SERDAR TURGUT, MURAT BELGE''Yİ ELEŞTİRİNCE KENDİ GAZETESİNDE TOPA TUTULDU...

AHMET TULGAR-AKŞAM BİR AYDIN Siz o sıralar neredeydiniz, bilemem. Yollarımızın çakıştığı, kesiştiği, birbirine teğet geçtiği olmuştur mutlaka bazılarınızla. Ben o sıralar sosyalist hareketin saflarındaydım ve hala da kendimce oralarda bir yere konumluyorum kendimi. O zamanlar başkaydı tabii, önce iyi kötü bir faaliyet, bir hareketlilik, bir acil durum koşuşturması, sonra darbe ve durağanlık, hatta yılgınlık. Bu iki aşamada da, o sıralar art arda içinden geçtiğimiz bu iki dönemde de; çoğumuzun ihtiyaç hissetmediği, ihtiyacı olmadığını sandığı birinci dönemde de, artık mecalinin ya da cesaretinin ya da isteğinin kalmadığı, kalmadığını sandığı ikinci dönemde de, onun yazdıkları, yaptıkları sayesinde yeni kapılar açtı, yeni yollar buldu bazılarımız kendisine. Ben şanslıymışım ki, bu gençlerden biri oldum. O dönemlerde işte Murat Belge''yi okudum, Murat Belge''yi tanıdım. İki türlü işlev görüyordu, iki türlü işlevi oluyordu, oldu Murat Belge''nin bizim için. Bir yandan dikkatimizi o güne kadar çekmemiş ama dünya görüşümüze büyük katkısı olacak, sonradan da olan birçok çağdaş, düşünürü tanıtıyor, onların görüşlerini, yöntemlerini o güne kadar edindiğimiz bilgilerimize, özellikle de sol kuram dağarcığımıza nasıl eklemleyebileceğimizi öğretiyordu bize. Diğer yandan da o güne kadar bazılarımızın burun kıvırdığı, pek yönelmediği alanlara, gündelik hayata, kent kültürüne mesela, bütünsel ve bizce indirgenemez kuramımızı nasıl uygulayabileceğimizi örnekliyordu yazıları, makaleleriyle. Ya, neler yapmadı ki adam o sıralar. Althusser, Foucault, Poulantzas, Laclau, Eagleton, Barthes vs. Bu çağdaş Marksistleri, ''sol yapısalcılar''ı onun sayesinde tanıdık birçoğumuz. Onun Birikim''deki ve sonrasında bulduğu mecralarda yayımlanan yazılarından. Biraz dağınık gideceğim ama heyecanlandığım için oluyor. O Cumhuriyet gazetesinde editörlüğünü yaptığı, makaleler yazdığı haftalık sayfa unutulacak gibi bir şey mi Türkiye basın tarihinde? Hem de o yıllarda. Yıl 1982 idi galiba. Bütün o arabesk, Orhan Gencebay analizleri filan, o cilt cilt popüler kültür kitapları, ''Türkiye sosyolojisi''ni gündelik hayata bakarak anlamaya çalışan bütün o çalışmalar, onun ''Tarihten Güncelliğe'' adlı kitapta topladığı o bir dönem yazılarının ardından geldi, üretildi. Koskoca bir alan açılmıştı önümüzde artık. Sonra o İngiliz ve Amerikan edebiyatından, Faulkner''dan, Joyce''tan yaptığı, neredeyse orijinallerinin verdiği zevki veren çeviriler. Ki onun çevirileri örnektir, el kitabıdır bugün Türkiye''deki birçok çevirmene işe başlarken. Bir Ahmet Cemal, bir Murat Belge, sonra da Fatih Özgüven -ki o da zaten Murat Belge''nin öğrencisidir- çeviri işinin erbabıdırlar bu ülkenin edebiyat dünyasında. Peki, bu ülkenin tarihine, yaşam zevkine, bu kentin, İstanbul''un sokaklarının, yapılarının geçmişine hangi milliyetçi geçinen yazar daha fazla vakıftır Murat Belge''den? Katılsaydınız da onun rehberliğinde bir İstanbul turuna, anlasaydınız. Murat Belge öyle sırça köşkünden yazan, konuşan bir entelektüel olarak da kalmadı bütün bu zaman zarfında. İnsan hakları mücadelesinin öncülerinden oldu. En zor zamanlarda. ''Sivil toplum'', ''demokratik toplumsal uzlaşma'' kavramlarının kavgacısı oldu tepkilerden çekinmeden. Hatta soldan da gelen tepkilerden. Daha neyini, nesini sayayım adamın? Ülkesini bu kadar seven, sevmenin gereği de öğrenmek, anlamak olduğu için hayatını öğrenmeye ve öğretmeye adamış bu hocanın önünde saygıdan, minnetten başka ne hissedilebilir ki? Şaşırıyorum ona yapılanlara. Ne tuhaf sonra, Murat Belge''ye yapılan her mesnetsiz saldırı beni de yaralıyor. Eminim daha birçoğumuz, birçok aydını, yazarı, sivili bu ülkenin, aynısını hissediyordur. Ama nihayetinde onun, bizim yaralanmamız önemli değil. Biz alışığız. Asıl ülkemiz yaralanıyor. Toplum. Bilginin, üretimin, insanı insan yapan entelektüel üretimin taşlandığı, hedef gösterildiği, devleti yedeğine almış mediyokrasinin basıncıyla bastırılmaya çalışıldığı bir ülkede açılan gedikten herkes düşer, seviye kaybeder. Güncellenme Tarihi : 17.3.2016 12:20