydeden Güney Koreli oyuncu Joe Hur, bir maçta en fazla sayı atan oyuncu olarak tarihe geçti.
-Brezilyalı Maciel Ubiratan Pereira, Dünya Şampiyonaları'nda en fazla maça çıkan oyuncu olma özelliğine sahip. Yıldız oyuncu, 1963, 1967, 1970, 1974 ve 1978 yıllarında yapılan 5 şampiyonada da yer alma başarısı gösterdi ve toplam 41 maçta forma giydi.
-Brezilya ve ABD, günümüze kadar toplam 10 şampiyonada yer alarak, bu önemli spor organizasyonuna en fazla katılan iki ülke oldu.
-ABD'de 2002'de düzenlenen şampiyonada Porto Riko adına forma giyen 38 yaşındaki Jose Piculin Ortiz, şampiyona tarihinin en yaşlı oyuncusu olarak adını unutulmazlar arasına yazdırdı.

ŞAMPİYONADA VERİLECEK KUPA JAMES NAİSMİTH'İN İSMİNİ TAŞIYOR
Türkiye'de 28 Ağustos Cumartesi günü başlayacak 16. Dünya Erkekler Basketbol Şampiyonası'nda şampiyon olan takımın kaldıracağı kupa, basketbolun mucidi James Naismith'in ismini taşıyor.
FIBA Merkez Yönetim Kurulu, 1950 yılında basketbolun mucidi James Naismith'in ismini unutulmaz kılmak amacıyla Dünya Şampiyonası için özel bir kupa yaratılmasına karar verdi.
Naismith'in adını taşıyan kupa, ilk kez Uruguay'ın düzenlediği 1967'deki Dünya Şampiyonası'nda altın madalya alan Sovyetler Birliği'ne verildi. 1998 yılında ise kupanın şeklinde değişiklikler yapıldı. Almanyalı kuyumcu Günter Schoebel, tarafından tasarlanan yeni kupa Yunanistan'da düzenlenen 13. Dünya Basketbol Şampiyonası'nda şampiyon olan Yugoslavya'nın ellerinde yükseldi.
Kupanın şekli ile ilgili ilk zamanlar kararsızlık yaşanırken, uzun yıllar FIBA Genel Sekreterliği yapan Renato William Jones, Mısır seyahatinden Luxor kenti ve Karnak tapınağını ziyaretinde, tapınakta bulunan nilüfer sütunlarından etkilenerek, bunun kupa için model olması gerektiğine karar verdi ve kupanın dizaynı için çalışmalar başlatıldı.

-KUPANIN ÖZELLİKLERİ-

2010 Dünya Basketbol Şampiyonası'nda mutlu sona ulaşacak takıma verilecek James Naismith Kupası'nın üst kısmı nilüfer çiçeği dizaynı şeklinde.
On köşeli, dönebilen, çok değerli taşların işlendiği ve beş kıtayı sembolize eden orta parçada ise kıtaların haritaları oyulmuş şekilde kupanın üzerinde yer alıyor. Bu kıtaları ise siyah akik, sarı sitrin, yeşil kalsedon, kırmızı lal ve mavi topaz taşları süslüyor. Kupayı, 975 ayar gümüşten yapılan ve içleri altın kaplama olan alt ve üst kısımlar ile 14 karat sarı altından yapılan orta kısmı paha biçilmez ve eşsiz kılıyor.
Tepe kısmı 21 cm çapında, boyu 47 cm, ağırlığı ise 9 kilo olan kupanın 20x20 cm büyüklüğündeki tabanı Rosa Porrhino mermerinden yapılırken, James Naismith'in adı ise kupa tabanının dört bir tarafına Latince, Arapça, Çince ve Mısır hiyeroglif dillerinde kazılıyor.

-BASKETBOLUN MUCİDİ JAMES NAİSMİTH-

Basketbolun mucidi olan James Naismith, 6 Kasım 1861 tarihinde Kanada'da doğdu.
Springfield YMCA Üniversitesi'ndeyken Beden Eğitimi Bölümü Başkanı Dr. Luther Gulick, Naismith'den ''Atletik olarak zorlayıcı bir salon oyunu'' icat etmesini istedi. Naismith'in bu oyunu icat etmesi için ise sadece 14 günü vardı.
Gulick, yeni bulunacak oyunun çok fazla yer kaplamamasını, sporcuların formda kalmasını ve özellikle tüm oyuncular için eşit ve çok zorlayıcı olmamasını istiyordu. Naismith, yeni bir oyun bulma çalışmalarına bu 3 ana başlık altında başladı. İlk olarak o zamanların en popüler oyunları olan rugby, lacrosse, futbol, amerikan futbolu, hokey ve beyzbolu analiz etti. Bu incelemeleri yaparken, küçük ve hızlı bir topun tehlikeli olabileceğini, daha büyük ve yumuşak olan futbol topunun en güvenli top olduğunu fark etti. Fiziksel hareketin, en çok topla birlikte koşulduğunda, top sürüldüğünde ve topa vurulduğunda ortaya çıktığını gözlemledi ve pas atmanın tek seçenek olmasına karar verdi. James Naismith, 1891 yılında yarattığı bu oyuna ''Basket Ball'' adını verdi ve belirlediği 13 kural ile oyunu açıkladı.
Naismith, orijinal basketbol kuralları kitabını yazdı ve Kansas Üniversitesi'nde basketbol programını kurdu. Basketbol, 1904 yılında olimpiyatlara gösteri şeklinde dahil oldu ve 1936'da resmi bir oyun haline geldi. James Naismith, 28 Kasım 1939 günü hayatını kaybetti.