TÜRK Ceza Kanunu’ndan (TCK) sonra, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (CMUK) da evrensel ilkelere göre yenilenecek. TCK’da yapılan reform niteliğindeki değişikliklerin ardından, yıllardır tartışılan “marongoz hatası” da yeni CMUK’da giderilecek.
Türk yargılama sisteminde, savcıların, mahkeme kürsüsünde hâkimlerin hemen yanıbaşında oturmaları Avrupa Birliği ve avukatlar tarafından eleştirilerek, savunma ve iddia makamı ayrı yerlerde oturmasının ‘adil yargılama eşitliğine aykırı olduğu’ ifade edilmişti.
Çapraz sorgu başlıyor
Yoğun eleştirileri dikkate alan Adalet Bakanlığı da bu konuda adım atarak, Adalet Komisyonunun gündeminde olan CMUK’a yeni bir hüküm getirdi. Buna göre, mahkemede hâkimle aynı hizada oturan savcı, artık avukatla aynı zeminde bulunacak.
Tasarının en dikkat çeken maddesi ise “çapraz sorgu” ve “savunma hakkının güçlendirilmesi.” Mahkeme salonunda, savcı ve avukatlara, tanık ve sanıklara direkt soru sorma hakkı tanınacak. Avukat ve savcılar, hakim araya girmeden, doğrudan sanık, tanık ve bilirkişiyi sorgulayabilecek. Tasarının yasalaşması durumunda mahkeme salonlarında ABD filmlerinde görmeye alışık olduğumuz “İtiraz ediyorum hâkim bey” sözleri sıkça duyulacak. Avukat ve savcılar birbirlerinin sorularına itiraz edebilecek. İtirazın gerekli olup olmadığına ise hakim karar verecek.
Geceyarısı arama yok
Önemli davalarda rol oynayanlar, estetik ameliyat ve yeni kimlikle korunacak. Telefon dinleme, beş yıldan fazla ceza gerektiren durumlarda uygulanacak; o da başka delil olanağı yoksa. Suçüstü cürüm veya gecikmesinde sakınca bulunan haller ile kaçakların yakalanması hariç, ev ve işyerleri gece yarısı aranamayacak.
Avukatların büroları ise mahkeme kararı ile savcı ve baro başkanı denetiminde aranabilecek. Fail ve mağdur anlaşırsa ve zarar giderilirse dava düşecek. Tanık çağırmada telefon, telgraf ve faks gibi araçlardan da yararlanılacak. Cumhurbaşkanı tanık sıfatıyla makamında veya konutunda ifade verebilecek. Başbakan, bakan ve milletvekilleri ise tanık sıfatıyla Ankara mahkemelerinde de dinlenebilecekler.
Güncellenme Tarihi : 16.3.2016 22:33
