ALİ ULURASBA
ANKARA (İHA) - Sosyal güvenlik kurumlarına tek çatı altında toplayan ve hükümet tarafından sosyal güvenlik reformu olarak nitelendirilen ''Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı''nın TBMM Plan Bütçe Komisyonu''nda görüşülmesine yeniden başlandı. Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun Tasarısı''nın yürürlüğe giriş tarihini 1 Ocak 2007 belirlendi. Tasarının hükümet tarafından 4 Nisan''da TBMM''ye sevk edilen halinde ise yürürlük tarihi 1 Ocak 2006 olarak öngörülmüştü.
TBMM Plan Bütçe Komisyonu, bugün Komisyon Başkanı Sait Açba başkanlığında toplandı. 3. yasama yılının Temmuz ayında ele alınan ancak bitirilemeyen Sosyal Güvenlik Reforma Yasa tasarısı üzerinde yapılan görüşmelerin ardından IMF ile gözden geçirmenin ön şartlarından biri olan Sosyal Güvenlik Yasa Tasarısı''nın maddelerine geçildi. CHP''li milletvekilleri, AKP''yi, tasarı üzerinde bir uzlaşma arayışı içinde olmamasını eleştirerek, tasarının Komisyon''dan hızla geçmemesi için ellerinden geleni yapacakları uyarısında bulundu. CHP''liler bu konuda yazılı bir açıklama da yaptı. Bilindiği gibi 3. yasama yılı Temmuz ayında başlayan görüşmelerde CHP sert muhalefet yapmış ve yasa tasarısının ancak geneli üzerindeki görüşmeler yapılabilmişti. Yasa tasarısı yürürlük ve yürütme dahil 109 ana ve 14 geçici maddeden oluşuyor. Plan Bütçe Komisyonu''nda 1. maddesi üzerinde görüşmeleri yapılan tasarıyla sosyal güvenlik reformu ile bütçe üzerindeki en büyük yüklerden biri olan sosyal güvenliğin baskısının azaltılması ve aktüeryal dengenin sağlanması hedefleniyor. Bütçeden sosyal güvenlik kuruluşlarına geçen yıl 19 katrilyon liranın üzerinde bir aktarım yapılırken, bu yıl ayrılan pay 22 katrilyon lira düzeyinde bulunuyor. Tasarıda şunlar yer alıyor:
''''Sosyal güvenlik sistemindeki açıkların artmasına neden olduğu kabul edilen, emekliye ayrılma yaşına ilişkin düzenlemeler yapılıyor. Yasanın kabulünden sonra ilk defa sigortalı olanların emekli olabilmeleri için kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9.000 gün prim (25 yıl) ödemiş olmaları şartı getiriliyor. Böylece 2035 yılına kadar emeklilik yaşı değişmeyecek, ancak 2036 yılından itibaren kademeli olarak artarak 2075''ten itibaren kadın ve erkeklerde emeklilik yaşı ''68 yaşından itibaren'' şeklinde dondurulacak. Aylık bağlama oranları da, kanunun yürürlüğe girmesinden sonra 2016 yılına kadar çalışılan her yıl için yıllık yüzde 2.5, 2016 yılından itibaren ise yıllık yüzde 2 olarak uygulanacak. Ancak aylık bağlama oranı hiçbir şekilde yüzde 90''ı geçemeyecek. Aynı tasarıya göre, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için prim oranı sigortaya esas kazancın yüzde 20''si olarak tespit edilirken, bunun yüzde 9''u sigortalı, yüzde 11''i ise işveren tarafından karşılanacak. Bu prime devlet ayrıca yüzde 5 oranında katkı yapacak. Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olanlar için prime esas kazancın yüzde 12.5`i olarak belirlenen tasarıda bu primin yüzde 5''i çalışan, yüzde 7.5''i işveren tarafından karşılanacak. Emekliler ise sağlık hizmetleri için prime ya da aylıklarından kesintiye tabi olamayacak. Halen Bağ-Kur''luların aylıklarından yapılan yüzde 10''luk kesintiyi kaldıran tasarıya göre, Bağ-Kur''da sağlık primi yüzde 20''den yüzde 12.5''e indiriliyor. Tasarıda genel sağlık sigortasına tabi olanlar ile isteğe bağlı sigortalıların genel sağlık sigortası primi ise, esas kazancın yüzde 12''si olarak belirlendi. Tasarıda, cumhurbaşkanlığı ve başbakanlık görevi yapanların emekli aylıkları ayrı bir madde ile düzenlenirken, cumhurbaşkanı iken bu görevinden herhangi bir sebeple ayrılanlara istekleri üzerine müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren, istek tarihinde cumhurbaşkanına ödenmekte olan aylık ödeneğin yüzde 40''ı oranında yaşlılık aylığı bağlanacak. Başbakana ise, emekli cumhurbaşkanı ödeneğinin yüzde 75''i oranında aylık bağlanacak.''''
Aynı tasarı ile askerlik görevini yapan er ve erbaşlar ile Türkiye''de ikamet eden yabancı ülke vatandaşlarından kendi ülkesinde sosyal sigortası olanlar kapsam dışında tutulurken, diğer tüm vatandaşlar genel sağlık sigortası kapsamına alınıyor. Genel sağlık sigortası kapsamındaki kişilerin sigortalı olması zorunluluğu getiriliyor.
Sağlık hizmetlerinden yararlanmak için ise tedavi için başvurulan tarihten önce son bir yıl içinde 90 gün prim ödenmiş veya tahakkuk ettirilmiş olması ve halen prim ödeme yükümlüsü olanların başvurduğu tarihte prim borcunun bulunmaması gerekiyor.
Genel Sağlık Sigortası sistemiyle koruyucu sağlık sisteminin güçlendirilmesi de amaçlanıyor.
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:55
