Irak’ta işgal güçleri tarafından oluşturulan İstikrar Gücü’ne katkıda bulunması planlanan Türk askerinin Güney Irak’a gönderilmesi düşünülüyor. ABD’li komutanların Ankara’daki temaslarında Türk askerinin Güney Irak’taki istikrarsızlığı önlemeye yardımcı olabileceğini aktardıkları öğrenildi.
Irak’ın güneyine Türk askeri konusu 2 ay önce de gündeme gelmiş, ancak askeri ve diplomatik çevrelerin karşı çıkması üzerine askıya alınmıştı. ABD’nin bu talebine verilecek cevap Dışişleri Bakanı Abdullah Gül tarafından Washington’a iletilecek. Gül, bunun için ziyareti öncesi Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök ile bir araya geldi.
Talebin yalnızca Güney Irak’a sınırlı olması hükümeti sıkıntıya sokarken, diplomatik kaynaklar Güney Irak yerine başkent Bağdat’ı ‘ehven–i şer’ olarak niteliyor.
Hükümet, asker gönderme arzusunu geçtiğimiz ay içerisinde Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Uğur Ziyal kanalıyla ABD’ye gönderdiği ‘İstikrar gücüne katılmak istiyoruz’ mesajıyla göstermişti. Türkiye, öncelikle Kuzey Irak’ta görev almak isterken, ABD’li komutanların Türkiye’ye yaptıkları gayri resmi teklifte Güney Irak üzerinde durduğu kaydediliyor.
Pearson: Talep Türkiye’den geldi
ABD’nin bu konudaki gerekçesini aktaran Ankara Büyükelçisi Robert Pearson, “Kuzey Irak şu anda bölgenin en istikrarlı yeri. Bizim isteğimiz ise birliklerin istikrarın tam sağlanamadığı yerlere yerleştirilmesi.” dedi. Pearson, “Türkiye, istikrar gücüne katılmak için bir teklif yaptı. Ben de Büyükelçi Ziyal ile görüştüm. Komutanlar da bunu gündeme getirdi. Bu, o ilgi ifadesinin bir devamıdır. Zaman geçti ve koşullar değişti. Şimdi istikrar gücü için gayri resmi bir görüşme süreci gündemimizdedir.” diye konuştu.
ABD Dışişleri Sözcüsü Phil Reeker de Amerikalı komutanların Ankara'daki görüşmelerinde asker talebinin ele alındığını doğruladı; ancak ‘spekülasyon yapmamak için’ ayrıntı vermedi.
BM şartı ve yeni tezkere gerekliliği
İstikrar gücünün yasallığıyla ilgili tartışma ise sürüyor. BM’nin 1483 sayılı kararıyla ABD ve İngiltere’nin ‘otorite’ olarak kabul edildiği Irak’ta, istikrar gücü oluşumuna ilişkin bir karar bulunmuyor. Söz konusu BM kararında otoriteye istikrarın sağlanması için yetki tanınıyor. İstikrar gücüne katılımı istenen Hindistan, BM’nin bu konuda ayrı bir kararı bulunmaması nedeniyle bu istemi reddetmişti. Türkiye’nin istikrar gücünün BM kararı içerisinde yer aldığı fikrinde olduğu belirtiliyor.
Irak asker için TBMM’den yeni bir tezkereye ihtiyaç duyulup duyulmadığı da diğer bir tartışma konusu. Meclis, 20 Mart’ta aldığı 763 No'lu kararla hükümetin yurtdışına asker gönderilme yetkisini, “Kuzey Irak” ve ‘altı ay” şartlarına bağlamıştı. Söz konusu tezkerenin istikrar gücüne ve Irak’ın başka bir bölgesine asker gönderilmesi için de kullanılıp kullanılamayacağı tartışılıyor. Hükümetin yasal sorumluluğu yerine getirme adına asker gönderimi için bir kez daha TBMM’ye gelmesi beklenirken, bunun ikinci tezkerenin reddi gibi yeni bir krize yol açıp açmayacağı ise bilinmiyor. Irak’taki mevcut durum ve Süleymaniye’de yaşananların ardından Meclis’in olumlu bir karar vermesinin zorluğuna dikkat çekiliyor.
Cevapsız kalan sorular silsilesi
Bütün bunlara bağlı olarak, gönderilecek asker sayısı ve kimin komutasında olacağı, masrafları kimin karşılayacağı, malzemeleri kimin ne kadar zamanda tedarik edeceği, bu konuda Türk Silahlı Kuvvetleri'nin görüşünün ne olacağı gibi sorular da cevapsız kalmaya devam ediyor.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 20:22
