En az 10 yıl sürmesi beklenen müzakere yolunda tarama sürecinden geçecek olan Türkiye''nin bu dönemde AB müktesebatına uyum düzenlemelerinde geldiği aşama tespit edilecek.
Bu süreçte aynı zamanda AB Komisyonu teknik hazırlığını bitirecek ve Türkiye’yle ilgili gözden geçirilmiş ''Katılım Ortaklığı Belgesi'' hazırlayacak.
Tarama sürecinin ''süresi'' ise belli değil. Bu süreç genellikle dört ya da altı aylık zaman dilimine yayılıyor.
Müzakereler genellikle ''kolay'' olarak kabul edilen ve kısa sürede sonuçlandırılması beklenen konu başlıklarıyla başlatılıyor.
Tüm konu başlıklarında müzakerelerin tamamlanmasının ardından, Komisyon, taslak Katılım Antlaşması''nı hazırlıyor, Antlaşmaya son şekli Hükümetlerarası Konferans''ta veriliyor.
Antlaşma Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi''nce onaylandıktan sonra, üye ülkeler ve ilgili aday ülke tarafından imzalanıyor. Üyelik ise Katılım Antlaşması''nın tüm taraflarca onaylanmasından sonra gerçekleşiyor.
Avrupa Birliği''nin Türkiye ile yapacağı tam üyelik müzakereleri 35 bölümden oluşuyor. Bu bölümler şöyle:
• Malların Serbest Dolaşımı.
• İşgücünün Serbest Dolaşımı.
• Yerleşme Hakkı ve Hizmet Sağlama Özgürlüğü.
• Sermayenin Serbest Dolaşımı.
• Kamu İhaleleri.
• Şirketler Hukuku.
• Fikri Haklar Hukuku.
• Rekabet Politikası.
• Mali Hizmetler.
• Bilgi Toplumu ve Medya.
• Tarım ve Kırsal Kesim Kalkınması.
• Gıda Güvenliği, Hayvan ve Bitki Sağlığı Politikası.
• Balıkçılık.
• Ulaştırma Politikası.
• Enerji.
• Vergilendirme.
• Ekonomi ve Para Politikası.
• İstatistik.
• Sosyal Politika ve İstihdam.
• Şirketler ve Sanayi Politikası.
• Avrupa Üzerinden Giden Ulaştırma Ağları.
• Bölgesel Politika.
• Hukuki ve Temel Haklar.
• Adalet,Özgürlük ve Güvenlik.
• Bilim ve Araştırma.
• Eğitim ve Kültür.
• Çevre.
• Tüketim ve Sağlık Koruması.
• Gümrük Birliği.
• Dış ilişkiler.
• Dış Güvenlik ve Savunma.
• Mali Kontrol.
• Mali ve Bütçe Koşulları.
• Kurumlar.
• Diğer Konular .
Diplomatik kaynaklar, Türkiye''yi en çok zorlayabilecek başlıkların, büyük yatırım ve yapısal değişiklikler gerektirmeleri nedeniyle tarım ve çevre olacağını belirtiyor.
AB ile müzakerelerin resmen başlamasıyla birlikte Türkiye, müzakere sürecinde AB''nin bazı program ve olanaklarından yararlanabilecek. Diplomatik kaynaklar, önceki genişleme süreçlerindeki miktarlara yaklaşmasa da, bugüne kadar AB hazırlık sürecinde ''kendi cebinden harcayan'' Türkiye''nin, bundan sonra Birliğin bazı imkanlarından yararlanabileceğini kaydediyorlar.
AB bütçesinden aday ülkeye ayrılan kaynakların dağılımına bakıldığında, toplam kaynağın yüzde 30''luk bölümünün daha iyi işleyen bir kamu yönetimi sağlanması amacıyla kurumların yeniden yapılanmasına, kalan kısmının da iş dünyasına ve önemli altyapı projelerine aktarıldığı görülüyor. Söz konusu altyapı projeleri, katılım öncesi anlaşmalarda belirtilen öncelikli alanlar arasından seçiliyor.
Bölümler altında yürütülecek müzakerelerin, bir bütün olarak kabul edilmesi gerekiyor. Başka bir deyişle AB, topluluk müktesebatının bölümleri üzerindeki müzakereleri geçici olarak kapatsa bile, topluluk müktesebatının tamamı üzerinde anlaşmaya varılmadan, bölümler üzerinde anlaşmaya varılmış olmuyor.
AB bütçesinden aday ülkelere ayrılan kaynakların dağılımına bakıldığında, toplam kaynağın yüzde 30''luk bölümünün daha iyi işleyen bir kamu yönetimi sağlanması amacıyla kurumların yeniden yapılanmasına, kalan kısmının da iş dünyasına ve önemli altyapı projelerine aktarıldığı görülüyor.
Söz konusu altyapı projeleri, katılım öncesi anlaşmalarda belirtilen öncelikli alanlar arasından seçiliyor.
Müzakerelerin ne kadar süreceği belli değil
Müzakerelerin ne kadar süreceğine ilişkin standart bir süreden söz etmenin mümkün olmadığına işaret eden kaynaklar, her adayın kendi koşulları ve hazırlığı sonucunda farklı sürelerde müzakereleri tamamladığını belirtiyor.
Örneğin, bu süre Avusturya, İsveç ve Finlandiya için sadece 13 ay olurken, İspanya ve Portekiz katılım müzakerelerini yedi yılda tamamladı. Müzakere sürecinde aday ülke için oldukça önemli kabul edilen bir diğer nokta da kamuoyu desteği. Aday ülkede üyelik konusunda büyük ölçüde uzlaşı bulunması, sürece de olumlu etki yapıyor.
(CNN TÜRK)
Güncellenme Tarihi : 25.3.2016 10:59
