Sağlık
  • 19.1.2003 12:28

SITMAYA NEDEN OLAN ORGANİZMANIN GENETİK HARİTASI ÇIKARILDI...

EVRİM ÖCAL WASHINGTON - Uluslararası bir bilimadamları grubunun yaptığı uzun çalışmalar sonucunda sıtma hastalığına yol açan organizmanın genetik haritasının çıkarıldığı bildirildi. Bu organizmayı insanlara taşıyan sivrisineğin de genetik haritasının yapılan çalışma sırasında çıkarıldığı açıklanırken, buluşun hastalığın tedavisi ve önlenmesi için yeni ilaçların geliştirilmesi çalışmalarını hızlandıracağı kaydedildi. İHA muhabirinin derlediği bilgilere göre, her yıl 500 milyon kişi sıtmaya yakalanırken, bu kişilerin yüzde doksanı Afrika'nın güneyinde yaşıyor. Hastalıktan dolayı her yıl 2.5 milyondan fazla kişi hayatını kaybederken, ölenlerin büyük çoğunluğunu çocuklar oluşturuyor. Tedavi için kullanılan eski ilaç ve yöntemlerin artık eskisi gibi sonuç vermemesi üzerine çalışmalarını yoğunlaştıran bilimadamları, ortak bir çalışma gerçekleştirdi. Genetik haritaların çıkarılmasına 10 farklı ülkeden 160'dan fazla bilimadamı katkıda bulunurken, birçok kamu kuruluşu ve özel sektör de projeye maddi destek verdi. İngiliz ve Amerikalı bilimadamları özellikle sıtmaya yol açan sivrisinek üzerinde çalışırken, dişi sinekten geçen sıtmanın en tehlikeli sıtma olduğu ortaya çıktı. Bilimadamları çalışmalarına 760 sivrisinekten genetik veri toplayarak başladı. Bilgisayarlar sivrisineğin 14 bin gene sahip olduğunu hesapladı. Bunlardan 79'u sineğin koku alma duyusuyla, 72'si ise tat duyusuyla bağlantılı olduğu belirlendi. Bu iki önemli bilginin sivrisineği insandan uzak tutacak yeni kimyasal maddelerin geliştirilmesinde kullanılabileceği belirtildi. Bilimadamlarının keşfettiği diğer önemli nokta da sivrisinek insan kanı içtikten sonra hangi genin buna tepki verdiği oldu. Bu genlerden bazılarının kandaki demiri ayrıştırarak sivrisineğin hayatını koruduğu tespit edildi. Sıtma organizmasının 5 bin 300 geni olduğu belirlendi. Bu genlerin üçte ikisinin insan genleriyle herhangi bir benzerlik göstermediği, dolayısıyla da bu organizmaya karşı üretilecek ilaçların insana zarar vermeyeceği belirlendi. Bilimadamları sıtma organizmasının kan hücrelerini etki altına almasına yarayan genleri keşfetmeyi de başarırken, bu organizmanın vücudun savunma sistemini etkisiz hale getirebilen 200'den fazla özel gene sahip olduğu gözlendi. Bu genlerin işlevinin durdurulması halinde sıtmanın tedavisi mümkün olacağı ifade edildi. Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 19:10

İLGİLİ HABERLER